7. ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΜΕΤΑΦΟΡΑ, ΔΙΑΣΤΡΩΣΗ, ΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗ, ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ, ΞΕΚΑΛΟΥΠΩΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΟΣ

 

 

 

 

1. Παραγωγή σκυροδέματος

2. Μεταφορά σκυροδέματος

3. Διάστρωση – Συμπύκνωση – Συντήρηση - Ξεκαλούπωμα

    3.1 Διάστρωση

    3.2 Συμπύκνωση

    3.3 Συντήρηση

    3.4 Αφαίρεση ξυλοτύπων

4. Έκτακτα μέτρα προστασίας

5. Ενσωματωμένα στοιχεία στο σκυρόδεμα

6. Εναλλακτικές πηγές προμήθειας σκυροδέματος

 

 

 

1. Παραγωγή σκυροδέματος

Για την παρασκευή του σκυροδέματος τα υλικά θα αναμιγνύονται απαραιτήτως με μηχανικούς αναμικτήρες, εξοπλισμένους με τα απαραίτητα όργανα και εξαρτήματα για την ακριβή μέτρηση των εισερχομένων υλικών και του νερού και τον κατά βούληση καθορισμό των επιθυμητών αναλογιών. Η μέτρηση θα γίνεται κατά βάρος και με την ακρίβεια που προδιαγράφεται στην § 6.6 του ΚΤΣ. Ο αναμικτήρας θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις του παραρτήματος Β του Προτύπου ΕΛΟΤ-346. 

 

Ο τύπος του αναμικτήρα, η θέση τοποθέτησής του και το σύστημα μεταφοράς του σκυροδέματος μέχρι της θέσεως διαστρώσεως, τελούν υπό την έγκριση της Επίβλεψης.

 

Οι χρησιμοποιούμενοι αναμικτήρες θα βρίσκονται σε καλή κατάσταση και θα λειτουργούν υπό τις χορηγούμενες από τα εργοστάσια κατασκευής τους συνθήκες όσον αφορά τον αριθμό στροφών, την ταχύτητα τροφοδοσίας, την ποσότητα εκάστου μίγματος, κ.λπ., θα τελούν δε υπό τους χειρισμούς προσώπων πεπειραμένων και εξασκημένων στην παραγωγή σκυροδέματος ομοιόμορφης και αμετάβλητης εργασιμότητας. Ο χρόνος αναμίξεως (που μετριέται από την πρώτη επαφή του νερού με το τσιμέντο) θα είναι εκείνος που θα αναγράφεται στις προδιαγραφές του αναμικτήρα, σε καμιά όμως περίπτωση δεν θα είναι μικρότερος των 30΄΄ δευτερολέπτων της ώρας, αν ο αναμικτήρας είναι βιαίας αναμίξεως, ή του 1΄ λεπτού σε κάθε άλλη περίπτωση. Η συνολική ποσότητα του νερού θα εισέρχεται στον αναμικτήρα σε χρόνο μικρότερο του χρόνου αναμίξεως. Η ποσότητά του θα είναι διορθωμένη ανάλογα με την φυσική υγρασία των αδρανών. Δεν θα εισέρχονται στον αναμικτήρα υλικά προ της εκκενώσεώς του από το προηγούμενο μίγμα, ούτε θα γίνεται ανανέωση σκυροδέματος του οποίου ήδη έχει αρχίσει η πήξη.

 

Σε έτοιμο σκυρόδεμα που μεταφέρεται με αυτοκίνητο – αναδευτήρα επιτρέπεται μόνο η προσθήκη υπερρευστοποιητικού, που συνοδεύεται από επανάμιξη διάρκειας τουλάχιστον τριών (3) λεπτών, στις γρήγορες στροφές του αναδευτήρα (8 ως 12 στροφές ανά λεπτό). Απαγορεύεται η προσθήκη υπερρευστοποιητικού στον κάδο της αντλίας.

 

·       Αν το έργο υπάγεται στις διατάξεις της § 13.5 του ΚΤΣ περί Μεγάλων Έργων, ο Ανάδοχος θα εξασφαλίσει στην Επίβλεψη την πλήρη παρακολούθηση και έλεγχο της παραγωγής του σκυροδέματος, σε όλες τις φάσεις της, χωρίς εκ του λόγου τούτου να απαλλάσσεται της συνολικής ευθύνης για την επίτευξη της απαιτουμένης και προδιαγραφομένης ποιότητος έργου. Η εποπτεία και ο έλεγχος της Επίβλεψης εκτείνεται σε όλα τα υλικά του σκυροδέματος, τα μηχανήματα και τις εγκαταστάσεις παραγωγής, τις αναλογίες συνθέσεως και τη διαδικασία αναμίξεως, μεταφοράς και διαστρώσεως και τον έλεγχο του προϊόντος σε οποιαδήποτε θέση (μέσα στον αναμικτήρα, μετά την μεταφορά, μετά την αποφόρτωση, κ.λπ.), επεκτείνεται δε και στην διαδικασία παραγωγής εργοστασιακού ετοίμου σκυροδέματος, σε περίπτωση κατά την οποία ο Ανάδοχος προτιμήσει και η Επίβλεψη εγκρίνει την ανάθεση και την προμήθεια του σκυροδέματος του έργου από εργοστάσιο.

 

·       Αν η προμήθεια ετοίμου σκυροδέματος γίνεται από εργοστάσια παραγωγής σκυροδέματος αυτά θα ικανοποιούν τις απαιτήσεις του άρθρου 12.1 του ΚΤΣ-97 και ιδιαίτερα τα παρακάτω :

 

 

α) Ο υπεύθυνος παραγωγής και ποιότητας του εργοστασίου παραγωγής ετοίμου σκυροδέματος, ο οποίος έχει την ευθύνη για την ποιότητα των χρησιμοποιουμένων υλικών και του παραδιδομένου σκυροδέματος θα είναι διπλωματούχος μηχανικός με αποδεδειγμένη εμπειρία στην παραγωγή και τεχνολογία του σκυροδέματος (ΚΤΣ-97 άρθρο 12.1.1.3).

β)  Το εργοστάσιο παραγωγής ετοίμου σκυροδέματος πρέπει να τηρεί Μητρώα και Διαγράμματα αντοχής του παραγομένου σκυροδέματος θεωρημένα από το κεντρικό εργαστήριο του ΥΠΕΧΩΔΕ (ΚΕΔΕ) ή από τα περιφερειακά εργαστήρια (ΠΕΔΕ) σύμφωνα με τα άρθρα 12.1.1.7, 12.1.1.8  κ.λπ. του ΚΤΣ-97.

γ)  Το εργοστάσιο παραγωγής ετοίμου σκυροδέματος θα αποστέλλει με κάθε φορτίο κατά την παράδοση του σκυροδέματος μαζί με το Δελτίο Αποστολής Σκυροδέματος (ΚΤΣ-97 άρθρο 12.1.1.16) και Δελτίο καταγραφής των ζυγίσεων των υλικών παρασκευής (καταγραφικό PRINTER).

Τα προτεινόμενα από τον Ανάδοχο εργοστάσια παραγωγής σκυροδέματος, για την προμήθεια ετοίμου σκυροδέματος στο έργο, θα αξιολογηθούν από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία, η οποία θα κρίνει αν ικανοποιούν όλες τις απαιτήσεις των σχετικών διατάξεων του ΚΤΣ-97, του σχεδίου προτύπου ΕΛΟΤ 346, του Κανονισμού διενέργειας ελέγχου ποιότητας υλικών και έργων ΦΕΚ 332/Β/28.03.2001 και τις απαιτήσεις της παρούσας τεχνικής προδιαγραφής.

 

Η Διευθύνουσα Υπηρεσία δικαιούται να απαιτήσει τροποποιήσεις και βελτιώσεις του συστήματος παραγωγής, ώστε να γίνει πλήρης εφαρμογή των όρων της παρούσας Προδιαγραφής και των απαιτήσεων των Κανονισμών, όπως χρησιμοποίηση ζυγίσεως των υλικών σε δυναμοκυψέλες (loadcells), κ.λπ.

 

Ο Ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να φροντίσει για την έγκαιρη διενέργεια της μελέτης συνθέσεως, σύμφωνα με το άρθρο 5 του ΚΤΣ-97, τουλάχιστον ένα μήνα πριν από την έναρξη παραγωγής του σκυροδέματος και να την υποβάλλει για έγκριση στη Διευθύνουσα Υπηρεσία.

 

Η όλη εγκατάσταση, η οποία θα εγκριθεί από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία, θα είναι στελεχωμένη με το κατάλληλο ειδικευμένο προσωπικό και θα διαθέτει πιστοποιητικά βαθμονόμησης των ζυγιστηρίων των υλικών, τα οποία συνιστάται να ελέγχονται ανά 2 μήνες ή σε μεγαλύτερο διάστημα αν αυτό είναι αποδεκτό από την Υπηρεσία.  

 

Η σύνθεση και όλα τα στοιχεία παραγωγής του σκυροδέματος θα καταγράφονται σε ειδικό εκτυπωτή (δελτίο καταγραφικού) που θα υποβάλλεται κατά τη διάρκεια κάθε σκυροδέτησης στην Επίβλεψη για έλεγχο.

Ο αναμικτήρας θα φέρει συσκευή μέτρησης του χρόνου ανάμιξης, η οποία δεν θα επιτρέπει πρόωρη εκκένωση και θα συνδέεται με μετρητή της αντίστασης του αναμικτήρα κατά την ανάμιξη (consistency meter), θα υπάρχει δε διάγραμμα συσχετισμού της αντίστασης (σε kW), με την εργασιμότητα του σκυροδέματος για το δεδομένο όγκο χαρμανιού που χρησιμοποιείται. Επιπλέον θα συνδέεται με εκτυπωτή και το φύλλο εκτύπωσης θα συνοδεύει το Δελτίο Αποστολής σε κάθε φορτίο που θα παραδίδεται.

 

2. Μεταφορά σκυροδέματος

Σύμφωνα με το άρθρο 7.2 του ΚΤΣ-97 όταν η μεταφορά του σκυροδέματος γίνεται με αυτοκίνητα αναδευτήρες, ισχύει η παρ.2 του σχεδίου προτύπου ΕΛΟΤ 346, που ορίζει ως μέγιστο χρόνο ανάμιξης – μεταφοράς – εκφόρτωσης την 1 ½ ώρα, παρατεινόμενον κατά 20 λεπτά σε περίπτωση χρήσεως επιβραδυντή. Πριν από την έναρξη εργασιών σκυροδέτησης, ο Ανάδοχος θα υποβάλλει για έγκριση στη Διευθύνουσα Υπηρεσία, λεπτομερή στοιχεία για τη μέθοδο και τα μέσα μεταφοράς του σκυροδέματος στους τόπους και τις θέσεις διάστρωσης. Κατά την παραλαβή του σκυροδέματος στο έργο πρέπει να γίνονται οι δειγματοληψίες και οι έλεγχοι του σκυροδέματος, όπως καθορίζονται από τον ΚΤΣ-97. Η απαίτηση αντοχής του σκυροδέματος θα ελέγχεται με κυβικά δοκίμια ακμής 15cm, που θα λαμβάνονται στην έξοδο του αυτοκινήτου μεταφοράς αν πρόκειται για εργοστασιακό σκυρόδεμα ή στην έξοδο του αναμικτήρα, αν πρόκειται για εργοταξιακό σκυρόδεμα, σε χυτοσιδηρές μήτρες.

 

Το σκυρόδεμα που θα παραδίδεται για διάστρωση θα έχει κατά κανόνα κάθιση S3 (10-15cm). Είναι δυνατόν με την έγκριση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας το σκυρόδεμα να παρασκευάζεται και να μεταφέρεται από το εργοστάσιο κατασκευής με μικρότερη κάθιση, η οποία θα αποκαθίσταται στην απαιτούμενη δαπάνες του αναδόχου, με την προσθήκη υπερρευστοποιητικού στο έργο.

 

Ο Ανάδοχος υποχρεούται με δικά του και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό να εκτελεί τις δειγματοληψίες και όλους τους επί τόπου ελέγχους και να συμπληρώνει για κάθε παρτίδα παραλαβής σκυροδέματος (για κάθε αυτοκίνητο αναδευτήρα) το “ΕΝΤΥΠΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΟΣ”, σύμφωνα με το υπόδειγμα που επισυνάπτεται στην παρούσα Τεχνική Προδιαγραφή και να το υποβάλλει μηνιαίως στη Διευθύνουσα Υπηρεσία (βλέπε Παράρτημα Β).

 

Οι έλεγχοι ποιότητας του σκυροδέματος θα γίνονται από τα εργαστήρια του ΥΠΕΧΩΔΕ, τα εργαστήρια των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και από αναγνωρισμένα από το ΚΕΔΕ/ΥΠΕΧΩΔΕ εργαστήρια, με φροντίδα και δαπάνη του Αναδόχου, υπό τον έλεγχο και την έγκριση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας. 

 

3. Διάστρωση – Συμπύκνωση – Συντήρηση – Ξεκαλούπωμα

3.1. Διάστρωση

Προ της ενάρξεως των εργασιών διαστρώσεως σκυροδέματος, ο ανάδοχος υποχρεούται όπως υποβάλλει πρόγραμμα εκτελέσεως αυτών, στο οποίο θα εμφανίζεται η θέση ενάρξεως, η πορεία εξελίξεως, οι τυχόν προβλεπόμενες θέσεις αρμών διακοπής, ο απαιτούμενος χρόνος, κ.λπ. Το πρόγραμμα τελεί υπό την έγκριση της Επίβλεψης.

 

Προ της διαστρώσεως εκάστου τμήματος έργου, ο ξυλότυπος και οι οπλισμοί θα καθαρίζονται πλήρως από κάθε ξένη ουσία η τεμάχια σκληρυμένου ήδη σκυροδέματος και ο ξυλότυπος θα διαβρέχεται καλώς. Έναρξη διαστρώσεως υπό βροχήν ή με προφανή αναμονή βροχής απαγορεύεται.

 

Κατά την διάστρωση θα παρευρίσκονται απαραιτήτως ένας τουλάχιστον ξυλουργός και ένας τουλάχιστον σιδηρουργός για τη συμπλήρωση ή διευθέτηση ή υποστήριξη των ξυλοτύπων ή των οπλισμών. Τα πέδιλα της θεμελιώσεως θα είναι απαραιτήτως καλουπωμένα ή εγκιβωτισμένα, ώστε να επιδέχονται δόνηση.

 

Το σκυρόδεμα θα μεταφέρεται από τη θέση παρασκευής μέχρι τη θέση τελικής διαστρώσεως αμέσως, με μηχανικά μέσα και γερανό ή αντλία ή μεταφορική ταινία ή και με τροχοφόρες χειράμαξες κυλιόμενες σε ειδικούς, πλατείς και ανθεκτικούς διαδρόμους, προς αποφυγήν διαταράξεως της θέσεως και της μορφής του σιδηροπλισμού. Οι διάδρομοι απαγορεύεται να στηρίζονται επί του σιδηρού οπλισμού.

 

Απαγορεύεται η διάστρωση ολοσώμων πλακών πάχους μικρότερου των 60cm σε δύο στρώσεις (στάρωμα). Εξ άλλου η διάστρωση πλακών μεγάλου πάχους πρέπει να γίνεται κατά στρώσεις, με πάχος εκάστης όχι μεγαλύτερο των 60cm και κατάλληλη, επαρκή σύνδεση των δύο στρώσεων.

 

Σε περίπτωση διαστρώσεως οπλισμένου σκυροδέματος επί του εδάφους, πρέπει να προηγείται στρώση καθαριότητας και εδράσεως πάχους 50 mm τουλάχιστον. Είναι σκόπιμο, αυτή η στρώση καθαριότητας να καταλαμβάνει την συνολική επιφάνεια της κατόψεως, ώστε να χαράσσονται επ’ αυτής ακριβώς οι θέσεις και διαστάσεις των στύλων, πεδίλων, κ.λπ.

 

Το στόμιο εκροής του σκυροδέματος (άκρον του εύκαμπτου σωλήνα) δεν επιτρέπεται να απέχει από την επιφάνεια διαστρώσεως περισσότερο από 0.50 m, όταν το συνολικό μήκος των σωλήνων που οδηγούν σε πτώση το σκυρόδεμα είναι, σε κατακόρυφη θέση, μεγαλύτερο από 3.0 m

Σε περίπτωση ανάγκης διαστρώσεως του σκυροδέματος με πτώση του από ύψος μεγαλύτερο των 2,50 m, θα χρησιμοποιείται σωλήνας επαρκούς διατομής (tremie pipe), πληρούμενος τελείως με σκυρόδεμα μέσω χοάνης και παραμένων, ει δυνατόν, γεμάτος καθ’ όλη τη διάρκεια της διαστρώσεως, με το ένα άκρο του να εισχωρεί μέσα στη μάζα του μόλις διαστρωθέντος σκυροδέματος. Σε αντίθετη περίπτωση θα προβλέπονται στον ξυλότυπο «παράθυρα» σε ενδιάμεσα ύψη. Παρόμοια τακτική θα ακολουθείται και στην περίπτωση διαστρώσεως σκυροδέματος μέσα στο νερό, με χρήση του ως άνω σωλήνα (tremie pipe) ή κάδου κινητού πυθμένα που ανοίγει στη θέση διαστρώσεως ή ειδικής αντλίας με κινητό πώμα στην άκρη του σωλήνα εξόδου.

Οι αρμοί διακοπής της εργασίας διαστρώσεως θα γίνονται στις προβλεπόμενες από το προαναφερθέν πρόγραμμα εργασίας θέσεις και σύμφωνα με τις επιταγές του άρθρου 14.3 του ΚΤΣ, θα πρέπει δε κατά τον καθορισμό τους να λαμβάνονται υπ’ όψη τα διαγράμματα ροπών κάμψεως και τεμνουσών δυνάμεων και να επιλέγονται οι ενδεδειγμένες θέσεις ανάλογα με τις τιμές των στατικών μεγεθών. Κατά την επανάληψη της εργασίας στις θέσεις διακοπής θα λαμβάνεται φροντίδα για την καλή σύνδεση του νωπού προς το σκληρυνθέν σκυρόδεμα με τράχυνση της επιφάνειας του δεύτερου, επιμελή καθαρισμό, διαβροχή, κατάλληλη όπλιση της επιφάνειας διακοπής και ενδεχόμενη χρήση εποξειδικής κόλλας.

Ενδείκνυται η διήμερη διακοπή διαστρώσεως σε πλάκες μεγάλου μήκους ή μεγάλης επιφάνειας, κατά τις υποδείξεις του άρθρου 45 του παλαιού Κανονισμού Οπλισμένου Σκυροδέματος (άρθρο 1 του ΒΔ 24 Οκτ. / 12 Νοεμ. 1962, ΦΕΚ/Δ/142) για τον περιορισμό της επιρροής της συστολής ξήρανσης.

 

3.2. Συμπύκνωση

Αμέσως μετά την διάστρωση το σκυρόδεμα θα συμπυκνώνεται δια δονήσεως, από τεχνίτες πεπειραμένους και με δονητές μάζας ή/και επιφανείας, με τρόπο ώστε οι φυσαλίδες αέρος να ωθούνται εκτός της μάζας του σκυροδέματος, να αποφεύγεται η δημιουργία κενών και να εισχωρεί το μίγμα στις γωνίες των ξυλοτύπων και μεταξύ των ράβδων του οπλισμού, καλύπτοντάς τες πλήρως και αποδίδοντας πιστά την επιφάνεια του ξυλοτύπου. Ο ανάδοχος δικαιούται να χρησιμοποιήσει το είδος του δονητή που θεωρεί πρόσφορο και επιθυμεί (μάζας, ξυλοτύπου, επιφανείας, κ.λπ.) ή και συνδυασμό τους, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό έχει ληφθεί υπ΄ όψη στην μελέτη συνθέσεως σκυροδέματος και στη σύνθεση και ακαμψία του ξυλοτύπου.

 

Οι δονητές θα βρίσκονται σε άριστη κατάσταση και θα είναι μεγάλης συχνότητας, τουλάχιστον 5000 στροφών ανά λεπτό, θα εμβαπτίζονται δε κατακορύφως στο σκυρόδεμα και μετά την προσπέλαση της βαθύτατης θέσης θα εξάγονται αμέσως και βραδέως. Το σκυρόδεμα πρέπει να έχει τέτοια σύνθεση ώστε κατά τη διάρκεια της δονήσεως να εξέρχεται στην επάνω επιφάνεια πολτός σε μικρή ποσότητα, ενώ εξ άλλου οι δονητές να βυθίζονται αφ΄ εαυτών (χωρίς την πίεση του χειριστή) κατά την εισαγωγή τους και κατά την εξαγωγή τους να μην μένουν οπές στο σκυρόδεμα. Ο χρόνος κάθε εμπήξεως και η μεταξύ των εμπήξεων απόσταση θα εξαρτώνται από την πλαστικότητα του σκυροδέματος (ύφυγρο ή ρευστό), από τις διαστάσεις του δονούμενου στοιχείου και από την απόδοση του δονητή. Οι αποστάσεις μεταξύ διαδοχικών θέσεων του δονητή θα είναι ίσες με 1,5 Α περίπου, όπου Α είναι η ακτίνα ενεργείας του δονητή. Ενδεικτικώς ο χρόνος επαφής του δονητή προς το σκυρόδεμα δεν απαιτείται να υπερβαίνει τα 5΄΄-10΄΄, η δε απόσταση των σημείων δονήσεως θα είναι μικρότερη των 50-60 cm. Κατά τη δόνηση το στέλεχος θα εισχωρεί στην υποκείμενη στρώση κατά 5 cm περίπου.  Η επαφή των δονητών προς τους οπλισμούς δέον γενικώς να αποφεύγεται και πάντως απαγορεύεται η δόνηση οπλισμού του οποίου ένα τμήμα βρίσκεται βυθισμένο σε ήδη σκληρυμένο σκυρόδεμα. Ο αριθμός των διατιθέμενων κατά τη διάστρωση δονητών θα είναι ανάλογος προς την απόδοση του αναμικτήρα ή του συγκροτήματος παραγωγής, των μέσων μεταφοράς και προς την απόδοση του χρησιμοποιουμένου τύπου δονητή και τέτοιος ώστε η δόνηση και η συμπύκνωση του μίγματος να είναι δυνατή αμέσως μετά την τοποθέτησή του επί των ξυλοτύπων. Ενδεικτικά εκτιμάται ότι ένας δονητής δεν μπορεί να συμπυκνώσει όγκο σκυροδέματος, μεγαλύτερο από 8m3 την ώρα.  Απαγορεύεται η μετακίνηση του σκυροδέματος με το δονητή (βλέπε στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ζ συστάσεις για την συμπύκνωση του σκυροδέματος).

Για συμπύκνωση με δονητές μάζης το σκυρόδεμα πρέπει να διαστρώνεται σε στρώσεις ύψους μέχρι 60 cm, για συμπύκνωση με δονητές επαφής μέχρις ύψους 20 cm. Οι επιφανειακοί δονητές (επαφής) πρέπει να μετακινούνται τόσο αργά ώστε η επιφάνεια του σκυροδέματος πίσω τους να καθίσταται σαφώς υγρή και να καλύπτεται ελαφρώς δια πολτού.

Ανά δύο εργαζόμενους δονητές κατά τη διάρκεια της διαστρώσεως σκυροδέματος στο έργο θα υπάρχει απαραιτήτως ένας εφεδρικός.

 

3.3. Συντήρηση

Αμέσως μετά τη διάστρωση θα αρχίσει η συντήρηση του σκυροδέματος, που στην αρχή θα είναι εντατική, με διαβροχή ή κατά τις λοιπές υποδείξεις της πργρ. 10.2 του ΚΤΣ και θα διαρκεί 7 τουλάχιστον ημέρες και στη συνέχεια θα είναι ηπιότερη, κατά την πργρ. 10.3 του ΚΤΣ και θα διαρκεί τουλάχιστον 21 ακόμα ημέρες. Επισημαίνεται η ιδιαίτερως μεγάλη σημασία της εντατικής διαβροχής κατά το πρώτο εξάωρο της σκληρύνσεως του σκυροδέματος.

Η συντήρηση μπορεί να γίνει και χωρίς διαβροχή, με μεθόδους που αποτρέπουν την εξάτμιση του νερού του μίγματος. Σκυρόδεμα με ειδικές απαιτήσεις (μειωμένη υδροπερατότητα, αντοχή σε επιφανειακή φθορά ή χημικές προσβολές κ.λπ.) έχει αυξημένες απαιτήσεις συντήρησης, με εντατική διαβροχή επί 14ήμερο, κατά τις πργρ. 12.2, 12.3 και 12.4 του ΚΤΣ. 

 

3.4. Αφαίρεση ξυλοτύπων

Η αφαίρεση των ξυλοτύπων θα γίνεται μετά την παρέλευση του χρόνου που ορίζεται στον Πίνακα 11.6 του ΚΤΣ, αναλόγως του τύπου του χρησιμοποιηθέντος τσιμέντου και υπό την προϋπόθεση ότι δεν μεσολάβησαν περίοδοι χαμηλών θερμοκρασιών κατά τις διατάξεις 11.6 και 12.8 του ΚΤΣ.  Απόκλιση από τους χρόνους αυτούς επιτρέπεται μόνο αν η σκλήρυνση του σκυροδέματος παρακολουθείται με δοκίμια ή αν η μελέτη συνθέσεως συντάχθηκε για απόκτηση κατάλληλων αντοχών σε χρόνο μικρότερο των 28 ημερών. Κατά την αφαίρεση των ξυλοτύπων θα διατηρούνται υποστυλώματα ασφαλείας, επί χρονικό διάστημα που εξαρτάται από το στατικό σύστημα και την αναμενόμενη φόρτιση του φέροντος στοιχείου και που θα ορίζεται από τη μελέτη ή την Επίβλεψη.

 

4. Έκτακτα μέτρα προστασίας

Κατά τη διάρκεια της πήξης το σκυρόδεμα πρέπει να προστατεύεται, όπως προαναφέρθηκε, από τον παγετό και τον καύσωνα καθώς επίσης και ταχεία εξάτμιση, την απόπλυση από τα νερά της βροχής και ακόμη από τους κραδασμούς και τις πρόωρες φορτίσεις. Επί δυσμενών καιρικών συνθηκών, η εντατική συντήρηση των 7 πρώτων ημερών και η ηπιότερη των 21 ακόμα ημερών θα επαυξάνονται, κατά τις διατάξεις των ισχυόντων σχετικών Προτύπων και του ΚΤΣ.

 

Για την σκυροδέτηση υπό χαμηλές θερμοκρασίες (μικρότερες των ±5 ° C) θα εφαρμόζεται το Πρότυπο ΕΛΟΤ 515 και το άρθρο 12.8 του ΚΤΣ. Η σκυροδέτηση με θερμοκρασία περιβάλλοντος μικρότερη των –15 ° C απαγορεύεται. Για θερμοκρασίες περιβάλλοντος μεταξύ +5 ° C και –15  ° C, το σκυρόδεμα πρέπει να έχει, κατά την ανάμιξη ή την διάστρωση – συντήρηση, τις θερμοκρασίες που αναγράφονται στον Πίνακα 1 του Προτύπου, αναλόγως της διαμέτρου των αδρανών και του πάχους του διαστρωνομένου στοιχείου. Για θερμοκρασίες 0 ° C και μικρότερες, ενδείκνυται η αναβολή της σκυροδετήσεως. Επί αναμενομένων, λόγω γεωγραφικών ή άλλων συνθηκών, χαμηλών θερμοκρασιών κατά τη διάστρωση ή συντήρηση, ή σε περίπτωση που το έργο κατασκευάζεται σε περιοχή κατηγορίας IV κατά το Πρότυπο ΕΛΟΤ 515, επιβάλλεται η χρήση αερακτικών προσθέτων, που θα εξασφαλίζουν στο μίγμα την ποσότητα αέρα που ορίζεται στον Πίνακα 12.8.4 του ΚΤΣ. Αν απαιτηθεί, το διαστρωμένο σκυρόδεμα θα διατηρείται με θέρμανση ή / και προστασία, στις θερμοκρασίες που ορίζει ο Πίνακας 2 του Προτύπου ΕΛΟΤ 515. Η εξέλιξη της αντοχής θα παρακολουθείται με δοκίμια, που θα διατηρούνται στο έργο στις ίδιες συνθήκες και θα υφίστανται την ίδια συντήρηση με τα διαστρωμένα στοιχεία.

 

Επί υψηλών θερμοκρασιών θα ληφθούν ανάλογα μέτρα προστασίας του σκυροδέματος από βεβιασμένη ξήρανση, σύμφωνα προς το Πρότυπο ΕΛΟΤ 517 και το άρθρο 12.9 του ΚΤΣ. Απαγορεύεται η διάστρωση σκυροδέματος που έχει θερμοκρασία μεγαλύτερη των +32 ° C (σε ογκώδη στοιχεία ακόμα μικρότερη), οποιαδήποτε και αν είναι η θερμοκρασία περιβάλλοντος. Η απαίτηση θα ικανοποιείται με την προστασία των υλικών από την υπερθέρμανση, την ψύξη του νερού, τη χρήση πάγου κ.λπ. ή συνδυασμό τους. Ιδιαίτερη προσοχή θα δίνεται για τη διατήρηση της εργασιμότητας του σκυροδέματος στο επιθυμητό επίπεδο. Η χρήση επιταχυντικών προσθέτων πρέπει γενικώς να αποφεύγεται, ενώ αντίθετα πρέπει να εξετάζεται η χρήση επιβραδυντικών πήξεως. Η συντήρηση με επικάλυψη των επιφανειών με λινάτσες και συνεχή διαβροχή, πρέπει να εφαρμόζεται με ιδιαίτερη επιμέλεια. Για εξάτμιση νερού πάνω από 1 kg/m2 ανά ώρα πρέπει να χρησιμοποιείται ειδικό υγρό συντήρησης (aluminized curing compound). Η δυνατότητα προστασίας του διαστρωμένου σκυροδέματος από τους ισχυρούς ανέμους και την ταχεία εξάτμιση του νερού, πρέπει να εξετάζεται.

 

Ο ανάδοχος υποχρεούται να οργανώσει το εργοτάξιο, κατά τρόπον ώστε να είναι εφικτή η άμεση, ή πάντως έγκαιρη, λήψη των ενδεικνυομένων μέτρων,  για κάθε αναμενόμενο ενδεχόμενο. Επί αναμενομένων προσωρινών δυσμενών καιρικών συνθηκών (καύσωνας, ισχυρή βροχόπτωση κ.λπ.) και σε συνδυασμό με τα διατιθέμενα μέσα, πρέπει να εξετάζεται η αναβολή της διαστρώσεως.

 

Μετά την αφαίρεση των ξυλοτύπων εξομαλύνονται οι τυχόν υπάρχουσες ανώμαλες προεξοχές, γεμίζουν δε επιμελώς με ισχυρή, μη συρρικνούμενη τσιμεντοκονία, κατόπιν διαβροχής, οι τυχόν υπάρχουσες οπές, σπήλαια κ.λπ. και καλύπτονται οι εμφανείς οπλισμοί. Αν τα κενά δημιουργούν αμφιβολίες για την φέρουσα ικανότητα του στοιχείου στη διατομή αυτή, τότε η πλήρωσή τους γίνεται με πολυμερικό ή παρόμοιας φύσης μη συρρικνούμενο σκυρόδεμα υψηλής αντοχής, κατά την επιλογή της Επίβλεψης και με δαπάνες του εργολάβου. Σε περίπτωση απαράδεκτα κακής εμφανίσεως ή κακής αντοχής, που βλάπτει την αισθητική του έργου ή δημιουργεί στατικό πρόβλημα, διατάσσεται κατεδάφιση του κακότεχνου τμήματος και επανακατασκευή του με δαπάνη του εργολάβου.

 

Εάν συντρέχουν ειδικοί λόγοι μπορεί η Υπηρεσία να διατάξει την ενέργεια δοκιμαστικών φορτίσεων επί τμημάτων του έργου. Εν τοιαύτη περιπτώσει οι δοκιμαστικές φορτίσεις πραγματοποιούνται μετά παρέλευση 45 τουλάχιστον ημερών από την σκλήρυνση του σκυροδέματος. Η δαπάνη βαρύνει τον εργολάβο.

 

5. Ενσωματωμένα στοιχεία στο σκυρόδεμα

Οι προβλεπόμενες για την ενσωμάτωση πλίνθοι ή σώματα από διογκωμένη πολυστερίνη ή άλλο αδρανές υλικό θα έχουν τις προβλεπόμενες από την μελέτη και εμφαινόμενες στα σχέδια διαστάσεις και θα είναι κατασκευασμένες κατά τη μελέτη, από υλικό βάρους 14kg ανά κυβικό μέτρο (για τη διογκωμένη πολυστερίνη), τουλάχιστον. Επίσης θα είναι σχήματος κανονικού ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου και ισομεγέθεις, κατά τις απαιτήσεις της μελέτης, ούτως ώστε τοποθετούμενες επί του ξυλοτύπου να μορφώνουν δοκίδες απολύτως ευθύγραμμες και ισοπαχείς και να επιδέχονται ισοπαχή πλάκα καλύψεώς τους από σκυρόδεμα. Η χρήση πλίνθων εύθρυπτων ή στρεβλών ή σοβαρώς παραμορφωμένων ή δια κακής μεθόδου τεμαχισθεισών απαγορεύεται.

 

Οι πλίνθοι θα μπορούν να φέρουν επάνω τους ασφαλώς τα φορτία των εργατών και των εργαλείων τους, χωρίς να παραμορφώνονται υπερμέτρως και χωρίς να κλονίζεται η ισορροπία τους ή να μεταβάλλεται η θέση τους. Εν ανάγκη θα στερεώνονται επί του ξυλοτύπου με δαπάνη του εργολάβου.

 

Οι διαμορφούμενες δοκίδες οπλισμένου σκυροδέματος θα χαράσσονται επί του ξυλοτύπου σύμφωνα προς τα σχέδια, για την ακριβή τοποθέτηση των αδρανών πλίνθων και των οπλισμών.

 

Δεδομένου ότι οι αδρανείς πλίνθοι πολυστερίνης θα εγκιβωτισθούν πλήρως εντός του σκυροδέματος κατά το σύστημα «σάντουιτς», θα προηγηθεί της τοποθετήσεως αυτών η τοποθέτηση δομικού πλέγματος επί του ξυλοτύπου και εν συνεχεία η τοποθέτηση των συνδετήρων, του μοντάζ και του κάτω οπλισμού των δοκίδων.  Ανά τέσσερις το πολύ συνδετήρες ο ένας τουλάχιστον θα περνά κάτω από το δομικό πλέγμα και θα στηρίζεται σε υπόθεμα. Εν συνεχεία θα διαστρωθεί η κάτω πλάκα στο προβλεπόμενο από τα σχέδια πάχος (όχι λιγότερο των 6 εκ.) θα τοποθετηθούν οι αδρανείς πλίνθοι και ο αρνητικός οπλισμός και θα ολοκληρωθεί η διάστρωση του σκυροδέματος. Η ολοκλήρωση της εργασίας πρέπει να γίνεται το ταχύτερο δυνατόν, δια τοποθετήσεως των αδρανών πλίνθων και του αρνητικού οπλισμού εντός μιας ώρας περίπου (μόλις «τραβήξει») από της διαστρώσεως της κάτω λεπτής πλάκας, για την καλύτερη δυνατή σύνδεση του εις το β΄ στάδιο διαστρωνομένου σκυροδέματος προς το αρχικό. Για την εκτέλεση της εργασίας αυτής το προσωπικό θα κινείται σε σταθερούς διαδρόμους που δεν θα στηρίζονται πάνω στους οπλισμούς.

 

Ο εργολάβος υποχρεούται όπως δια πλίνθων ή πήχεων ή σωλήνων, κατά τις απαιτήσεις της μελέτης και τις οδηγίες της Επίβλεψης, δημιουργήσει τις τυχόν αναγκαίες οπές ή φωλιές ή αύλακες για την τοποθέτηση των δικτύων αποχετεύσεως ή φωτισμού ή των φωτιστικών σωμάτων κ.λπ. χωρίς καμία ιδιαίτερη αποζημίωση.

 

Τα ενσωματωμένα στοιχεία στο σκυρόδεμα δεν πρέπει να είναι βλαπτικά γι’ αυτό, με φυσική ή χημική διαδικασία, θα τοποθετούνται δε υπό τις προϋποθέσεις του Κεφ. 14.4 του ΚΤΣ.

 

 

6. Εναλλακτικές πηγές προμήθειας σκυροδέματος

Ο ανάδοχος δικαιούται, κατόπιν εγκρίσεως της Επιβλέψεως, να χρησιμοποιήσει αξιόπιστο, ελεγμένο εργοστάσιο σκυροδέματος ή εργοταξιακό συγκρότημα της περιοχής, που πληροί τις προϋποθέσεις του ΕΛΟΤ 346, ως εναλλακτικής ή συμπληρωματικής πηγής προμήθειας σκυροδέματος σε περίπτωση αιφνίδιας βλάβης ή απρόβλεπτης διακοπής λειτουργίας του συγκροτήματος παραγωγής σκυροδέματος του έργου ή διαστρώσεως απομακρυσμένων μικρών τμημάτων και κατασκευών. Ο έλεγχος θα γίνεται τότε, από τυχαία δείγματα, με 6 δοκίμια (για ημερήσια ποσότητα μέχρι 150 m3) ή 12 δοκίμια (για μεγαλύτερη ποσότητα), όχι περισσότερα από ένα δοκίμιο από το ίδιο αυτοκίνητο μεταφοράς (βαρέλα), κατά τον ΚΤΣ και με εφαρμογή των κριτηρίων συμμορφώσεως Α και Β (§ 13.6.2 και 13.6.3 αντίστοιχα, σε συνδυασμό με την § 13.3.11). Η Επίβλεψη θα ενημερώνεται πριν από τη χρησιμοποίηση αυτού του «εφεδρικού» εργοστασίου και θα χορηγεί την έγκρισή της για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση.

 

Σε περίπτωση χρησιμοποίησης ετοίμου σκυροδέματος η προμήθεια του θα γίνεται από αναγνωρισμένο εργοστάσιο παραγωγής, που θα πληροί τις απαιτήσεις της Προτύπου Προδιαγραφής ΕΛΟΤ 346 για έτοιμο σκυρόδεμα και του Κανονισμού Τεχνολογίας Σκυροδέματος και θα εγγυάται την παράδοση σκυροδέματος ποιότητας ίσης τουλάχιστον προς την προδιαγραφόμενη από τη μελέτη. Ο εργοδότης δικαιούται να λάβει γνώση των στοιχείων παρασκευής του σκυροδέματος, ήτοι της μελέτης συνθέσεως, του είδους και της ποσότητας του τυχόν χρησιμοποιούμενου επιβραδυντικού πήξεως, του ρευστοποιητικού ή και των άλλων προσθέτων, του χρόνου φορτώσεως στο εργοστάσιο, του τύπου (αναμικτήρα ή αναδευτήρα) και των χαρακτηριστικών του οχήματος μεταφοράς, κ.λπ.

 

Η ως άνω διαδικασία θα επαναλαμβάνεται πάντοτε με μέριμνα και δαπάνες του εργολάβου, οσάκις μεταβάλλεται η πηγή προμήθειας των υλικών ή τεκμαίρεται μεταβολή στο μητρικό πέτρωμα των αδρανών, κατά την κρίση της Επίβλεψης. Ο καθορισμός πάντως των αναλογιών συνθέσεως του σκυροδέματος με αυτόν τον τρόπο δεν απαλλάσσει τον Ανάδοχο από την ευθύνη επιτεύξεως στο έργο της ελάχιστης επιτρεπόμενης αντοχής του σκυροδέματος κατά περίπτωση.

 

Η Επίβλεψη μπορεί να απαιτήσει πυκνότερη λήψη δοκιμίων εφ’ όσον συντρέχει λόγος. Προς τούτο θα βρίσκονται στο εργοτάξιο δώδεκα (12) τουλάχιστον μήτρες λήψεως δοκιμίων καθώς και ένας κώνος κάθισης με τη σχετική ράβδο. Δικαιούται επίσης να απαιτήσει τον έλεγχο του σκυροδέματος στο εργοτάξιο δια μετρήσεως της ομοιομορφίας και της περιεκτικότητας αέρα, πέραν του εργασίμου (της καθίσεως) και της αντοχής. Οι έλεγχοι ενεργούνται δαπάνης του εργολάβου, ο οποίος και παραμένει αποκλειστικά υπεύθυνος έναντι του εργοδότη για την αποφυγή πιθανών σφαλμάτων παρασκευής, μεταφοράς κ.λπ. και την τελική απόκτηση της προδιαγραφόμενης από τη μελέτη αντοχής 28 ημερών.

 

Η μετάγγιση του σκυροδέματος από τα οχήματα μεταφοράς στους ξυλοτύπους μπορεί να γίνει με οποιαδήποτε μέθοδο (αντλία, κάδους, αύλακες, γερανό κ.λπ.) αρκεί η μέθοδος να έχει ληφθεί υπ’ όψη στη μελέτη συνθέσεως σκυροδέματος και με τρόπο ώστε αυτό να παρουσιάζει τις συμφωνημένες ιδιότητες κατά τη στιγμή αφίξεως του στους ξυλότυπους.