Δομικό προϊόν που συνίσταται από πυρήνα επεξεργασμένoυ κονιάματος γύψου σταθερά εγκιβωτισμένου ανάμεσα σε χάρτινα ανθεκτικά τοιχώματα ώστε να σχηματιστεί σανίδα. Οι γυψοσανίδες αποτελούν το κύριο διαχωριστικό υλικό για την δημιουργία κατακόρυφων ή οριζόντιων δομικών χωρισμάτων τοποθετούμενες σε μεταλλικά πλαίσια (συστήματα τοιχοποιίας, συστήματα οροφών, συστήματα δαπέδων).
Σχήμα: Ορθογώνια φύλλα. Ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο, με πολύ μικρό πάχος σε σχέση με τις άλλες δύο διαστάσεις του, που ορίζονται στην επιφάνεια των χάρτινων τοιχωμάτων.
Υλικό: Πυρήνας από επεξεργασμένο κονίαμα γύψου που μπορεί να περιέχει ή να καλύπτεται από διάφορα υλικά (ίνες, μεταλλικά ψήγματα) για την τροποποίηση των ιδιοτήτων του. Τα τοιχώματα αποτελούνται συνήθως από ανθεκτικό χαρτί. Ελαφροβαρές υλικό (φαινόμενη πυκνότητα 800 kg/m3, επιφανειακή πυκνότητα 10 kg/m2 για πάχος 12,5 mm).
Χρώμα: Ποικιλία χρωμάτων. Συνήθως λευκό.
Είδη/Ποιότητες: Μεγάλη ποικιλία ειδών για συνήθεις (κατακόρυφα ή οριζόντια χωρίσματα) ή ειδικές χρήσεις:
Σύμφωνα με το DIN 18180, το οποίο ισχύει παράλληλα μέχρι την πλήρη εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού προτύπου ΕΛΟΤ EN 520:2005, οι βασικοί τύποι γυψοσανίδων είναι:
Γυψοσανίδες (Gypsum wallboard GKB).
Πυράντοχες γυψοσανίδες (Fire-retardant gypsum wallboard GKF).
Εμποτισμένες γυψοσανίδες (Impregnated gypsum wallboard GKBI).
Εμποτισμένες πυράντοχες γυψοσανίδες (Impregnated fire-retardant gypsum wallboard GKBI)
Γυψοσανίδες για επίχριση (Gypsum plaster wallboard GKP)
Σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ EN 520:2005 οι βασικοί τύποι γυψοσανίδων είναι:
Γυψοσανίδες τύπου Α (Gypsum plasterboard Type A).
Γυψοσανίδες τύπου H (γυψοσανίδες με ελαττωμένη ικανότητα απορρόφησης νερού - plasterboard with reduced water absorption rate).
Γυψοσανίδες τύπου E (γυψοσανίδες με επικάλυψη – gypsum sheathing board).
Γυψοσανίδες τύπου F (γυψοσανίδες με βελτιωμένη ικανότητα προσκόλλησης του πυρήνα σε υψηλές θερμοκρασίες – gypsum plasterboard with improved core adhesion at high temperature).
Γυψοσανίδες τύπου P (γυψοσανίδες για επίχριση - gypsum baseboard)
Γυψοσανίδες τύπου D (γυψοσανίδες ελεγχόμενης πυκνότητας - gypsum plasterboard with controlled density).
Γυψοσανίδες τύπου R (γυψοσανίδες αυξημένης αντοχής - gypsum plasterboard with enhanced strength).
Γυψοσανίδες τύπου I (γυψοσανίδες αυξημένης επιφανειακής σκληρότητας - gypsum plasterboard with enhanced surface hardness).
Σημειώνεται ότι στο εμπόριο διατίθενται επίσης ειδικές γυψοσανίδες ανάλογα με τις ιδιότητές τους, τα υλικά κατασκευής ή τις χρήσεις τους όπως:
Γυψοσανίδες επενδυμένες με μόλυβδο.
Εύκαμπτες γυψοσανίδες.
Διάτρητες γυψοσανίδες.
Γυψόπλακες.
Κασέτες γυψοσανίδων.
Ινογυψοσανίδες.
Οι συνήθως μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενες γερμανικές προδιαγραφές και πρότυπα DIN αντικαθίστανται βαθμιαία από ευρωπαϊκές προδιαγραφές και πρότυπα κατά EN.
DIN 4103:1985 Part 2 Internal non-loadbearing partitions – Gypsum wallboard partitions.
DIN 18180:1989 Gypsum plasterboard – Types, requirements and testing.
DIN 18181:1990 Dry lining and partitioning using gypsum plasterboard.
DIN 18183:1988 Prefabricated gypsum plasterboard metal stud partitions.
ISO 7892 Vertical building elements — Impact resistance
tests — Impact bodies and general test procedures.
ΕΛΟΤ EN 520:2005 Γυψοσανίδες - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
Το πρότυπο ΕΛΟΤ EN 520:2005 αποτελεί την βάση για την αναφορά στις προδιαγραφές και στις μεθόδους δοκιμών των γυψοσανίδων. Στο ίδιο πρότυπο αναφέρονται ως κανονιστικές αναφορές τα πρότυπα:
ΕΛΟΤ EN 336 Ε2:2003 Δομική ξυλεία - Μεγέθη, επιτρεπτές αποκλίσεις
ΕΛΟΤ EN 338 Ε2:2003 Structural timber Δομική ξυλεία - Κατηγορίες αντοχής
EN 1995-1-1:2005 Ευρωκώδικας 5: Σχεδιασμός ξύλινων κατασκευών - Μέρος 1-1: Γενικά - Κοινοί κανόνες και κανόνες για κτίρια
ΕΛΟΤ EN 12114:2000 Θερμική απόδοση κτιρίων- Αεροδιαπερατότητα των κτιριακών συστατικών και κτιριακών στοιχείων- Εργαστηριακή μέθοδος δοκιμής
ΕΛΟΤ EN 12524:2000 Κτιριακά υλικά και προϊόντα - Υγροθερμικές ιδιότητες - Πινακοποιημένες τιμές σχεδιασμού
ΕΛΟΤ EN 12664:2001 Θερμική απόδοση κτιριακών υλικών και προϊόντων - Προσδιορισμός θερμικής αντίστασης με τις μεθόδους προστατευμένης θερμικής πλάκας και μέτρησης ροής θερμότητας - Ξηρά και υγρά προϊόντα μέσης και χαμηλής θερμικής αντίστασης
ΕΛΟΤ EN 13501-1:2002 Ταξινόμηση δομικών προϊόντων και στοιχείων σχετικά με την φωτιά - Μέρος 1: Ταξινόμηση με τη βοήθεια δεδομένων από δοκιμές αντίδρασης σε φωτιά
ΕΛΟΤ EN 13501-2:2004 Ταξινόμηση δομικών προϊόντων και κτιριακών στοιχείων σχετικά με την φωτιά - Μέρος 2: Ταξινόμηση με βάση τα δεδομένα από δοκιμές αντίδρασης σε φωτιά, με εξαίρεση υπηρεσιών εγκατάστασης αερισμού
ΕΛΟΤ EN 13823:2002 Δοκιμές αντίδρασης σε φωτιά δομικών προϊόντων - Δομικά προϊόντα, εκτός των δαπέδων, που εκτίθενται σε θερμική προσβολή από μεμονωμένο καιόμενο αντικείμενο
ΕΛΟΤ EN 13963:2005 Υλικά αρμών για γυψοσανίδες - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
ΕΛΟΤ EN 14195:2005 Μεταλλικά στοιχεία πλαισίων για συστήματα γυψοσανίδων - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
ΕΛΟΤ EN ISO 140-3:1995 Ακουστική - Μέτρηση της ηχομόνωσης σε κτίρια και κτιριακά στοιχεία -
Μέρος 3: Εργαστηριακή μέτρηση της μόνωσης αερόφερτου ήχου σε κτιριακά στοιχεία
ΕΛΟΤ EN ISO 354:2003 Ακουστική - Μέτρηση ηχοαπορρόφησης σε αίθουσα αντήχησης
ΕΛΟΤ EN ISO 536:1996 Χαρτί και χαρτόνι - Προσδιορισμός της μάζας ανά τετραγωνικό μέτρο
ΕΛΟΤ EN ISO 717-1:1997 Ακουστική - Αξιολόγηση της ηχομόνωσης κτιριακών στοιχείων - Μέρος 1: Ηχομόνωση για αερόφερτο ήχο
ΕΛΟΤ EN ISO 12572:2001, Υδροθερμικές επιδόσεις δομικών προϊόντων και υλικών - Προσδιορισμός των ιδιοτήτων διαπερατότητας υδρατμών
ΕΛΟΤ EN 20535:1991, Χαρτί και χαρτόνι - Προσδιορισμός της απορρόφησης νερού - Μέθοδος Cobb
ΕΛΟΤ EN 14190:2005 Προϊόντα γυψοσανίδων από επανεπεξεργασία - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
ΕΛΟΤ EN 14195:2005 Μεταλλικά στοιχεία πλαισίων για συστήματα γυψοσανίδων - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
ΕΛΟΤ EN 13658.01 :2005 Μεταλλικά πλέγματα και γωνίες - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής - Μέρος 1: Εσωτερικά επιχρίσματα
ΕΛΟΤ EN 12859:2001 Γυψότουβλα - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
ΕΛΟΤ EN 12860:2001 Συνδετικές γάζες γύψου για γυψότουβλα - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
ΕΛΟΤ EN 13963:2005 Υλικά αρμών για γυψοσανίδες - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
ΕΛΟΤ
EN 13950:2005
ΕΛΟΤ EN 14496:2006 Συγκολλητικά με βάση το γύψο για σύνθετα θερμο/ηχομονωτικά πετάσματα και γυψοσανίδες - Ορισμοί, απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
ΕΛΟΤ
EN 14209:2006
Σημειώνεται
ότι βρίσκονται υπό επεξεργασία για έγκριση
τα παρακάτω Ευρωπαϊκά πρότυπα:
prEN 14566, Mechanical fasteners for gypsum plasterboard
systems — Definitions, requirements and test methods
prEN 13915 Prefabricated partition panels.
prEN 14353 Beads and profiles
prEN 14246 Elements for ceilings
Κύριες:
Ορυκτή ή συνθετική γύψος (προερχόμενη από την δέσμευση του διοξειδίου του θείου από τα καυσαέρια των θερμικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ισχύος ή από την χημική βιομηχανία).
Χαρτί
Πληρωτικά υλικά (fillers)
Δευτερεύουσες:
Πρόσθετα τροποποίησης ιδιοτήτων (ίνες κ.λ.π.)
Άλεση και στην συνέχεια έψηση (140°C) της ορυκτής γύψου για την παραγωγή ημιυδρικής γύψου. Άλεση της ημιυδρικής γύψου και δημιουργία υδατικού κονιάματος με σύγχρονη προσθήκη προσθέτων. Εγκιβωτισμός του κονιάματος σε χάρτινα φύλλα με την χρήση ταινιοδρόμων. Κοπή και ξήρανση του μορφοποιημένου προϊόντος.
Η μεγάλη ποικιλία διαστάσεων και συνθέσεων των γυψοσανίδων έχει ως αποτέλεσμα μεγάλο εύρος τιμών στα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητές τους. Οι τιμές που αναφέρονται παρακάτω είναι ενδεικτικές. Συνιστάται η αναφορά στα φυλλάδια των κατασκευαστών.
Οι γυψοσανίδες είναι ελαφρά δομικά προϊόντα με ιδιότητες, ηχομόνωσης/ηχοαπορρόφησης και πυραντίστασης. Οι τεχνικές ιδιότητες θερμομόνωσης, ηχομόνωσης/ηχοαπορρόφησης και πυραντίστασης στα συστήματα ξηράς δόμησης (γυψοσανίδες σε μεταλλικά πλαίσια) είναι σημαντικά βελτιωμένες σε σχέση με αυτές της γυψοσανίδας από την οποία κατασκευάζονται. Οι τεχνικές ιδιότητες των συστημάτων ξηράς δόμησης αναφέρονται στο αντίστοιχο κεφάλαιο.
Ονομαστικές διαστάσεις γυψοσανίδων κατά ΕΛΟΤ EN 520:2005:
Γυψοσανίδες τύπου P
Πλάτος 400, 600, 900 και 1200 mm. Ανοχή από -8 mm έως 0 mm.
Μήκος 1200, 1500, 1800 και 2000 mm. Ανοχή από -6 mm έως 0 mm.
Πάχος 9,5 και 12,5 mm. Ανοχή από -6 mm έως +6 mm.
Υπάρχει δυνατότητα και άλλων διαστάσεων.
Γυψοσανίδες τύπου A, D, E, F, H, I, R
Πλάτος 600, 625, 900, 1200 και 1250 mm. Ανοχή από -4 mm έως 0 mm.
Μήκος: Ποικίλες διαστάσεις. Ανοχή από -4 mm έως 0 mm.
Πάχος 6,0 (τουλάχιστον), 9,5, 12,5 και 15 mm. Ανοχή από -5 mm έως +5 mm.
Ορθογωνικότητα: Η απόκλιση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2,5 mm/m πλάτους.
Βάρος: Τα βάρη των γυψοσανίδων καθορίζονται στο DIN 18180.
Συνήθεις γυψοσανίδες 7,5 – 14,5 kg/m2
Γυψοσανίδες ακτινοπροστασίας με φύλλο μολύβδου ~ 17,5 kg/m2.
Γυψοσανίδες εύκαμπτες ~ 6 kg/m2
Γυψοσανίδες εύκαμπτες και για πυροπροστασία 6,8 – 19,4 kg/m2.
Γυψοσανίδες υψηλών μηχανικών αντοχών 16 – 19 kg/m2
Διάτρητες γυψοσανίδες 5 – 12,5 kg/m2.
Μηχανική αντοχή κατά ΕΛΟΤ EN 520:2005:
|
Πάχος |
Ονομαστικό |
Καμπτικό φορτίο θραύσης |
|
|
|
mm |
N |
N |
|
|
|
Κατά πλάτος |
Κατά μήκος |
|
Κοινό |
9,5 |
160 |
400 |
|
12,5 |
210 |
550 |
|
|
15,0 |
250 |
650 |
|
|
Άλλο |
t |
16,8 t |
43 t |
Πιν.1.1.1 Καμπτικό φορτίο θραύσης για γυψοσανίδες τύπου A, D, E, F, H, I, R.
|
Πάχος |
Ονομαστικό |
Καμπτικό φορτίο θραύσης |
|
|
|
mm |
N |
N |
|
|
|
Κατά πλάτος |
Κατά μήκος |
|
Κοινό |
12,5 |
300 |
725 |
|
15,0 |
360 |
870 |
|
|
Άλλο |
t |
24 t |
58 t |
Πιν.1.1.2 Καμπτικό φορτίο θραύσης για γυψοσανίδες τύπου R ή συνθέτων.
|
Ονομαστικό πάχος |
Καμπτικό φορτίο θραύσης |
|
|
mm |
N |
N |
|
|
Κατά πλάτος |
Κατά μήκος |
|
9,5 |
125 |
180 |
|
12,5 |
165 |
235 |
Πιν.1.1.3 Καμπτικό φορτίο θραύσης για γυψοσανίδες τύπου P.
Αντοχή σε κρούση κατά ΕΛΟΤ EN 520:2005:
Η αντοχή σε κρούση είναι χαρακτηριστικό που εξαρτάται από το σύστημα δόμησης και όχι από το δομικό στοιχείο ξεχωριστά. Όταν απαιτείται, η αντοχή σε κρούση συστήματος γυψοσανίδων προσδιορίζεται κατά ISO 7892.
Συμπεριφορά στην φωτιά:
Πυραντοχή (reaction to fire): Οι γυψοσανίδες μπορούν να ταξινομηθούν χωρίς δοκιμή σύμφωνα με το Παράρτημα Β του ΕΛΟΤ EN 520:2005 ή να δοκιμασθούν και να ταξινομηθούν σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ EN 13501-1:2002. Kατά DIN 4102 oι γυψοσανίδες κατατάσσονται στην κατηγορία πυραντοχής Α και κατά ASTM E84 έχουν δείκτη επιφανειακής εξάπλωσης 0-25 (άκαυστα υλικά).
Πυραντίσταση (resistance to fire): Η πυραντίσταση είναι χαρακτηριστικό που εξαρτάται από το σύστημα δόμησης και όχι από το δομικό στοιχείο ξεχωριστά. Όταν απαιτείται, η πυραντίσταση συστήματος γυψοσανίδων προσδιορίζεται κατά ΕΛΟΤ EN 13501-2:2004. Η γύψος περιέχει έως και 20% κ.β. κρυσταλλικό νερό που προσδίδει βελτιωμένες ιδιότητες πυραντίστασης. Η ποσότητα του νερού σε γυψοσανίδες πάχους 15 mm φθάνει περίπου τα 3 kg/m2.
Υδρατμοπερατότητα: Συνήθως για τον συντελεστή υδρατμοπερατότητας χρησιμοποιούνται οι τιμές σχεδιασμού που δίνονται στο ΕΛΟΤ ΕΝ 12524:2000. Για τις γυψοσανίδες ο συντελεστής υδρατμοπερατότητας στους 10° C είναι περίπου δ= 3,0x10-11 kg/(m2 s Pa). Όταν απαιτείται προσδιορίζεται κατά ΕΛΟΤ EN ISO 12572:2001.
Αεροπερατότητα: Συνήθης τιμή σχεδιασμού 1,4x10-6 m3/(m2sPa). Όταν απαιτείται προσδιορίζεται κατά ΕΛΟΤ EN 12114:2000.
Ακουστικές ιδιότητες
Ηχομόνωση: Η ηχομόνωση είναι χαρακτηριστικό που εξαρτάται από το σύστημα δόμησης και όχι από το δομικό στοιχείο ξεχωριστά. Όταν απαιτείται, η ηχομόνωση συστήματος γυψοσανίδων προσδιορίζεται κατά ΕΛΟΤ ΕΝ ΙSO 140-3:1995 και ΕΛΟΤ EN ISO 717-1:1997.
Ηχοαπορρόφηση: Η ηχοαπορρόφηση είναι χαρακτηριστικό που εξαρτάται από το σύστημα δόμησης και όχι από το δομικό στοιχείο ξεχωριστά. Όταν απαιτείται, η ηχοαπορρόφηση συστήματος γυψοσανίδων προσδιορίζεται κατά ΕΛΟΤ EN ISO 354:2003.
Θερμομόνωση: Συνήθως για την θερμική αγωγιμότητα χρησιμοποιούνται οι τιμές σχεδιασμού που δίνονται στο ΕΛΟΤ ΕΝ 12524:2000. Για τις γυψοσανίδες η θερμική αγωγιμότητα στους 10° C (λ10,dry) είναι περίπου 0,21 W/m/K.
Χρήση σε ολοκληρωμένα συστήματα τοιχοποιίας και οροφών. Μεγάλη ταχύτητα εγκατάστασης (αυτό προκύπτει από τους συγκριτικούς χρόνους κατασκευής τοιχοποιίας). Χρησιμοποιούνται ως τοιχώματα στην κατασκευή τοίχων, οροφών και διαχωριστικών χώρου αναρτώμενες σε κατάλληλα μεταλλικά πλαίσια.
Γυψοσανίδες τύπου Α (Gypsum plasterboard Type A): Με επιφάνεια κατάλληλη για εφαρμογή επιχρίσματος γύψου ή διακόσμησης.
Γυψοσανίδες τύπου H (γυψοσανίδες με ελαττωμένη ικανότητα απορρόφησης νερού - plasterboard with reduced water absorption rate): Με μειωμένη απορροφητικότητα νερού για χρήση σε υγρούς χώρους. Οι γυψοσανίδες τύπου Η κατατάσσονται κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 520:2005 σύμφωνα με τον πίνακα:
|
Τύπος |
Ολική απορρόφηση νερού, % |
|
Η1 |
≤ 5 |
|
Η2 |
≤ 10 |
|
Η3 |
≤ 25 |
Πιν.1.1.4 Ταξινόμηση γυψοσανίδων τύπου Η
Γυψοσανίδες τύπου E (γυψοσανίδες με επικάλυψη – gypsum sheathing board): Ειδικά κατασκευασμένες για επένδυση εξωτερικών τοίχων. Δεν προορίζονται για την εφαρμογή διακόσμησης και δεν είναι σχεδιασμένες για μόνιμη έκθεση σε εξωτερικές καιρικές συνθήκες. Παρουσιάζουν μειωμένη απορροφητικότητα σε νερό.
Γυψοσανίδες τύπου F (γυψοσανίδες με βελτιωμένη ικανότητα προσκόλλησης του πυρήνα σε υψηλές θερμοκρασίες – gypsum plasterboard with improved core adhesion at high temperature): Με επιφάνεια κατάλληλη για εφαρμογή επιχρίσματος γύψου ή διακόσμησης. Περιέχουν ορυκτές ίνες ή άλλα πρόσθετα στην γύψο για την βελτίωση της πρόσφυσης σε υψηλές θερμοκρασίες.
Γυψοσανίδες τύπου P (γυψοσανίδες για επίχριση - gypsum baseboard): Με επιφάνεια κατάλληλη για εφαρμογή επιχρίσματος γύψου. Μπορεί να είναι διάτρητες.
Γυψοσανίδες τύπου D (γυψοσανίδες ελεγχόμενης πυκνότητας - gypsum plasterboard with controlled density): Για ειδικές εφαρμογές ανάλογα με την πυκνότητα. Με επιφάνεια κατάλληλη για εφαρμογή επιχρίσματος γύψου ή διακόσμησης.
Γυψοσανίδες τύπου R (γυψοσανίδες αυξημένης αντοχής - gypsum plasterboard with enhanced strength): Για χρήσεις όπου απαιτείται αυξημένη καμπτική αντοχή. Με επιφάνεια κατάλληλη για εφαρμογή επιχρίσματος γύψου ή διακόσμησης.
Γυψοσανίδες τύπου I (γυψοσανίδες αυξημένης επιφανειακής σκληρότητας - gypsum plasterboard with enhanced surface hardness): Για χρήσεις όπου απαιτείται αυξημένη επιφανειακή σκληρότητα. Με επιφάνεια κατάλληλη για εφαρμογή επιχρίσματος γύψου ή διακόσμησης.
Ανθυγρές: Εμποτισμένες γυψοσανίδες σχεδιασμένες για τις ίδιες εφαρμογές όπως οι συνήθεις, όπου απαιτείται μειωμένη απορρόφηση σε νερό (χώροι υψηλής σχετικής υγρασίας RH>70%).
Πυράντοχες: Γυψοσανίδες σχεδιασμένες για τις ίδιες εφαρμογές, όπως οι συνήθεις, όπου απαιτείται αυξημένη αντοχή στη φωτιά.
Aνθυγροπυράντοχες: Γυψοσανίδες σχεδιασμένες για τις ίδιες εφαρμογές, όπως οι συνήθεις, όπου απαιτείται αυξημένη αντοχή στη φωτιά και μειωμένη απορρόφηση σε νερό.
Επενδυμένες με μόλυβδο: Γυψοσανίδες σχεδιασμένες για τις ίδιες εφαρμογές, όπως οι συνήθεις, όπου απαιτείται προστασία από ιοντίζουσες ακτινοβολίες (ακτινολογικά εργαστήρια κ.λ.π.).
Υψηλών μηχανικών αντοχών: Γυψοσανίδες σχεδιασμένες για τις ίδιες εφαρμογές, όπως οι συνήθεις, όπου απαιτείται αυξημένη μηχανική αντοχή.
Εύκαμπτες: Γυψοσανίδες σχεδιασμένες για την κατασκευή τοιχοποιίας με καμπύλες και σε ειδικούς αρχιτεκτονικούς σχεδιασμούς.
Διάτρητες: Γυψοσανίδες σχεδιασμένες για την κατασκευή τοιχοποιίας με ιδιότητες ηχοπροστασίας.
Γυψόπλακες: Πλάκες από γύψο που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή οροφών με κάνναβο. Λείες ή διάτρητες με ποικίλους βαθμούς συμπεριφοράς στην φωτιά και ηχοπροστασίας.
Ινογυψοσανίδες: Περιέχουν ορυκτές ίνες στην γύψο για την βελτίωση της συμπεριφοράς στην φωτιά και την αύξηση της μηχανικής αντοχής.
Σημείωση: Υπάρχει απαλλαγή εργατικών εισφορών στο ΙΚΑ. Σύμφωνα με υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β 418/05/02) δεν καταβάλλονται εισφορές για ημερομίσθια στο ΙΚΑ για εργασίες που αφορούν εργασίες που αφορούν τοιχοποιίες και επενδύσεις τοίχων όταν αυτές γίνονται με γυψοσανίδες, πράγμα το οποίο μειώνει αρκετά το συνολικό κόστος κατασκευής εφαρμογών με γυψοσανίδες σε σύγκριση με τις συμβατικές κατασκευές.
Τελική επεξεργασία επιφανειών των γυψοσανίδων
Η τελική επεξεργασία των επιφανειών των γυψοσανίδων μπορεί να γίνει είτε με βάψιμο, είτε με ταπετσαρία, είτε με επικόλληση πλακιδίων, μαρμάρου η γρανίτη, αφού τελειώσει η διαδικασία αρμολόγησης και φινιρίσματος. Aκολουθεί το τρίψιμο των επιφανειών και εν συνεχεία ο καθαρισμός τους από τυχόν σκόνες.
Βάψιμο. Για να επιτευχθεί ομοιογενής απορροφητικότητα του χαρτιού της γυψοσανίδας και του υλικού φινιρίσματος αλλά και για την καλύτερη πρόσφυση του χρώματος είναι απαραίτητο το αστάρωμα όλης της επιφάνειας των γυψοσανίδων με υδατοδιαλυτό αστάρι χρώματος η εφαρμογή του οποίου θα γίνει είτε με βούρτσα είτε με πινέλο. Χρώματα πλαστικά, εποξειδικά, πολυουρεθανικά και λαδομπογιές-στη περίπτωση αυτή συνιστάται η εφαρμογή υλικού φινιρίσματος σε όλη την επιφάνεια της γυψοσανίδας-είναι ιδανικά για βαφή των γυψοσανίδων. Σε περίπτωση χρήσης χρωμάτων διαφορετικής βάσης χρειάζεται η συμβουλή του παραγωγού των χρωμάτων.
Ταπετσαρίες. Πριν την επικόλληση της ταπετσαρίας συνιστάται το αστάρωμα με βούρτσα η πινέλο όλης της επιφάνειας με υδατοδιαλυτό αστάρι. Η επιφάνεια που θα επενδυθεί με ταπετσαρία θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο λεία και απαλλαγμένη από υλικά και σωματίδια που θα δημιουργήσουν ανωμαλίες στην επίστρωση της ταπετσαρίας. Η επικόλληση της ταπετσαρίας γίνεται με αντίστοιχη κατάλληλη κόλλα.
Πλακίδια, μάρμαρα, γρανίτες. Τα πλακάκια συνήθως εφαρμόζονται σε χώρους με υψηλό ποσοστό σχετικής υγρασίας όπως μπάνια, WC, κουζίνες κ.λ.π. Σε τέτοιες περιπτώσεις επιβάλλεται η χρήση ανθυγρής γυψοσανίδας αφ’ενός, αλλά και η χρήση διπλής στρώσης γυψοσανίδων αφ’ ετέρου, για μεγαλύτερη σταθερότητα της κατασκευής. Διαφορετικά συνιστάται η πύκνωση των ορθοστατών σε αποστάσεις ανά 40 cm. Ακολουθεί το αστάρωμα όλης της επιφάνειας των ανθυγρών γυψοσανίδων με υδατοδιαλυτό αστάρι με βούρτσα. Αφού στεγνώσει η επιφάνεια εφαρμόζεται ακολούθως στεγανοποιητική στρώση συνήθως με επαλείψιμο υλικό ασφαλτικής βάσης με βούρτσα η πινέλλο. Ακολούθως και αφού στεγνώσει η επιφάνεια εφαρμόζεται η κόλλα πλακιδίων με ειδική οδοντωτή σπάτουλα (οριζόντιες αυλακώσεις) και επικολλώνται τα πλακίδια. Οι αρμοί των πλακιδίων σφραγίζονται με ειδικό στόκο ακρυλικής βάσης. Στις γωνίες χρησιμοποιούνται συνήθως ειδικά πλαστικά προφίλ (φαλτσογωνίες πλακιδίων).
Ανάρτηση φορτίων από γυψοσανίδες
Επενδύσεις και χωρίσματα
Ελαφρά βάρη. Αντικείμενα με βάρος μικρότερο από 15kg αναρτώνται απ’ ευθείας από μονή στρώση γυψοσανίδων ή έως 20kg από διπλή στρώση με ειδικά άγκιστρα ανάρτησης. Τέτοια αντικείμενα μπορεί να είναι κάδρα, πίνακες ή και μικρά ράφια. Μεγάλα ράφια ή ντουλάπια τοίχου με βάρος έως 40kg ανά τρέχον μέτρο μήκους τοίχου και με απόσταση του κέντρου βάρους τους από τον τοίχο μικρότερη από 30cm αναρτώνται από οποιοδήποτε μέρος του τοίχου από γυψοσανίδα (είτε από τις γυψοσανίδες είτε από το μεταλλικό σκελετό) μέσω ειδικών εκτονούμενων βυσμάτων και βιδών με πάχος γυψοσανίδων έως 15mm. Εάν η ανάρτηση γίνεται από τις γυψοσανίδες, (όχι από το σκελετό), οι αποστάσεις ανάρτησης θα πρέπει να είναι μικρότερες από 150mm. Σε περίπτωση συνολικού πάχους γυψοσανίδων >20mm οι αποστάσεις ανάρτησης θα πρέπει να είναι μικρότερες από 75mm.
Μεσαία βάρη: Αντικείμενα με βάρος μεγαλύτερο από 40kg και μικρότερο από 70kg ανά τρέχον μέτρο μήκους τοίχου και με απόσταση του κέντρου βάρους τους μικρότερη από 30cm, μπορούν να αναρτηθούν μέσω ειδικών εκτονούμενων βυσμάτων από οποιοδήποτε μέρος του τοίχου (γυψοσανίδα ή μεταλλικό σκελετό), με την προϋπόθεση ότι το συνολικό πάχος γυψοσανίδων να είναι τουλάχιστον 18mm. Σε περίπτωση μείωσης της απόστασης του κέντρου βάρους σε τιμές μικρότερες από 30cm, είναι δυνατό το μέγιστο επιτρεπόμενο φορτίο να είναι μεγαλύτερο από 70kg ανά τρέχον μέτρο τοίχου, όπως φαίνεται και από τα διαγράμματα.
Σχ.1.1.1 Βύσματα ανάρτησης φορτίων έως 20 kg από γυψοσανίδες
Σχ.1.1.2 Επιτρεπόμενα φορτία σε τοίχους από γυψοσανίδες
Σχ.1.1.3 Μέγιστο επιτρεπόμενο φορτίο ανάρτησης από κάθε στρώση (γυψοσανίδας) σαν συνάρτηση της εκκεντρότητας.
Μεγάλα βάρη: Αντικείμενα με βάρος από 70kg έως 150kg ανά τρέχον μέτρο μήκους τοίχου όπως είναι τα επιτοίχια είδη υγιεινής, σώματα κεντρικής θέρμανσης, θερμοσίφωνες κ.λ.π. αναρτώνται μέσω ειδικών φερόντων μεταλλικών πλαισίων με ειδικούς στρωτήρες που ενσωματώνονται στο μεταλλικό σκελετό και μεταφέρουν έτσι τα φορτία στην οροφή και το δάπεδο. Υπάρχουν ειδικά πλαίσια για λεκάνες, νιπτήρες, καθίσματα, χειρολαβές και άλλα είδη μεγάλων φορτίων.
Οροφές
Αντικείμενα που αναρτώνται κατ’ ευθείαν από τις γυψοσανίδες σε περιπτώσεις ψευδοροφών (φωτιστικά, στρωτήρες ανάρτησης φωτιστικών, ράγες ανάρτησης κουρτινών κ.λ.π.) θα πρέπει να έχουν βάρος μικρότερο από 6kg ανά τρέχον μέτρο ή ανά απόσταση ανάρτησης. Η ανάρτησή τους γίνεται μέσω ειδικών πλαστικών βυσμάτων, μεταλλικών βυσμάτων ή μέσω ειδικών αγκίστρων ανάρτησης (Σχ.3). Μεγαλύτερα φορτία από αυτά συνιστάται να αναρτώνται απ’ ευθείας από τον φέροντα οργανισμό.
Σχ.1.1.4. Ειδικά βύσματα και άγκιστρα ανάρτησης φορτίων από οροφές.
Η αποθήκευση πρέπει να γίνεται σε στεγασμένους χώρους.
Τύπος υλικού σύμφωνα με το φυλλάδιο του παραγωγού ή του προμηθευτή.
Πλήθος τεμαχίων ή μονάδων συσκευασίας.
Τρόπος μεταφοράς, τόπος και χρόνος παράδοσης.
Τρόπος πληρωμής.
Πιστοποιητικά ISO 9000 ή/και αναφορές ελέγχων συμμόρφωσης με τους ισχύοντες Ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Τεχνικά φυλλάδια των παραγωγών Knauf, BPB, Platres Lafarge.
Μ. Παπαδόπουλος, «Θερμομόνωση κτιρίων», Θεσσαλονίκη, 1981.
R. Wendehorst, «Δομικά Υλικά», Μ. Γκιούρδας, Αθήνα,1981.
Δ. Αραβαντινός, «Χωρίσματα και επενδύσεις ξηρής δόμησης», Περιοδικό ΚΤΙΡΙΟ, Τεύχος 166, Νοεμ.-Δεκ. 2004, σ. 75-114.
Για πρότυπα και προδιαγραφές: ΕΛΟΤ ΑΕ, Αχαρνών 313, 11145 ΑΘΗΝΑ, τηλ. 210 2120100, www.elot.gr.
Association of European Gypsum Industries, Gulledelle 98, Box 7B-1200 Brussels, tel. +32 2 775 84 90, fax +32 2 771 30 56, www.eurogypsum.org.
Για παραγωγούς και προμηθευτές: Περιοδικό ΚΤΙΡΙΟ, Τεύχος 166, Νοεμ.-Δεκ. 2004, σ. 75-114.