2

2.4.3. ΧΑΛΙΚΙ

2. Χαρακτηριστικά Υλικού και Έλεγχοι Ποιότητας

3. Στοιχεία Παραγωγικής Διαδικασίας

4. Αντενδείξεις Χρήσης-Απόψεις

5. Αποθήκευση -Μεταφορά-Συσκευασία

6. Στοιχεία παραγγελίας

1. Ορισμός

Στο ΚΤΣ 97 δεν δίνεται ορισμός των επόμενων κλασμάτων από την άμμο.

Ωστόσο, στην Ελληνική αγορά Χαλίκι θεωρείται το κλάσμα που διέρχεται από το κόσκινο 31,5 ή το 1΄΄

Σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΕN- 12620: Δεν δίνεται ορισμός για το συγκεκριμένο κλάσμα . Ανήκει στην στα χονδρόκοκκα αδρανή (coarse aggregates) όπως αυτά ορίζονται στο Ευρωπαϊκό Κανονισμό, ειδικότερα είναι δυνατόν να ανήκει στις κατηγορίες:

- D>11,2 και D/d>2

- D>11,2 και D/d£2

2. Χαρακτηριστικά Υλικού και Έλεγχοι Ποιότητας

Τα χαρακτηριστικά της θραυστής άμμου σκυροδέματος και οι αντίστοιχες απαιτήσεις αναφέρονται στον ΚΤΣ-97 (άρθρο 4§3) καθώς και στο σχέδιο πρότυπο ΕΛΟΤ 408.Στα έγγραφα αυτά ορίζονται παράλληλα και οι αντίστοιχες μέθοδοι δοκιμών. Στην παράγραφο 1.5 του οδηγού αναγράφονται όλες αυτές οι μέθοδοι ελέγχου και γίνεται συσχέτιση με τις αντίστοιχες Ευρωπαϊκές μεθόδους .

Στον Πίνακα 2.4.3.2 αναγράφονται :

α) τα χαρακτηριστικά, οι απαιτήσεις και η προτεινόμενη Μin Συχνότητα Ελέγχου των χονδρόκοκκων αδρανών σκυροδέματος (*) σύμφωνα με ΚΤΣ και ΕΛΟΤ 408

β) τα χαρακτηριστικά, οι απαιτήσεις και η προτεινόμενη Μin Συχνότητα Ελέγχου των χονδρόκοκκων αδρανών σκυροδέματος σύμφωνα με το Πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 12620

(*) αποτελεί πρόταση των συγγραφέων (ο ΚΤΣ και το πρότυπο ΕΛΟΤ δεν ορίζει συχνότητες)

*Χαρακτηριστικά*	*Όρια υλικού με βάση* *ΚΤΣ –97 και ΕΛΟΤ 408*	*Προτεινόμενη Μin Συχνότητα Ελέγχου*	*Όρια Υλικού με βάση το ΕΛΟΤ ΕΝ 12620*	*Min Συχνότητα Ελέγχου με βάση ΕΝ*
Γενικά
Δειγματοληψία	30 Κg	Προηγείται όλων των δοκιμών	M=6 X D^1/2 Xp_b(*)	Προηγείται όλων των δοκιμών
Μείωση εργαστηριακού Δείγματος	Ποικίλουν ανάλογα με την δοκιμή	Προηγείται όλων των δοκιμών	Ποικίλουν ανάλογα με την δοκιμή	Προηγείται όλων των δοκιμών
Έλεγχος Ορυκτολογικών Συστατικών- Απλοποιημένη Πετρογραφική Εξέταση	Να αποφεύγονται: οπάλιος, ρυόλιθος, χαλκιδονίτης, δακίτης, ανδεσίτης κλπ (με άμορφο πυρίτιο) δολομιτικά ζεόλιθοι Να ελέγχονται: αργιλικοί σχιστόλιθοι, αποσαθρωμένοι βασάλτες, διαβάσης, ενώσεις θείου, σιδήρου, χλωριούχες, μολύβδου, νιτρικά, κ.ά.	1/3 έτη ή κάθε φορά που μακροσκοπικά παρατηρείται αλλαγή στην δομή του πετρώματος	Η πετρογραφική εξέταση και η κατηγοριοποίηση του πετρώματος είναι συχνά δυνατόν να δώσουν σαφείς πληροφορίες για την συμπεριφορά του πετρώματος σε διάφορες καιρικές συνθήκες Μη επιθυμητά πετρώματα: κρυσταλλικός σχιστόλιθος, φυλλίτης κιμωλία, μάργα αργιλικός σχιστόλιθος πετρώματα χαλαρά συνδεδεμένα με αργιλικά ορυκτά	1/3 έτη
Δυνητική Βλαπτικότητα Αδρανών σύμφωνα με την αλκαλοπυριτική αντίδραση		Σε περιπτώσεις νέων πηγών αδρανών για τα οποία δεν υπάρχει επαρκής πολυετή πείρα, σε περιπτώσεις αμφιβολιών λόγω ύπαρξης βλαπτικών συστατικών (ορισμένες μορφές SiO₃ή υψηλά ποσοστά SiO₃ κλπ) που αντιδρούν με τα αλκάλια του τσιμέντου ή σε περιπτώσεις που ο προδιαγραφές ανθεκτικότητας του έργου το απαιτούν.	Σύμφωνα με τις προβλέψεις που ισχύουν στο τόπο χρήσης των αδρανών	Όταν απαιτείται από τις προδιαγραφές ή σε περιπτώσεις αμφιβολιών
Γεωμετρικά
Kοκκομετρική Διαβάθμιση	% P No 4 ή στο 4 mm ≤25% Στο Νο 16 ή στο 1 mm <2%	1/εβδομάδα	D/d>2 και D>11,2 mm % P 2 D = 100, 98 ≤ 1,4 D ≤100 90 ≤ D ≤99 0 ≤ d ≤15 0 ≤ d ≤5 Ταυτοποίηση υλικού: G_c90/15	1/εβδομάδα
Ποσοτικός Προσδιορισμός Παιπάλης	P % στο αμερικάνικο κόσκινο Νο 200 (0,075 mm) ≤ 1	1/εβδομάδα	P% στο κόσκινο 0,063 mm ≤ 1,5 ~> f_1,5 ≤ 4 ~> f₄ >4 ~> f _Declared(κατά δήλωση του παραγωγού) Χωρίς απαιτήσεις ðf_NR	1/εβδομάδα
Δείκτης Πλακοειδούς	Η δοκιμή αυτή δεν αναφέρεται στους ελληνικούς κανονισμούς	-	Ανάλογα με την τιμή του Δείκτη Πλακοειδούς (F.I) έχουμε τις ακόλουθες κατηγορίες - F.I ≤15 ~> FI₁₅ - F.I ≤20 ~> FI₂₀ - F.I ≤35 ~> FI₃₅ - F.I ≤50 ~> FI₅₀ - F.I>50 ~> FI_DECLARED - Χωρίς απαιτήσεις ~> FI_ΝR	1/Μήνα (για τα θραυστά χονδρόκοκκα αδρανή).
Δείκτης Σχήματος	Το ποσοστό των κόκκων με λόγο μεγαλύτερης διάστασης/ μικρότερη διάσταση >3/1 θα πρέπει να είναι <50% κατά βάρος	1/Μήνα	Ανάλογα με την τιμή του Δείκτη Σχήματος (S.I) έχουμε τις ακόλουθες κατηγορίες - S.I ≤15 ~> SI₁₅ - S.I ≤20 ~> SI₂₀ - S.I ≤40 ~> SI₄₀ - S.I ≤55 ~> SI₅₅ - S.I>55 ~> SI_DECLARED - Χωρίς απαιτήσεις ~> SI_ΝR	1/Μήνα (για τα θραυστά χονδρόκοκκα αδρανή).
Περιεκτικότητα σε κελύφη	Η δοκιμή αυτή δεν αναφέρεται στους ελληνικούς κανονισμούς	-	Ανάλογα με το % σε κελύφη ((SC) διακρίνουμε τις εξής κατηγορίες - S.C ≤10 ~> SI₁₀ - S.C>10 ~> SC_DECLARED - Χωρίς απαιτήσεις ~> SC_ΝR	-
Φυσικά
Προσδιορισμός Φυσικής Υγρασίας	Χωρίς όρια	Προηγείται πολλών άλλων δοκιμών	Χωρίς όρια	Προηγείται πολλών άλλων δοκιμών
Ειδικά βάρη (Φαινόμενο και μικτό)	2,4-3	1/έτος	³ 2	1/έτος
Υδαταπορροφητικότητα	Χωρίς όριο	1/έτος	Χωρίς όριο	1/έτος
Φαινόμενο βάρος και % όγκου κενών	Χωρίς όριο	1/έτος	Χωρίς όριο	-
Μηχανικά
Los Angeles	≤40%	1/έτος	Ανάλογα με την τιμή του συντελεστή Los Angeles (LA) έχουμε τις ακόλουθες κατηγορίες - LA ≤15 ~> LA₁₅ - LA ≤20 ~> LA₂₀ - LA ≤25 ~> LA₂₅ - LA≤30 ~> LA₂₅ - LA≤35 ~> LA₃₅ - LA≤40 ~> LA₄₀ - LA≤50 ~> LA₅₀ - LA>50 ~> LA_DECLARED - Χωρίς απαιτήσεις ~>LA_ΝR	2/έτος
Αντοχή σε κρούση	Η δοκιμή αυτή δεν αναφέρεται στους ελληνικούς κανονισμούς	-	Ανάλογα με την τιμή του συντελεστή αντοχής σε κρούση (SZ) έχουμε τις ακόλουθες κατηγορίες - SZ ≤18 ~> SZ₁₈ - SZ ≤22 ~> SZ₂₂ - SZ ≤26 ~> SZ₂₆ - SZ≤32 ~> SZ₃₂ - SZ>32 ~> SZ_DECLARED - Χωρίς απαιτήσες ~> SZ_ΝR	2/έτος
Αντοχή σε φθορά κατά micro-Deval (συντελεστής micro- Deval)	Η δοκιμή αυτή δεν αναφέρεται στους ελληνικούς κανονισμούς	-	Ανάλογα με την τιμή του συντελεστή MicroéDeval (M_DE) έχουμε τις ακόλουθες κατηγορίες - M_DE ≤10 ~> M_DE10 - M_DE ≤15 ~> M_DE15 - M_DE ≤20 ~> M_DE20 - M_DE ≤25 ~> M_DE25 - M_DE ≤35 ~> M_DE35 - M_DE >35 ~>M_DEDeclared Χωρίς απαιτήσεις ~> M_DENR	1/2 έτη (όταν τα αδρανή προορίζονται για επιφανειακές στρώσεις οδοστρωμάτων από σκυρόδεμα)
Αντοχή σε στίλβωση (PSV – Polished Stone Value)	Η δοκιμή αυτή δεν αναφέρεται στους ελληνικούς κανονισμούς	-	Ανάλογα με την τιμή του συντελεστή αντοχής σε στίλβωση (PSV) έχουμε τις ακόλουθες κατηγορίες - PSV ≥68 ~> PSV₆₈ - PSV ≥62 ~> PSV₆₂ - PSV ≥56 ~> PSV₅₆ - PSV ≥50 ~> PSV₅₀ - PSV ≥44 ~> PSV₄₄ - PSV <44 ~> PSV _Declared Χωρίς απαιτήσεις ~> PSV _NR	1/2 έτη (όταν τα αδρανή προορίζονται για επιφανειακές στρώσεις οδοστρωμάτων από σκυρόδεμα)
Αντοχή σε απότριψη (Aggregates Abrasion Value)	Η δοκιμή αυτή δεν αναφέρεται στους ελληνικούς κανονισμούς	-	Ανάλογα με την τιμή του συντελεστή αντοχής σε απότριψη (AAV) έχουμε τις ακόλουθες κατηγορίες - AAV ≤10 ~>AAV₁₀ - AAV ≤15 ~> AAV₁₅ - AAV ≤20 ~>AAV₂₀ - AAV >20 ~> AAV _Declared Χωρίς απαιτήσεις ~> PSV _NR	1/2 έτη (όταν τα αδρανή προορίζονται για επιφανειακές στρώσεις οδοστρωμάτων από σκυρόδεμα)
Αντοχή σε θλίψη μητρικού πετρώματος	≥65 ΜPa μπορούν να χρησιμοποιηθούν πετρώματος με αντοχή μεταξύ 45 και 65 ΜPa εφόσον επιτυγχάνεται η αντοχή του σκυροδέματος Επιτρέπεται, υπό προϋποθέσεις, η χρήση αδρανών με αντοχή μητρικού πετρώματος μικρότερη του 45 ΜPa μόνο για επιχρισμένο σκυρόδεμα	Ανά πηγή λήψης, καθώς και σε περιπτώσεις αμφιβολιών ή όταν αλλάζει η ορυκτολογική δομή του προς εξόρυξη μετώπου	Η δοκιμή αυτή δεν αναφέρεται στο ΕΝ για τα αδρανή σκυροδέματος	-
Ανθεκτικότητα σε θερμικές και καιρικές μεταβολές
Αντοχή σε αποσάθρωση με θεϊκό μαγνήσιο (Υγεία)	≤12 %	1/έτος	Ανάλογα με την τιμή της αντοχής σε αποσάθρωση, έχουμε τις ακόλουθες κατηγορίες: ΜS≤18% ~>MS₁₈ MS≤25%~> MS₂₅ MS≤35%~> MS₃₅ MS>35%~> MS _Declared(κατά δήλωση του παραγωγού) Χωρίς απαιτήσεις ~>MS_NR	1 /2 έτη
Ανθεκτικότητας σε κύκλους ψύξης-απόψυξης	Η δοκιμή δεν αναφέρεται στους Ελληνικούς Κανονισμούς για τα αδρανή σκυροδέματος	-	Ανάλογα με την τιμή της ανθεκτικότητας σε κύκλους ψύξης απόψυξης , έχουμε τις ακόλουθες κατηγορίες: F≤1% ~> F₁ F≤2% ~> F₂ F≤4% ~> F₄ F>4% ~> F _Declared(κατά δήλωση του παραγωγού) Χωρίς απαιτήσεις ~>F_NR	1 /2 έτη
Χημικά
Ελαφροβαρείς προσμίξεις	Δεν αναφέρεται αντίστοιχη δοκιμή	-	< 0,5% για επιχρισμένο σκυρόδεμα < 0,25% για ανεπίχρηστο Γενικότερα σε περίπτωση ύπαρξης σημαντικού ποσοστού, πρέπει να δηλώνεται	2/έτος σε περίπτωση αμφιβολιών
Κόκκοι Κερατολίθου (ειδικού βάρους <2,35 gr/cm³)	≤5%, ≤1% σε περίπτωση σκυροδέματος εκτεθειμένου σε καιρικές συνθήκες	Ανά πηγή υλικού ή σε περίπτωση αμφιβολιών	Δεν αναφέρεται αντίστοιχη δοκιμή	-
Τεμάχια γαιανθράκων ή λιγνιτών	≤1% ≤0,5% όταν πρόκειται για ανεπίχρηστο σκυρόδεμα	Ανά πηγή υλικού ή σε περίπτωση αμφιβολιών	Δεν αναφέρεται αντίστοιχη δοκιμή	-
Ενώσεις θείου (θειικό ασβέστιο, υπό μορφή ανυδρίτη ή υπό μορφή γύψου, ως θειούχο ασβέστιο)	Δεν υπάρχει όριο. Πρέπει ωστόσο να δηλώνεται για προστασία του σκυροδέματος έναντι των διογκώσεων	Ανά πηγή υλικού ή σε περίπτωση αμφιβολιών	Αναφέρεται εναλλακτική δοκιμή	-
Προσδιορισμός των ευδιάλυτων σε οξύ θειικών ενώσεων	Δεν αναφέρεται αντίστοιχη δοκιμή	-	Για αδρανή που προκύπτουν από αερόψυκτη σκωρία υψικαμίνου: ≤1,0 % ~>ΑS_1, >1,0 % ~> ΑS_Declared Για άλλα αδρανή: ≤ 0,2 % ~>ΑS_0,2 ≤ 0,8 % ~> ΑS₀ >0,8 % ~> ΑS_Declared Χωρίς απαιτήσεις ~> ΑS_ΝR	-
Προσδιορισμός του ολικού θείου	Δεν αναφέρεται αντίστοιχη δοκιμή	-	Για αδρανή που προκύπτουν από αερόψυκτη σκωρία υψικαμίνου: S ≤ 2% Για άλλα αδρανή: S ≤ 1% Σε περίπτωση ύπαρξης πυροτίτη (ασταθής μορφή του FeS) το ποσοστό του S πρέπει να μειώνεται στο 0,1%

ΠΙΝΑΚΑΣ 2.4.3.2

3. Στοιχεία Παραγωγικής Διαδικασίας

α) Εξόρυξη

Η εξόρυξη των πετρωμάτων που προορίζονται για παραγωγή χονδρόκοκκων αδρανών (χαλίκι, γαρμπίλι, ψηφίδα) σκυροδέματος θα πρέπει να γίνεται σε υγιείς όγκους στο λατομείο, με απόρριψη:

· όλων των μη καθαρών και μη υγιών τμημάτων

· των περιοχών επαφής με γειτονικά πετρώματα, μη υγιή

· των επιφανειακών τμημάτων του μετώπου

· της σκόνης και των γαιωδών προσμίξεων

· ξένων λοιπών υλικών

· των αποσαθρωμένων όγκων πετρώματος

· των όγκων που περιέχουν βλαπτικά ορυκτολογικά συστατικά τα οποία θα προκαλέσουν προβλήματα στην ποιότητα του παραγόμενου σκυροδέματος (Κατά την έναρξη των εργασιών σε νέο λατομείο συνιστάται η προκαταρκτική πετρογραφική εξέταση του πετρώματος)

β) Διαδικασία Θραύσης- Κοσκίνισης

Η παραγωγή της θραυστών χονδρόκοκκων αδρανών σκυροδέματος γίνεται με τροφοδότηση του θραυστικού συγκροτήματος με καθαρό υλικό, απαλλαγμένο από σβώλους και κωμούς αργίλου όπως και κάθε ξένης προσμίξεως.

Το θραυστό υλικό θα παράγεται κατόπιν πολλαπλής θραύσεως, κατά τις ισχύουσες προδιαγραφές. Για αυτόν τον σκοπό θα χρησιμοποιούνται πολλαπλά θραυστικά μέσα, ανάλογα της προελεύσεως του αδρανούς υλικού, της ορυκτολογικής και πετρογραφικής συστάσεως αυτού, της σκληρότητας, της αντοχής σε τριβή και κρούση, της αρχικής κοκκομετρικής διαβάθμισης αυτού όσο και αυτής που επιδιώκεται.

Στην περίπτωση όπου τεμάχια του υλικού, το οποίο προορίζεται για θραύση, περιβάλλονται από ισχυρή συγκολλημένη άργιλο που δεν μπορεί να αποχωρισθεί με μηχανικά μέσα, ή δεν θα χρησιμοποιείται αυτό το υλικό ή θα υποβάλλεται σε πλύσιμο.

Ένα σύνηθες συγκρότημα θραύσης – κοσκίνησης αδρανών υλικών για παραγωγή χονδρόκοκκων αδρανών σκυροδέματος αποτελείται από:

Προδιαλογέα για απομάκρυνση των βλαπτικών αργιλικών συστατικών
Θραυστήρες πρωτογενής θραύσης (συνήθως με ρότορα)
Θραυστήρες δευτερογενής θραύσης
Κόσκινα τετραγωνικής βροχίδας

Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην εκλογή και στην ρύθμιση των μηχανημάτων θραύσης κοσκίνησης ώστε το τελικό προϊόν να παρουσιάζει σταθερότητα ποιοτικών χαρακτηριστικών και να είναι απαλλαγμένο από:

Υψηλό ποσοστό ασβεστολιθικής παιπάλης
Αργιλικές προσμίξεις
Γωνιώδεις και πεπλατυσμένους κόκκους
Υπερμεγέθεις κόκκους

γ) Έλεγχοι

Προκαταρκτικοί έλεγχοι

Δοκιμές προκαταρκτικού τύπου πρέπει να πραγματοποιούνται, ώστε να διαπιστωθεί η συμμόρφωση των υλικών με τις προδιαγραφές, στις παρακάτω περιπτώσεις::

1. Όταν πρόκειται για νέες πηγές λήψης αδρανών για τις οποίες ο παραγωγός δεν διαθέτει επαρκή στοιχεία ή δεν υφίσταται πολυετή πείρα

2. Όταν υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση στην φύση του μητρικού πετρώματος ή στις συνθήκες της επεξεργασίας των αδρανών που επηρεάζουν τα χαρακτηριστικά του τελικού προϊόντος

Τα αποτελέσματα των προκαταρκτικών δοκιμών πρέπει να αποτελούν σημείο εκκίνησης του ελέγχου της παραγωγής αυτού του υλικού

Έλεγχος της παραγωγής

Ο παραγωγός για την ικανοποίηση των προδιαγραφών του προϊόντος πρέπει να εφαρμόζει διαδικασίες για την ταυτοποίηση και τον έλεγχο της παραγωγής του. Μεταξύ των διαδικασιών αυτών πρέπει να περιλαμβάνονται εκείνες οι οποίες διευκρινίζουν τους κανόνες συντήρησης και ρύθμισης των μηχανημάτων επεξεργασίας, δειγματοληψίας των υλικών κατά την διάρκεια της παραγωγής, τις μετατροπές της παραγωγικής διαδικασίας σε περίπτωση κακοκαιρίας κλπ

4. Αντενδείξεις Χρήσης-Απόψεις

Παρόλο που η πλειοψηφία των πετρωμάτων που απατούνται στον Ελλαδικό χώρο είναι κατάλληλα για την παραγωγή χονδρόκοκκων αδρανών σκυροδέματος, ωστόσο ορισμένα από αυτά απαιτούν προκαταρκτικές εργαστηριακές δοκιμές ώστε να διαπιστωθεί η καταλληλότητα χρήσης κυρίως όσον αφορά τις ιδιότητες που επηρεάζουν την ανθεκτικότητα του σκυροδέματος και συνεπώς της κατασκευής στο χρόνο.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται σε πετρώματα τα οποία περιέχουν υψηλό ποσοστό δολομιτικών προσμίξεων ή άμορφων προσμίξεων οξειδίου του πυριτίου. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να γίνεται εξέταση των αδρανών σκυροδέματος για διερεύνηση της δυνητικής βλαπτικότητας σύμφωνα με τις μεθόδους της αλκαλοπυριτικής ή της αλκαλοασβεστιτικής αντίδρασης.

5. Αποθήκευση -Μεταφορά-Συσκευασία

Αποθήκευση-Χειρισμός

Ο παραγωγός πρέπει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διατηρεί την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος τόσο κατά την εσωτερική διακίνηση του από την παραγωγή στο σημείο απόθεσης, κατά την αποθήκευση του, όσο και κατά την φόρτωση στο τελικό μέσο μεταφοράς

Ειδικότερα, θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στα παρακάτω:

α) να διατηρούνται καθαροί –απαλλαγμένοι από βλαβερά συστατικά οι σωροί των τελικών προϊόντων

β) να αποφεύγεται ο διαχωρισμός των κόκκων των προϊόντων κατά την εκφόρτωση τους στον σωρό αποθήκευσης (διατήρηση μέγιστου ύψους του σωρού)

γ) να εξασφαλίζεται η καθαρότητα των μηχανημάτων μεταφοράς, απόθεσης, φόρτωσης (καρότσες φορτηγών-κουβάς φορτωτή κλπ)

Μεταφορά

Οι συνθήκες μεταφοράς είναι δυνατόν να επηρεάσουν καθοριστικά την ποιότητα του προϊόντος προς χρήση. Πρέπει να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα προστασίας τόσο κατά την οδική όσο, κυρίως, κατά την θαλάσσια μεταφορά του.

Στην περίπτωση της οδικής μεταφοράς, επειδή πριν την έξοδο των φορτηγών από το λατομείο συνηθίζεται η διαβροχή των αδρανών με νερό θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην αυξάνεται απαγορευτικά η περιεκτικότητα των χλωριόντων στο τελικό προϊόν.

Συσκευασία

Σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές, σε περίπτωση που τα αδρανή συσκευάζονται, οι μέθοδοι και τα υλικά συσκευασίας δεν πρέπει να μολύνουν ή να απομιγνύουν το τελικό προϊόν.

6. Στοιχεία παραγγελίας

Ονοματολογία

Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ισχύουσες Ελληνικές προδιαγραφές η ονοματολογία του προϊόντος είναι:

iΧαλίκι σκυροδέματος (χωρίς να προσδιορίζεται επαρκώς το μέγεθος του μέγιστου και του ελάχιστου κόκκου). Η πιο συνηθισμένη ονοματολογία στην ελληνική αγορά είναι χαλίκι μεγίστου κόκκου 1 ½΄΄ ή 63 mm, 1΄ή 31,5 mm.

Σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΕΝ 12620 η ονοματολογία του προϊόντος καθορίζεται από το μέγεθος του μέγιστου και ελαχίστου κόκκου καθώς και του λόγου D/d

Επίσης, τα στοιχεία που θα πρέπει να δίνονται ώστε να καθορίζονται επαρκώς τα χονδρόκοκκα αδρανή είναι

- Πηγή λήψης και όνομα παραγωγού

- Είδος αδρανούς (σύμφωνα με ΕΛΟΤ ΕΝ 932-3)

Συμφωνία αγοραστή-προμηθευτή

Σύμφωνα με τον ΚΤΣ 97, μεταξύ του αγοραστή αδρανών και του λατομείου παραγωγής τους θα συμφωνείται η διαβάθμιση των χονδρόκοκκων αδρανών σκυροδέματος που θα παραδοθεί, με ανοχές που δεν θα υπερβαίνουν τις 8 εκατοστιαίες μονάδες για τα κόσκινα τα μεγαλύτερα των 4 ή Νο 4 και της 6 εκατοστιαίες μονάδες για τα κόσκινα της άμμου. Η ανοχή στο κόσκινο o 0,25 δεν θα υπερβαίνει τις 4 εκατοστιαίες μονάδες με την προϋπόθεση ότι θα ισχύουν τα όρια της παραγράφου 2.4.1.2 του παρόντος οδηγού.

Κάθε φορτίο αδρανών θα πρέπει να συνοδεύεται από ενυπόγραφο από τον παραγωγό ή τον εκπρόσωπο του , Δελτίο Κοκκομετρικής διαβάθμισης της άμμου.

Ο αγοραστής έχει δικαίωμα να μη δεχθεί φορτίο αδρανούς, του οποίου η διαβάθμιση όπως φαίνεται από το δελτίο του λατομείου, διαφέρει από εκείνης του συμφωνήθηκε με τις ανοχές που αναφέρθηκαν στην παραπάνω παράγραφο.

Αν κατά τον έλεγχο του φορτίου αδρανούς που διενεργεί ο αγοραστής διαπιστωθεί ότι η διαβάθμιση του αδρανούς δεν είναι εκείνη που αναγράφεται στο δελτίο αποστολής , τότε, εφόσον ο αγοραστής δεν θέλει να χρησιμοποιήσει αυτό το φορτίο, το λατομείο είναι υποχρεωμένο να το απομακρύνει.

Τέλος το λατομείο είναι υποχρεωμένο να έχει στην διάθεση των αρμοδίων για τον έλεγχο των οργάνων της Πολιτείας, καθώς και στην διάθεση των αγοραστών, τα αποτελέσματα ελέγχων των αδρανών που παράγει

Σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές, για τον έλεγχο της σταθερότητας των χονδρόκοκκων αδρανών που ανήκουν στην κατηγορία D>11,2 και D/d>2, ο παραγωγός θα πρέπει να ανακοινώνει, στον αγοραστή των αδρανών, το % πέρασμα στα κόσκινα που αναγράφονται στον παρακάτω πίνακα. 2.4.3.6.1.

D/d	Μέγεθος Ενδιάμεσου κόσκινου (σε mm)	Γενικά όρια και ανοχές στο ενδιάμεσο κόσκινο (% διερχόμενο)		Κατηγορία
		Γενικά όρια	Ανοχές στην τυπική διαβάθμιση που ανακοινώνεται από τον προμηθευτή	G_T
<4	D/1.4	25-70	±15	G_T15
≥4	D/2	25-70	±17.5	G_T17.5

Πίνακας 2.4.3.6.1: Γενικά Όρια και ανοχές της κοκκομετρικής διαβάθμισης των αδρανών στο ενδιάμεσο κόσκινο.

Για τα χονδρόκοκκα αδρανή με D>11.2 και D/≤2 ισχύουν οι απαιτήσεις που αναγράφονται στο πίνακα 2.4.1.2 του οδηγού.

Αναλυτικότερα για τα συνηθέστερα κοκκομετρικά κλάσματα χαλικιού σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές, τα γενικά όρια και οι ανοχές δίνονται στο πίνακα 2.4.3.6.2.

Λόγος D/d	Διάσταση/ Ενδιάμεση διάσταση (mid size)	Τιμή του d							Γενικά Όρια και ανοχές στα ενδιάμεσα κόσκινα (% διερχόμενο)
		2	4	5.6	8	11.2	16	22.4	Γενικά όρια	Ανοχές στη τυπική διαβάθμιση που ανακοινώνεται από τον προμηθευτή
		Mm	mm	mm	mm	mm	mm	mm		G_T15	G_T17.5
2.8	Διάσταση Εν. Διάσταση	2/5.6 -	4/11.2 -	5.6/16 11.2	8/22.4 16	11.2/31.5 22.4	16/45 31.5	22.4/63 45	25-70	±15	-
4.0	Διάσταση Εν. Διάσταση	2/8 -	4/16 8	5.6/22.4 11,2	8/31.5 16	11.2/45 22.4	16/63 31.5		25-70	-	±17.5
5.6	Διάσταση Εν. Διάσταση	2/11,2 5.6	4/22.4 11.2	5.6/32 16	8/45 22.4	11.2/63 31.5			25-70	-	±17.5
8.0	Διάσταση Εν. Διάσταση	2/22.4 8	4/45 16	5.6/45 22.4	8/63 31.5				25-70	-	±17.5
11.2	Διάσταση Εν. Διάσταση	2/22.4 11.2	4/45 22.4	5.6/63 31.5							±17.5

ΠΙΝΑΚΑΣ 2.4.3.6.2:.Απαιτήσεις κοκκομετρικής διαβάθμισης για τα συνηθέστερα κλάσματα χονδρόκοκκων αδρανών