2.6.   ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΠΡΟΤΥΠΑ / ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ

 

 

1.  Τυποποίηση Χρωμάτων και Βερνικιών στην Ελλάδα

2.  Διεθνής Τυποποίηση

3.   Ελληνικά Πρότυπα

 

 

 

 

1.  Τυποποίηση Χρωμάτων και Βερνικιών στην Ελλάδα

Ιστορικά η πρώτη Τεχνική Επιτροπή που έχει συσταθεί στον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης ΕΛΟΤ το 1977 είναι η Τεχνική Επιτροπή ΤΕ1 «ΧΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΒΕΡΝΙΚΙΑ». Αυτή είναι και η πιο παραγωγική από τις τεχνικές επιτροπές του ΕΛΟΤ. Έχει εκπονήσει πάνω από 200 Ελληνικά Πρότυπα που έχουν άμεση σχέση με τα Χρώματα, Βερνίκια και συναφή προϊόντα.

2.  Διεθνής Τυποποίηση

Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πιο δραστήριοι Οργανισμοί Τυποποίησης στον τομέα των χρωμάτων και βερνικιών είναι:

ASTM (ΗΠΑ)

DIN (Γερμανία)

BS (Ηνωμένο Βασίλειο)

AFNOR (Γαλλία)

Καθένας απ’ αυτούς τους οργανισμούς ή υπηρεσίες διαθέτει μεγάλο αριθμό προτύπων που αφορούν στα χρώματα και βερνίκια: προδιαγραφές προϊόντων και πρώτων υλών, μέθοδοι ελέγχου, πρότυπα δοκίμια, τρόποι εφαρμογής, συνθήκες δοκιμής και πολλά άλλα.

 

2.1.   Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης ISO

Στο μεταξύ ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης ISO, στον οποίον άλλωστε είναι μέλη τόσο ο ΕΛΟΤ, όσο και οι παραπάνω Εθνικοί Οργανισμοί Τυποποίησης, με την Τεχνική Επιτροπή ISO/ TC35 “Paints and Varnishes” έχει εκπονήσει μεγάλο αριθμό προτύπων που καλύπτουν αρκετά ικανοποιητικά όλες τις ανάγκες του κλάδου, εκτός ίσως από προδιαγραφές ετοίμων προϊόντων. Σ’ αυτά τα διεθνή πρότυπα γίνεται συνήθως προσπάθεια να γεφυρωθούν οι διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα αντίστοιχα πρότυπα των Εθνικών Οργανισμών.

 

2.2.  Ευρωπαϊκή Τυποποίηση

Παλαιότερα η CEN δεν είχε ασχοληθεί πολύ με τον τομέα των χρωμάτων και βερνικιών. Τα τελευταία όμως χρόνια, η αντίστοιχη τεχνική επιτροπή για τα χρώματα και βερνίκια CEN/TC 139 άρχισε την συστηματική τυποποίηση. Ως επί το πλείστον, η Ευρωπαϊκή τυποποίηση βασίζεται στα πρότυπα ISO. Ένα- ένα, τα σχέδια προτύπων περνούν από την διαδικασία: έκδοση σχεδίου, κυκλοφορία σχεδίου, ψηφοφορία και πίσω. Αν τα πρότυπα είναι παρόμοια και αν δεν υπάρχει λόγος για το αντίθετο, το πρότυπο παίρνει τον αριθμό: EN/ISO nnnnn, όπου nnnnn είναι συνήθως ο παλαιός αριθμός του προτύπου ISO, μερικές φορές με την πρόθεση ενός ακόμη αριθμητικού ψηφίου στην αρχή. Τα σχέδια Ευρωπαϊκών προτύπων αυτά περνούν και από την επιτροπή ΕΛΟΤ/ΤΕ1 για ψήφιση και παρατηρήσεις. Κάθε πρότυπο που περνά απ’ αυτήν τη διαδικασία, αφού οριστικοποιηθεί ως Ευρωπαϊκό Πρότυπο, γίνεται υποχρεωτικό για  τον ΕΛΟΤ. Τότε παίρνει την μορφή ΕΛΟΤ/EN/ISO nnnnn με τον ίδιο πάντοτε αριθμό. Σήμερα ένα μεγάλο μέρος από τα πρότυπα ISO έχουν ενσωματωθεί στην Ευρωπαϊκή Τυποποίηση – φυσικά και στην Ελληνική. Τα υπάρχοντα Ευρωπαϊκά πρότυπα είναι υποχρεωτικά σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

3.   Ελληνικά Πρότυπα

Η Τεχνική Επιτροπή ΤΕ1 έχει εκπονήσει μέχρι σήμερα μεγάλο αριθμό Ελληνικών Προτύπων, τα περισσότερα από τα οποία βασίζονται στα πρότυπα ISO.

Τα Ελληνικά Πρότυπα της Τεχνικής Επιτροπής ΤΕ1 Χρώματα και Βερνίκια μπορεί να ταξινομηθούν στις παρακάτω ομάδες:

 

3.1.   Πρώτες Ύλες

Πρώτες ύλες για χρώματα, βερνίκια και συναφή προϊόντα είναι τα πιγμέντα, οι φορείς (συνδετικά μέσα), τα πληρωτικά υλικά, οι διαλύτες κτλ. Τα πρότυπα που αναφέρονται σ’ αυτές περιλαμβάνουν μεθόδους δειγματοληψίας και προετοιμασίας, προδιαγραφές, μεθόδους δοκιμής και αναλύσεως και άλλα. Έχουν εκπονηθεί πάνω από 20 προδιαγραφές πρώτων υλών μέχρι σήμερα και μεγάλος αριθμός προτύπων για μεθόδους δοκιμής και άλλα.

 

3.2.   Γενικές Μέθοδοι Δοκιμών

Υπάρχουν πολλά πρότυπα για μεθόδους ελέγχου ετοίμων προϊόντων καθώς και ξηρών υμένων χρωμάτων, βερνικιών και συναφών υλικών. Για μετρήσεις φυσικών, μηχανικών και χημικών ιδιοτήτων, αναλύσεις, αξιολόγηση αλλοιώσεων, πρότυπα οπτικής/ χρωματομετρίας. Επίσης πρότυπα για δειγματοληψία και για προετοιμασία δειγμάτων, πρότυπα για δοκιμές διαφόρων αντοχών, όπως φυσική και επιταχυνόμενη γήρανση, αντοχές σε διάφορες ειδικές ατμόσφαιρες, (διοξείδιο του θείου, αλατονέφωση), αντοχές σε διάφορα υγρά και άλλες συνθήκες, διαδικασίες και συνθήκες εκτέλεσης δοκιμών, προδιαγραφές δοκιμίων ελέγχου κτλ.

 

3.3.   Πρότυπα/ Προδιαγραφές ετοίμων προϊόντων

Αυτά είναι τα πιο σημαντικά πρότυπα, αφού αυτά αποτελούν και τον τελικό σκοπό της τυποποίησης. Όλα τα υπόλοιπα πρότυπα γίνονται για την υποστήριξη αυτών. Μέχρι σήμερα έχουν εκπονηθεί από την ΤΕ1 του ΕΛΟΤ 10 τέτοια πρότυπα, όλα όμως για χρώματα. Δεν υπάρχουν ακόμη πρότυπα για έτοιμα βερνίκια.

 

3.4.   Πρότυπα ορολογίας

Για τα πρότυπα αυτά υπάρχει ιδιαίτερη ομάδα εργασίας, ΕΛΟΤ ΤΕ1/ΟΕ1. Τα πρότυπα ορολογίας είναι λεξιλόγια ισοδυναμίας ελληνικών όρων με 3 ξένες γλώσσες, καθώς και «λεξικά» ορισμών.

 

3.5.  Συντηρητικά ξύλου

Τα συντηρητικά ξύλου αποτελούν μια ιδιαίτερη κατηγορία υλικών που έχουν σχέση με τα βερνίκια εμποτισμού. Με τα πρότυπα αυτά ασχολείται η ομάδα εργασίας ΕΛΟΤ ΤΕ1/ΟΕ2. Με τα προϊόντα αυτά πρωτοξεκίνησε την δραστηριότητα της στον τομέα των χρωμάτων και συναφών ο Οργανισμός Τυποποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης CEN, με την τεχνική επιτροπή CEN/TC38 “Wood Preservatives”. Έτσι τα πρότυπα αυτής της ομάδας εργασίας είναι ταυτόχρονα Ευρωπαϊκά πρότυπα ΕΛΟΤ/ΕΝ.