Οδηγίες υποβολής αιτήματος επιστροφής ποσών ενιαίου ειδικού προστίμου
(ΦΕΚ Β΄ 916, 15/03/2018)

Τέθηκε σε εφαρμογή η Υ.Α. Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/13096/1035 (ΦΕΚ Β΄ 916/2018) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που καθορίζει τη διαδικασία επιστροφής ποσών ενιαίου ειδικού προστίμου σε πιστωτικές δηλώσεις του ν. 4178/2013 και του ν. 4495/2017.

Σύμφωνα με την παραπάνω Υ.Α. δεν προβλέπεται επιστροφή προστίμου για δηλώσεις του ν. 4014/2011, παρά μόνο εφόσον έχουν υπαχθεί στον ν. 4178/2013.

Για την ολοκλήρωση της διαδικασίας ακολουθούνται από τον μηχανικό τα εξής βήματα:

Α. Ηλεκτρονικό αίτημα ελέγχου δήλωσης για επιστροφή προστίμου, μέσω της καρτέλας «Αιτήματα» της συγκεκριμένης δήλωσης.

Β. Έλεγχος της δήλωσης από την αρμόδια Υ.ΔΟΜ.

Γ. Ηλεκτρονικό αίτημα για επιστροφή χρημάτων, μετά από θετική απόφαση του Προϊσταμένου της Υ.ΔΟΜ., μέσω της καρτέλας «Αιτήματα» της δήλωσης.

Αναλυτικά:

Α. Ο μηχανικός-διαχειριστής εισέρχεται στην πιστωτική δήλωση και υποβάλει το ηλεκτρονικό αίτημα «Έλεγχος δήλωσης για επιστροφή προστίμου» μέσω της καρτέλας «Αιτήματα». Για να είναι διαθέσιμο το σχετικό αίτημα θα πρέπει να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις στη δήλωση:

• να είναι πλήρως εξοφλημένη (στην καρτέλα «Οικονομικά Στοιχεία» δεν θα πρέπει να εμφανίζεται ανεξόφλητο ποσό) και να έχει πιστωτικό υπόλοιπο (η δήλωση θα πρέπει να έχει επικαιροποιηθεί ώστε να προκύπτει πιστωτικό υπόλοιπο)

• να έχει προωθηθεί σε κατάσταση «Οριστική υπαγωγή»

• να έχουν υποβληθεί όλα τα αρχεία/δικαιολογητικά που προβλέπει ο ν.4178/13 ή ο ν.4495/17 για τη συγκεκριμένη περίπτωση αυθαίρετων κατασκευών/χρήσεων (ο αριθμός των υπολειπόμενων αρχείων για πληρότητα να είναι «0»). Ο μηχανικός, για την αποφυγή καθυστερήσεων και απορριπτικών αποφάσεων κατά τον έλεγχο από την Υ.ΔΟΜ., θα πρέπει να ελέγξει ότι τα αρχεία (σχέδια, κατόψεις, διαγράμματα, εκθέσεις) που έχει υποβάλει στο σύστημα φέρουν τη σφραγίδα και την υπογραφή του συντάκτη τους, βρίσκονται στον σωστό «τύπο αρχείου» (δεν έχουν μπει σε λάθος θέση), είναι ευκρινή, άμεσα προσβάσιμα και αναγνώσιμα (σε μορφή pdf).

• να μην έχουν καταχωριστεί στα «Πρόσθετα στοιχεία» ποσά Ενεργειακής αναβάθμισης ή Στατικής ενίσχυσης (το αρθ.3 της Υ.Α. εξαιρεί αυτές τις περιπτώσεις)

• να έχουν υποβληθεί τα σχετικά έγγραφα στην καρτέλα «Αρχεία» της δήλωσης:
  - στο πεδίο «Αίτηση-Υπεύθυνη Δήλωση για Επιστροφή Χρημάτων/ΙΒΑΝ» (α/α 50) επισυνάπτεται η Υ.Δ. του μηχανικού του αρθ. 4, παρ. 1 της Υ.Α., καθώς και αντίγραφα από την πρώτη σελίδα των τραπεζικών βιβλιαρίων των δικαιούχων όπου αναγράφεται το IBAN.
  - στο πεδίο «Έκθεση Τεκμηρίωσης των δεδομένων για την υπέρβαση πληρωμών του οφειλόμενου ποσού» (α/α 51) επισυνάπτεται Τεχνική-Αιτιολογική έκθεση του μηχανικού που τεκμηριώνει τον λόγο που προέκυψε υπερβάλλον ποσό στη δήλωση.

Εφόσον διαπιστωθεί από το Τ.Ε.Ε. ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις των παρ. α, β, γ και ε του άρθρου 3 της Υ.Α., το αίτημα μεταβαίνει σε κατάσταση «Ολοκληρωμένη» και καταγράφεται το ποσό προς επιστροφή (αναγραφή στο πεδίο «Σχόλια Διαχειριστή» του αιτήματος). 

Β. Ο μηχανικός-διαχειριστής της δήλωσης ενημερώνει την αρμόδια Υ.ΔΟΜ για την ολοκλήρωση του ηλεκτρονικού αιτήματος της συγκεκριμένης δήλωσης, ούτως ώστε η αρχή να προβεί στον προβλεπόμενο έλεγχο της παρ. 1 του άρθρου 4 της Υ.Α. Οι Υ.ΔΟΜ., μέσω του συστήματος διαχείρισης, έχουν πλήρη πρόσβαση στις δηλώσεις με τα καταχωρισμένα στοιχεία και αρχεία και τα υποβληθέντα αιτήματα.

Μετά τον έλεγχο της δήλωσης η αρμόδια Υ.ΔΟΜ. συντάσσει σχετικό πόρισμα και, εφόσον βεβαιώνει την ορθότητα της δήλωσης, εκδίδεται απόφαση του Προϊσταμένου της Υ.ΔΟΜ. σχετικά με το προς επιστροφή ποσό, τα οποία ο μηχανικός-διαχειριστής υποβάλει στα «Αρχεία» της δήλωσης.

Σε περίπτωση που το πόρισμα της Υ.ΔΟΜ. δεν είναι θετικό, ο μηχανικός δύναται να προβεί σε επαναφορά της δήλωσης σε υπαγωγή και διόρθωσή της εντός 60 ημερών, σύμφωνα με τις υποδείξεις της Υ.ΔΟΜ.

Μετά την προσαρμογή της δήλωσης απαιτείται η υποβολή του αιτήματος «Επανυποβολή αιτήματος ελέγχου δήλωσης για επιστροφή προστίμου». Για να είναι διαθέσιμο το αίτημα θα πρέπει να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις στη δήλωση:

• να ισχύουν οι προϋποθέσεις του αιτήματος «Έλεγχος δήλωσης για επιστροφή προστίμου» που είχε προηγούμενα ολοκληρωθεί

• να έχει εισαχθεί το «Πόρισμα Υ.ΔΟΜ. για ορθότητα δήλωσης για επιστροφή χρημάτων» στα «Αρχεία» της δήλωσης

  Εφόσον διαπιστωθεί από το Τ.Ε.Ε. ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις των παρ. α, β, γ , και ε του άρθρου 3 της ΥΑ, το αίτημα μεταβαίνει σε κατάσταση «Ολοκληρωμένη» και καταγράφεται εκ νέου το ποσό προς επιστροφή (αναγραφή στα Σχόλια διαχειριστή του αιτήματος). Στη φάση αυτή ο μηχανικός-διαχειριστής της δήλωσης ενημερώνει την αρμόδια Υ.ΔΟΜ. για την επανυποβολή και την ολοκλήρωση του αιτήματος της συγκεκριμένης δήλωσης, ούτως ώστε η αρχή να ελέγξει εκ νέου την ορθότητα της δήλωσης.

  Εάν το πόρισμα του ελέγχου βεβαιώνει την ορθότητα της δήλωσης, εκδίδεται η απόφαση του Προϊσταμένου της Υ.ΔΟΜ. σχετικά με το προς επιστροφή ποσό, τα οποία ο μηχανικός-διαχειριστής υποβάλει στα «Αρχεία» της δήλωσης.

Γ. Μετά την έκδοση απόφασης σχετικά με το προς επιστροφή ποσό, ο μηχανικός-διαχειριστής υποβάλει το ηλεκτρονικό αίτημα «Επιστροφή προστίμου μετά από θετική απόφαση Προϊστ. Υ.Δομ.» μέσω της καρτέλας «Αιτήματα» της δήλωσης. Για να είναι διαθέσιμο το αίτημα θα πρέπει να πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις στη δήλωση:

• να έχει ολοκληρωθεί το αίτημα «Έλεγχος δήλωσης για επιστροφή προστίμου» και να μην έχουν αναιρεθεί οι προϋποθέσεις του

• να έχουν εισαχθεί τα αντίστοιχα έγγραφα στα «Αρχεία» της δήλωσης:
  - «Πόρισμα Υ.ΔΟΜ. για ορθότητα δήλωσης για επιστροφή χρημάτων»
  - «Απόφαση Προϊστ. Υ.Δομ. για επιστροφή χρημάτων»

  Εφόσον διαπιστωθεί η πληρότητα των στοιχείων, εκδίδονται εντολές επιστροφής ποσών προς τους λογαριασμούς των δικαιούχων ανάλογα με το ποσοστό τους, και το αίτημα μεταβαίνει σε κατάσταση «Ολοκληρωμένη».

  ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας επιστροφής προστίμου απενεργοποιείται κάθε δυνατότητα μεταβολής της δήλωσης.

Η επιστροφή προστίμων αφορά αποκλειστικά ποσά ενιαίου ειδικού προστίμου που έχουν καταβληθεί μέσω δόσεων των ν. 4014/11, ν. 4178/13 και ν. 4495/17. Σύμφωνα με το άρθρο 20, παρ. 1 του ν. 4178/13 και τα άρθρα 88, παρ. 2 και 104, παρ. 1 του ν. 4495/17, καταβληθέντα ποσά προστίμων ανέγερσης και διατήρησης, καθώς και ειδικών προστίμων διατήρησης ή και παραβόλων τα οποία συμψηφίζονται με το ποσό του ενιαίου ειδικού προστίμου, σε περίπτωση που υπερβαίνουν το ποσό του προστίμου δεν αναζητούνται.

Σύμφωνα με το άρθρο 5 της ΥΑ, την παρ. 10 του άρθρου 11 του ν. 4178/13 και την παρ. ι του άρθρου 99 του ν. 4495/17, το παράβολο δεν επιστρέφεται σε καμία περίπτωση. Επισημαίνεται ότι κατά τον υπολογισμό του ποσού προς επιστροφή λαμβάνεται υπόψη το υπολογιζόμενο παράβολο σύμφωνα με τα παραπάνω άρθρα, το οποίο, μετά από διόρθωση του μηχανικού, δύναται να είναι μεγαλύτερο από το καταβληθέν και να έχει εξοφληθεί μέσω δόσεων του ενιαίου ειδικού προστίμου.