ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Αρ. Πρωτ. 12372/5.11.2008

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Με διάλεξη του πολυβραβευμένου αρχιτέκτονα Λαπένια

εγκαινιάστηκε το αφιέρωμα του ΤΕΕ/ΤΚΜ

στη σύγχρονη ισπανική αρχιτεκτονική

Ικανή να …βυθίσει ένα ολόκληρο μουσείο μέσα στη γη (Ιαπωνία), να μετατρέψει μια μικρή εκκλησία σε χώρο δημιουργικής αναψυχής (Ιμπιζα) ή να δημιουργήσει ένα τεράστιο συγκρότημα εργατικών κατοικιών σε σχήμα σαλιγκαριού (Μαδρίτη), είναι η αρχιτεκτονική «γραφίδα» των πολυβραβευμένων Ισπανών αρχιτεκτόνων Χοσέ Αντόνιο Μαρτίνεθ  Λαπένια και Ελίας Τόρες Τουρ.

Ιστορική αναδρομή στο έργο των δύο αρχιτεκτόνων, στην περίοδο 1986-2008, έκανε –για πρώτη φορά μέχρι σήμερα- ο κ. Λαπένια, μιλώντας σε εκδήλωση, που διοργάνωσε στις 31 Οκτωβρίου, στη Θεσσαλονίκη, το ΤΕΕ/ΤΚΜ, σε συνεργασία με το τμήμα Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΜΜΣΤ). Η διάλεξη του Ισπανού αρχιτέκτονα ήταν η εναρκτήρια του αφιερώματος στη Σύγχρονη  Ισπανική Αρχιτεκτονική, που έχει προγραμματίσει το ΤΕΕ/ΤΚΜ,

Αναφερόμενος στο έργο του, ο κ. Λαπένια -κάτοχος (μαζί με τον συνεργάτη του) πέντε βραβείων Premi FAD, του Europa Nostra 1995 και της Biennale της Βενετίας- τόνισε: «τα έργα που παρουσιάζω δείχνουν πώς η αρχιτεκτονική επιλύει προβλήματα. Κάθε κτίριο είναι διαφορετικό, κάθε έργο είναι και μια περιπέτεια».

Άλλωστε, αυτή ακριβώς η ιδιότητα της αρχιτεκτονικής –να λύνει προβλήματα-  απέδωσε (με την υπογραφή των δύο αρχιτεκτόνων) μικρά και μεγάλα κατασκευαστικά θαύματα, κόντρα σε τεχνικές, σχεδιαστικές και πολεοδομικές δυσκολίες: Κήποι της Βίγια Σεσίλια Βαρκελώνη (1986), Κατοικίες στο Ολυμπιακό χωριό Βαρκελώνης (1991), παράρτημα του Μουσείου Κουμαμότο στην Ιαπωνία (1992), Αποκατάσταση του Παρκ Γκουέλ (1993), Σκάλες Γκράνχα στο Ιστορικό κέντρο του Tολέδο της Ισπανίας (2000), Αποκατάσταση στο ιστορικό τείχος Πάλμα ντε Μαγιόρκα (2003), Κέντρο Πανεπιστημιακών Σπουδών στην Τεράσα Βαρκελώνης (2003), Διαμόρφωση πλατείας και περίπατου με φωτοβολταϊκές πέργκολες στη νέα επέκταση Forum της Βαρκελώνης (2004), ξενοδοχείο της Expo Σαραγόσα (2008).
                Το φως και η σκιά, το κλίμα, το τοπίο, η θέα και ο προσανατολισμός του κτιρίου, η επαφή με τη γη και οι –συχνά απροσδόκητοι- συνδυασμοί υλικών, παίζουν σημαντικό ρόλο στο έργο των δύο αρχιτεκτόνων του αρχιτεκτονικού γραφείου Martínez Lapeña – Torres Arquitectos,  με έδρα τη Βαρκελώνη (1968).

Σύμφωνα με τον κ. Λαπένια, «αν έχεις ‘’διαβάσει’’ καλά τα χαρακτηριστικά του τοπίου, μπορείς να δημιουργήσεις ένα έργο με μεγάλη σιγουριά». Η τόλμη είναι άλλο ένα χαρακτηριστικό του έργου τους. Οι δύο αρχιτέκτονες δεν δίστασαν να χτίσουν μια δημόσια βιβλιοθήκη με μπετόν αρμέ στην Ιαπωνία, όπου αυτό δεν είναι ιδιαίτερα σύνηθες, καθώς η αντισεισμική νομοθεσία επιβάλλει κυρίως μεταλλικές κατασκευές. Στην ίδια χώρα, σημείωσε ο κ. Λαπένια, η αξία της γης είναι τόσο υψηλή σε σχέση με το κόστος των κατασκευών, που όταν διαπιστωθεί ότι ένα κτίριο δεν εξυπηρετεί τον σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκε, κατεδαφίζεται και στη θέση του χτίζεται αμέσως άλλο.

                Κατά τον ίδιο, οι νεανικές εμπειρίες και επιρροές κάθε αρχιτέκτονα, τα κτίρια που τον επηρέασαν στα πρώτα του βήμα, αποτελούν έμπνευση σε όλη τη διάρκεια της πορείας του. «Για εμάς, οι αρχιτέκτονες που αποτέλεσαν την πρώτη πηγή αναφοράς και ενέπνευσαν το έργο μας είναι οι Gaudi, Sert, Alexandro de la Sota, Jose Antonio Coderch, », πρόσθεσε.

                Καλωσορίζοντας τον Ισπανό αρχιτέκτονα, ο πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής Αρχιτεκτονικών Θεμάτων του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Θανάσης Παπάς, επεσήμανε την «πληθωρική μεσογειακή γραφή και τις καινοτόμες παρεμβάσεις» του έργου του.

                Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ, Νίκος Καλογήρου, έκανε λόγο για μια «ιδιόμορφη αρχιτεκτονική, που κινείται σε οικείο μεσογειακό περιβάλλον και μοιάζει να βρίσκεται σε μόνιμο διάλογο με το τοπίο. Μια αρχιτεκτονική που σέβεται και συνδιαλέγεται με την ιστορία, επιχειρώντας να της δώσει σύγχρονη πνοή». Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε και η πρόεδρος του ΜΜΣΤ, Ξανθίππη Χόιπελ.

            Ο José Antonio Martínez Lapeña (Tarragona, 1941) διδάσκει στην ETSAV, Sant Cugat del Vallès, Barcelona και από το 1998 στο Universitat Ramon Llull. Ο Elías Torres Tur (Ibiza, 1944) είναι καθηγητής στην αρχιτεκτονική σχολή Βαρκελώνης (ETSAB), επισκέπτης διδάσκων στα Πανεπιστήμια Harvard, UCLA, και στην Acadèmia Espanyola de Roma και συγγραφέας σημαντικών βιβλίων Luz cenital (2005) και Hubiera preferido invitarles a cenar (2006)._

Την επιμέλειά της εκδήλωσης είχαν οι αρχιτέκτονες Δήμητρα Χατζησάββα, Βασίλης Ντόβρος και Κυριακή Πετρίδου.