ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

O Santiago Calatrava για το μέλλον

των σύγχρονων πόλεων

Η αρχιτεκτονική μπορεί να εξανθρωπίσει τις σύγχρονες πόλεις, δίνοντάς τους κι΄ένα «αξιοπρεπές πρόσωπο», με τη δημιουργία , στις υποβαθμισμένες περιφέρειες των αστικών κέντρων, δημοσίων κτιρίων, μέσα και γύρω από τα οποία θα αναπτυχθούν οι ανθρώπινες δραστηριότητες και λειτουργίες.

Αυτό ήταν το αισιόδοξο μήνυμα που έδωσε ο Ισπανός αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός Σαντιάγκο Καλατράβα στις εκατοντάδες των ακροατών του που γέμισαν, κάθε σημείο και γωνία του «Ολύμπιον» το μεσημέρι του Σαββάτου, 24 Νοεμβρίου, για να παρακολουθήσουν τη δίωρη και πλέον παρουσίαση του έργου του από τον ίδιο, σε εκδήλωση που διοργάνωσαν το ΤΕΕ/ΤΚΜ και ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης, με την ευκαιρία των εγκαινίων έκθεσης έργων του, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών.

Το θαυμασμό του για την εντυπωσιακή απλότητα και σαφήνεια του έργου του Σαντιάγκο Καλατράβα, εξέφρασε ο υπουργός Πολιτισμού κ. Ευάγγελος Βενιζέλος στο σύντομο χαιρετισμό του, προσθέτοντας ότι ελπίζει το όνομα του Ισπανού αρχιτέκτονα, μετά την Αθήνα και τους Ολυμπιακούς του 2004, να συνδεθεί και με τη Θεσσαλονίκη.

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Γιάννης Οικονομίδης, αναφέρθηκε εν συντομία στα χαρακτηριστικά του έργου του Σαντιάγκο Καλατράβα, ο οποίος με τις δημιουργίες του, στην Ευρώπη και παγκοσμίως, έχει επαναφέρει τη συζήτηση γύρω από την υψηλή δημόσια αρχιτεκτονική. Όπως είπε, ο δημιουργός, καλλιτέχνης και τεχνικός, συνδυάζει ποιητικά και τεχνικά στοιχεία και παράγει τολμηρές κατασκευές που ξεχωρίζουν για τη λειτουργικότητα και την υψηλή αισθητική τους.

Ο κ. Κώστας Μπελιμπασάκης, πρόεδρος του ΣΑΘ, είπε ότι σε μία εποχή κρίσιμη για την αρχιτεκτονική, δημιουργοί όπως ο Σαντιάγκο Καλατράβα, έρχονται με το έργο τους να αποκαταστήσουν το ρόλο του αρχιτέκτονα ξαναδίνοντας στην αρχιτεκτονική την χαμένη πνευματικότητά της και την ενότητα σκέψης και πράξης, θέτοντας τη σύγχρονη τεχνολογία στην υπηρεσία της αισθητικής και της λειτουργικότητας.

Ο διεθνούς φήμης αρχιτέκτονας, σχολιάζοντας την πρώτη εντύπωση που του δημιούργησε η πόλη, τόνισε ότι η Θεσσαλονίκη διαθέτει ένα υπέροχο σχεδόν ανοικτό μέτωπο προς τη θάλασσα που δεν διακόπτεται από μεγάλο οδικό άξονα και το οποίο πρέπει να προστατευθεί και να διατηρηθεί. Η προσπάθεια αυτή , προσέθεσε, μπορεί να διευκολυνθεί με τη δημιουργία κτιρίων πολιτισμού και χώρων πρασίνου, ενώ προς τη δυτική πλευρά θα πρέπει να επιδιωχθεί η αναμόρφωση του λιμανιού και ένταξή του στη λειτουργία της πόλης.

Όπως χαρακτηριστικά είπε, στις επόμενες δεκαετίες οι αρχιτέκτονες και οι τεχνικοί της πόλης θα κριθούν για δύο πράγματα, για την προστασία της παραλίας και των ιστορικών μνημείων της Θεσσαλονίκης.

Σε ό,τι αφορά τα έργα που ανέλαβε για την Αθήνα 2004, εξήγησε ότι θα επιχειρήσει με αυτά να προβληθούν τρία ξεχωριστά σημεία της μεγάλης αυτής πανανθρώπινης γιορτής του αθλητισμού. Η ανθρώπινη προσπάθεια και οι επιδόσεις των αθλητών, στο πλαίσιο μίας μεγάλης συνάντησης που θα συγκεντρώσει πολίτες όλου του κόσμου, στο ξεχωριστό τοπίο της Αττικής γής. Όλες οι παρεμβάσεις θα γίνουν σε έναν προστατευμένο χώρο, χώρο συγκέντρωσης ανθρώπων, με έντονο το χαρακτήρα της «αγοράς», που θα φιλτράρεται μέσα από τα στοιχεία του νερού και του πράσινου.

Με την προβολή διαφανειών και βίντεο, ο Σαντιάγκο Καλατράβα, «γλύπτης πρώτα και μετά αρχιτέκτονας», όπως τόνισε, παρουσίασε το έργο του, το οποίο όπως υπογράμμισε έχει ως κεντρική ιδέα τον άνθρωπο, μέτρο των πάντων.

Η μελέτη του ανθρωπίνου σώματος, όπως αυτή αποτυπώνεται αρχικά στα γλυπτά και στις ακουαρέλες του, είναι η πηγή έμπνευσης των γιγάντιων έργων του, τα οποία και σχεδιάζονται πάνω στις υποδείξεις των ανθρωπίνων αναγκών.

Οι τεράστιες τοξωτές γέφυρες, οι αψιδωτοί θόλοι των δημοσίων κτιρίων, οι πύργοι, τα κτιριακά συμπλέγματα , είναι όλα φτιαγμένα πάνω στο ανθρώπινο πρότυπο και με έμφαση στην ανθρώπινη προσπάθεια καθώς η Αρχιτεκτονική, όπως υποστηρίζει, είναι η επιστήμη που έχει τη δυνατότητα να εκφράσει το υπερβατικό, δίνοντας υπερβατικές κατασκευές.

Ξεχωριστή θέση στην Αρχιτεκτονική του, παίζει η σχέση του με το νερό και το φως, που δίνουν μία ξεχωριστή διαύγεια και κάνουν τεράστιες κατασκευές να αιωρούνται στο χώρο , που διευκολύνουν την προσπελασιμότητα, συνδέοντας το εσωτερικό με το εξωτερικό και διευκολύνοντας , εν κατακλείδι, την ανθρώπινη επικοινωνία, την οποία επίσης ενθαρρύνουν και εξυπηρετούν οι τεχνικές λύσεις πού χρησιμοποιεί με τα πτυσσόμενα αρχιτεκτονικά στοιχεία.

Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο Σαντιάγκο Καλατράβα υποστήριξε ότι οι κατασκευές, πρέπει να απαντούν θετικά στο τρίπτυχο: ?xρησιμότητα, σταθερότητα/ διάρκεια στο χρόνο, ομορφιά» για να επισημάνει πως «ό,τι δεν είναι λειτουργικό, δεν είναι Αρχιτεκτονική».

Το περιβάλλον, είπε, χρειάζεται παρεμβάσεις με δημιουργική φαντασία, για την υλοποίηση των οποίων απαιτείται στενή συνεργασία αρχιτεκτόνων και πολιτικών μηχανικών, που μπορούν πλέον να αξιοποιήσουν τα σύγχρονα εργαλεία της εποχής των Η/Υ και της Πληροφορικής.

Τέλος, μιλώντας για τον τρόπο παρέμβασης του σε ιστορικά, παραδοσιακά σύνολα, είπε ότι ο σεβασμός στον ιδιαίτερο χαρακτήρα της περιοχής, δεν εμποδίζει τη χρήση σύγχρονων υλικών, όπως είναι ο χάλυβας, το γυαλί, το μπετόν, αλλά και πιο παραδοσιακών, όπως είναι η πέτρα.

Στην εκδήλωση παρέστησαν ο υφυπουργός Επικοινωνιών Σπύρος Βούγιας, ο Ευρωβουλευτής Γιάννης Κουκιάδης, οι πρεσβευτής και πρόξενος της Ισπανίας κ.κ. Εντουάρντο Χούνκο και Σεβί Ρεβάχ αντίστοιχα, η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη · Πλάκα, ενώ το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών εκπροσώπησαν η κα. Αλεξάνδρα Βουτυρά και ο κ. Χρ. Ζαμπούλης.

Την εκδήλωση παρακολούθησαν ο πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Α.Π.Θ. καθ. Αν. Κωτσόπουλος, μαζί με εκατοντάδες μηχανικούς και φοιτητές του Αριστοτελείου, ενώ το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας εκπροσώπησε ο καθ. Σωτήριος Παπούλης. Από τα μέλη του επιχειρηματικού τεχνικού κόσμου ξεχώρισε η παρουσία του προέδρου της «Μηχανική» Πρόδρομου Εμφιετζόγλου. Παρών ήταν επίσης ο αντιδήμαρχος Αρχιτεκτονικού Θεσσαλονίκης Σταμάτης Καραμανλής, καθώς και ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης Μίμης Δημητριάδης.

Από πλευράς ΤΕΕ/ΤΚΜ, πλην του προέδρου, μετείχαν ο αντιπρόεδρος της Δ.Ε. Θανάσης Τζακόπουλος, ο γεν. γραμματέας Βενέτης Μπούρας και τα μέλη Γιάννης Αικατερινάρης, Κώστας Κατσιάβαλος, Ανδρέας Κουράκης, Πετρίνα Μεδίτσκου, Πηνελόπη Ράλλη, Κορίνα Σοϊλεμετζίδου. Επίσης ο πρόεδρος της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ/ΤΚΜ Δημήτρης Κωτούλας , ο αντιπρόεδρος Χρήστος Μακρής, το μέλος Σωκράτης Φάμελος καθώς επίσης ο γεν. γραμματέας του ΣΑΔΑΣ Θανάσης Παπάς, η πρόεδρος της Μ.Ε. Χωροταξίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ Μαίρη Κηπουρού και ο πρώην πρόεδρος της Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΚΜ Παναγιώτης Δέντσορας.-

Από το Γραφείο Τύπου του ΤΕΕ/ΤΚΜ