"A MATTER OF ART- Σύγχρονη ελβετική αρχιτεκτονική"

Τη Δευτέρα 7 Απριλίου 2003 και ώρα 20.00 μ.μ. εγκαινιάζεται η έκθεση
Εκθεσιακός χώρος Πολυτεχνικής Σχολής
7 - 20 Απριλίου 2003

Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης από κοινού με το ΤΕΕ Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας και το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Α.Π.Θ. σε συνεργασία με την Ελβετική Πρεσβεία στην Ελλάδα έχοντας ως βασικό στόχο την ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής στην χώρα μας με την συστηματική οργάνωση εκθέσεων ελλήνων κυρίως αλλά και ξένων αρχιτεκτόνων και την παρουσίαση των συγχρόνων τάσεων της αρχιτεκτονικής διεθνώς, παρουσιάζουν την έκθεση "A MATTER OF ART - Σύγχρονη ελβετική αρχιτεκτονική".
Η έκθεση εγκαινιάζεται τη Δευτέρα 7 Απριλίου και ώρα 20.00 στον εκθεσιακό χώρο της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσσαλονίκης και θα διαρκέσει έως και τις 20 Απριλίου 2003.
Θα λειτουργεί καθημερινά από τις 10πμ έως τις 10 μμ.(πλην Κυριακών)

Η έκθεση αυτή διοργανώθηκε από το Εργαστήριο θεωρίας και Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής (LTH) του Τμήματος Αρχιτεκτονικής της Πολυτεχνικής Σχολής της Λοζάννης και παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 2001 στο Παρίσι, στο Ελβετικό Πολιτιστικό Κέντρο. Την επιμέλεια της έκθεσης στη Γαλλία είχε ο γάλλος αρχιτέκτονας και ιστορικός της αρχιτεκτονικής Jacques Lucan, ενώ υπεύθυνοι για την παρουσίαση στην Θεσσαλονίκη είναι οι αρχιτέκτονες Μιχάλης Θεοφίλου και Γιάννης Κλειδαράς. Η ευγενική χορηγία της εταιρείας Sika και της PRO HELVETIA συνετέλεσε στην πραγματοποίηση αυτής της εκδήλωσης.

Η ελβετική αρχιτεκτονική σκηνή τα τελευταία χρόνια είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Δεν είναι μόνον τα επιτεύγματα ορισμένων αρχιτεκτόνων, που διακρίνονται διεθνώς, όπως οι HERZOG & de MEURON οι οποίοι έτυχαν του πλέον σημαντικού αρχιτεκτονικού βραβείου για το έργο τους, του βραβείου PRITSKER (το Nobel της αρχιτεκτονικής), αλλά και το γενικότερο πνεύμα καθαρότητας, αυστηρότητας και τεχνικής τελειότητας που διακρίνει την πρόσφατη αρχιτεκτονική παραγωγή και που φέρνει στο νου αρχέγονες αρχές του Μοντέρνου Κινήματος- Παρόλο τον περιορισμένο αριθμό των εκθεμάτων, τα 17 έργα που -παρουσιάζονται στην έκθεση εκφράζουν τα ανωτέρω / χαρακτηριστικά χωρίς από την άλλη μεριά να εμφανίζουν τις τομές και τις ανατροπές που παρατηρούνται σε άλλες χώρες στην αρχιτεκτονική εξέλιξη. Αυτή η αρχιτεκτονική δεν επιδιώκει να νομιμοποιηθεί: 'απορρίπτοντας το παρελθόν ή ανακυκλώνοντας μορφές του παρελθόντος έξω από το γενικότερο, μορφολογικό τους πλαίσιο, όπως γίνεται με το μεταμοντέρνο. Δεν προσπαθεί να επιβάλλει τις απόψεις της ούτε να παρασύρει. Εντάσσεται στον χώρο και στο τοπίο αποδεχόμενη την νομοτέλεια του αλλά με αυστηρότητα και μεταβάλλοντας τις σχέσεις των υλικών μεταξύ τους προσφέροντας καινοτόμους συνδυασμούς.

Στην έκθεση μετέχουν 17 Ελβετοί αρχιτέκτονες με έργα που σχεδίασαν την τετραετία 1997-2000. Πρόκειται για τους:
Andrea Bassi
Bearth & Deplazes
Marianne Burkhalter & Christian Sumi
Conradin Clavuot
Jurg Conzett
Devanthery & Lamimiere
Diener & Diener
Annette Gigon & Mike Guyer
Herzog& de Meuron
Peter Markli
Meili& Peter
Miller & Maranta
Merger, Degelo, Kerez
Valerio OIgiati
Miroslav Sik
Livio Vacchini
Peter Zumthor

Τα σχέδια εκτίθενται σε μεγάλα φωτογραφικά πάνω κρεμασμένα σε συρματόσχοινα από την οροφή, σαν σεντόνια απλωμένα να στεγνώσουν.

Καθημερινά και ώρα 19.30 θα προβάλλονται βίντεο με θέμα την Σύγχρονη Ελβετική Αρχιτεκτονική.

Λίγα λόγια για την έκθεση

Συνοψίζοντας τους στόχους της έκθεσης, ο επιμελητής της, Jacques Lucan, στον δίγλωσσο κατάλογο που συνοδεύει την έκθεση (γαλλικά και αγγλικά), τονίζει: "Η έκδοση ενός καταλόγου και η διοργάνωση μιας έκθεσης, προϋποθέτει μια επιλογή που στην συγκεκριμένη περίπτωση βασίστηκε στην αντικειμενική ερμηνεία αρχιτεκτονικών έργων που συμμετέχουν ενεργά στην σύγχρονη αρχιτεκτονική παραγωγή και όχι στην πλήρη καταγραφή της σύγχρονης ελβετικής αρχιτεκτονικής. Δεν προσπαθήσαμε, λοιπόν, να συντάξουμε . έναν κατάλογο που θα μεριμνούσε για την γεωγραφική ισορροπία δίνοντας μια ξεχωριστή θέση σε κάθε καντόνι ή σε κάθε γλωσσική περιοχή. Εξίσου δεν θέλαμε να εξισορροπήσουμε τις <τάσεις> που θα είχαμε προσπαθήσει προηγουμένως να διαφοροποιήσουμε. Στόχος της έκθεσης δεν ήταν να αντιπροσωπεύσει ολόκληρη τη σύγχρονη ελβετική αρχιτεκτονική. Η ελβετική αρχιτεκτονική δεν χαρακτηρίζεται από μία και μόνη τάση και κανείς δεν μπόρεσε να απαιτήσει σ' αυτό το θέμα <εθνική> ομοιογένεια". Η έκθεση εστιάζει σ' ένα κοινό φόντο που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη ελβετική αρχιτεκτονική στο πέρασμα από την δεύτερη στην τρίτη χιλιετία. Αυτό που ενώνει τα 17 σχέδια της έκθεσης είναι η απροσδιόριστη και ανεπαίσθητη αίσθηση συγγένειας, οι μικρές αποκλίσεις ή ομοιότητες των σχεδίων. Όπως εξηγούν και οι διοργανωτές της έκθεσης, "πρόκειται για μία <τομή> στο σύγχρονο , τοπίο της ελβετικής αρχιτεκτονικής".

Το δίδυμο Herzog & de Meuron, που τιμήθηκε με το πολύ σημαντικό βραβείο Pritzker (2001) και ο Peter Zumthor, διπλά τιμημένος με τα βραβεία Carlsberg (199S) και Mies van der Rohe (1999) κυριαρχούν σε αυτό τον ύμνο στη λιτότητα και στην θαυμαστή αλληλουχία διαφορετικών υλικών. Όλες οι δημιουργίες μαρτυρούν υποδειγματική χρήση των υλικών. Το μέταλλο και το γυαλί στην περίπτωση των Herzog & de Meuron, που έγιναν διάσημοι για τα σχέδια της Tate Modem του Λονδίνου- Για τον Jacques Herzog και τον Pierre de Meuron, η δύναμη των κτιρίων τους βρίσκεται "στην άμεση και βαθιά εντύπωση που προκαλούν στον θεατή...".
Ο σχιστόλιθος και το νερό είναι τα υλικά που χρησιμοποίησε ο Peter Zumthor για να δημιουργήσει τα φανταστικά θερμά λουτρά (thermes de Vals) στη Grisons. Όπως πιστεύει ο ίδιος: "Τα κτίρια είναι αυθύπαρκτα, δεν αναπαριστούν τίποτα, απλά είναι".
Παρατηρείται μια έμμονη ροπή προς τη φόρμα του "κουτιού" στο σχολείο που σχεδίασε ο Valerio Olgiati στο Paspels, στο κατάστημα Migros των Diener & Diener στη Λουκέρνη ή στο Musee d' art de Vaduz των Morger, Degelo & Kerez.

Η απλότητα δεν αφορά μόνο τους όγκους αλλά και τα ίδια τα σχέδια, όπως φαίνεται στην κατοικία Tournier που σχεδίασε ο Andrea Bassi στην Collonge-Bellerive, δημιουργώντας ένα χώρο ρευστό που προσκαλεί απόλυτα το εξωτερικό περιβάλλον να .εισχωρήσει στο εσωτερικό, όπως και στην εξαιρετικής καθαρότητας βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής της Λοζάννης - Dorigny, που φέρει την υπογραφή των Devanthery & Lamuniere και την κατοικία Hurzeler, έργο του Peter Markli στο Erlenbach, κοντά στη Ζυρίχη, όπου το μπετόν, σε λεπτή ροζ απόχρωση,παίζει με τη διαφάνεια. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι τέσσερις αστικές κατοικίες των Marianne Burkhalter & Christian Sumi στην περιοχή Witikon της Ζυρίχης.

Πάντως στο σύνολο των δημιουργιών διαφαίνεται κυρίως μια αριστοτεχνική δουλειά σε ό,τι αφορά τα υλικά. Νέες χρήσεις εφευρίσκονται για συμβατικά υλικά τα οποία μέχρι πρότινος χρησιμοποιούνταν σε βιομηχανικά κτίσματα, όπως στο μουσείο Liner στην περιοχή d' Appenzell, έργο των αρχιτεκτόνων Annette Gigon. & Mike Guyer, το οποίο έχει επενδυθεί εξ' ολοκλήρου -προσόψεις και στέγες- με φύλλα από χρωμιομένο ματ ατσάλι. Οι αρχιτέκτονες εμπνεύστηκαν από τα σχιστολιθικά πετρώματα της περιοχής και έφτιαξαν ένα όστρακο που περικλείει έναν εκθεσιακό και συλλεκτικό χώρο.