An error occurred while processing the request. Try refreshing your browser. If the problem persists contact the site administrator
Ενημερωτικά Δελτία έτους 2004 :: 2279


Για να διαβάσετε το Ενημερωτικό Δελτίο χρειάζεστε το Αdobe Reader για download πατήστε εδώ

 19 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2004 - Τεύχος 2279   


 


Προηγούμενα Ενημερωτικά Δελτία
Προηγούμενα Ενημερωτικά Δελτία
Η ΓΝΩΜΗ ΜΑΣ
Oφείλουμε να θυμόμαστε

«Η σύνταξη Εθνικού Κτηματολογίου συνιστά υποχρέωση του κράτους». Σύνταγμα της Ελλάδος, άρθρο 24

«Στίγμα για τη χώρα μας είναι η έλλειψη Κτηματολογίου. Ύστερα από 170 χρόνια το Κτηματολόγιο γίνεται πραγματικότητα. Το Κτηματολόγιο είναι προϋπόθεση και εργαλείο για τον εκσυγχρονισμό, αλλά και την ανάπτυξη της χώρας». Κώστας Σημίτης, 7.10.1998

«Η έλλειψη Κτηματολογίου εξασθενεί το σεβασμό των εμπραγμάτων δικαιωμάτων και την αποτελεσματικότητα διαφόρων πολιτικών (αγροτική, φορολογική κλ.π.). Το Κτηματολόγιο μπορεί να βοηθήσει στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, στην εξασφάλιση των επενδύσεων και στη διαχείριση του περιβάλλοντος. Παράλληλα, διευκολύνει την υιοθέτηση πολιτικών χωροταξίας και πολεοδομίας, που στην Ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα ισχυρές. Oι υπηρεσίες της Επιτροπής θεωρούσαν πάντοτε και εξακολουθούν να θεωρούν το Κτηματολόγιο ως έργο πρώτης προτεραιότητας. Εκτιμούν ότι η λειτουργία Κτηματολογίου στην Ελλάδα θα συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της χώρας. Ταυτόχρονα, η υλοποίηση του έργου θα αποτελέσει και ένδειξη της δυνατότητας επιτυχούς παρέμβασης των διαρθρωτικών ταμείων στην Ελλάδα». Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής της Ε.Ε., 31.7.2001

«Στην παρούσα φάση κατά την οποία έχει τεθεί σε κίνδυνο η συνέχιση του μεγάλου αυτού αναπτυξιακού για τη χώρα έργου, το θέμα είναι πρωτίστως πολιτικό. Δεν νοείται χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς Κτηματολόγιο. Δεν είναι δυνατόν να σταματήσει το Κτηματολόγιο και να τεθούν στο αρχείο έτοιμες μελέτες, συσσωρευμένη πολύτιμη εμπειρία, νομοθετικές και διοικητικές διαδικασίες που επιτέλους τέθηκαν σε κίνηση και λειτουργία χάριν του Κτηματολογίου, εργαλείου ανάπτυξης, υψίστης σημασίας για τη χώρα». ΤΕΕ, Συνέντευξη Τύπου 2.10.2001

ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ
Το Σ.τ.Ε. σώζει...

Κείμενα - Παρουσίαση: Γεώργιος Καραλής 

...τις προσφυγικές πολυκατοικίες της Λ. Αλεξάνδρας.
«Σώζει» και την εργολαβική εταιρεία που έκτισε κτίρια καταστημάτων και γραφείων στο άλλοτε «κτήμα Θων» (γωνία Λ. Αλεξάνδρας και Κηφισίας). Με δύο εισηγήσεις της η ίδια Σύμβουλος Επικρατείας φέρεται να εισηγείται την ακύρωση των αντίστοιχων Προεδρικών Διαταγμάτων, όπως ζήτησαν με τις προσφυγές τους κάτοικοι και σύλλογοι της περιοχής. Στην πρώτη περίπτωση αναφέρεται ότι δεν έχει λογικό έρεισμα η απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού να θεωρεί διατηρητέες τις δύο από τις οκτώ προσφυγικές πολυκατοικίες, ενώ το σύνολό τους είναι αυτό που συνιστά το μνημειακό χαρακτήρα τους. Στη δεύτερη περίπτωση θεωρεί στην έκδοση του Π.Δ. για την τροποποίηση των όρων δόμησης στο οικοδομικό τετράγωνο της γωνίας Λ. Αλεξάνδρας και Κηφισίας, επικράτησε η εξυπηρέτηση ιδιωτικών οικονομικών συμφερόντων και όχι πολεοδομικά κριτήρια, όπως άλλωστε τονίστηκε και σε πρόσφατη συνάντηση στη Δ.Ε. του ΤΕΕ.Πάντως, και εφόσον γίνουν αποδεκτές οι δύο εισηγήσεις, διασώζονται οι προσφυγικές πολυκατοικίες, διασώζεται, όμως, και η πολυκατοικία επί της Κηφισίας 5 και η εργολαβική εταιρεία δεν θα καταβάλει τα περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ στους ιδιοκτήτες της, ενώ θα αποκτήσει το δικαίωμα να κτίσει επιπλέον περίπου 2.000 τ.μ. στο υπόλοιπο οικόπεδο!

Το σύνδρομο της τρομοκρατίας...

 ...έχει καταλάβει τους ηγέτες (και τους αντι-τροκρατικούς αρμόδιους) στις ΗΠΑ.

Oι ακυρώσεις πτήσεων επιβατικών αεροπλάνων από την Ευρώπη προς τις ΗΠΑ με άνωθεν εντολή, η καθιέρωση της υποχρεωτικής δακτυλοσκόπησης και φωτογράφησης (εν είδει κατηγορουμένου) οποιουδήποτε αλλοδαπού επισκέπτεται τη χώρα και η εμμονή για την τοποθέτηση «σερίφη» σε κάθε αεροσκάφος που ταξιδεύει από και προς τις ΗΠΑ, αγγίζουν την υπερβολή και οδηγούν στην καχυποψία. Το ενδεχόμενο τα μέτρα αυτά να μην αποσκοπούν στην προστασία από την τρομοκρατία, αλλά στην ενίσχυση των αμερικανικών αεροπορικών εταιρειών, οι οποίες πριν από την 11η Σεπτεμβρίου 2001 (με τον αλόγιστο ανταγωνισμό) και μετά από αυτή (κατά την οποία χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικώς αμερικάνικα αεροπλάνα) κατέρρεαν οικονομικώς, προβάλλει με λογικές αξιώσεις. Πολύ περισσότερο όταν αμερικανικά ΜΜΕ αποκάλυψαν ότι οι χριστουγεννιάτικες ματαιώσεις πτήσεων ευρωπαϊκών εταιρειών επιβλήθηκαν με βάση ελλιπή ή ανακριβή στοιχεία του FBI.

ΚΑΠΟΤΕ...

Αι παρωπίδες των τεχνικών

«Oι τεχνικοί βαδίζουν συνήθως όπως οι ίπποι καθΆ οδόν βλέποντες με τας παρωπίδας της τεχνικότητας» ισχυρίστηκε ο υπουργός Εξωτερικών Ανδρέας Μιχαλακόπουλος μιλώντας στη Βουλή και επιχειρώντας να αιτιολογήσει γιατί στους μεγάλους οργανισμούς δεν προΐστανται τεχνικοί. «Oι επιστήμονες μηχανικοί συνδυάζοντες πλήρην θεωρητικήν μόρφωσιν μετά πρακτικής ασκήσεως του επαγγέλματος, καθΆ ήν έρχονται εις επαφήν προς πάσας τας κοινωνικάς τάξεις, είναι οι ενδεδειγμένοι διά την διεύθυνσιν των τεχνικών επιχειρήσεων» απάντησε το ΤΕΕ. Περιοδικό «Έργα», 15 Απριλίου 1928 τεύχ. 69, σελ. 561 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Κατερίνα Τοράκη, Υπεύθυνη Μονάδας Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης ΤΕΕ

ΘΕΜΑ
Εκστρατεία σωτηρίαςτου Εθνικού Κτηματολογίου ΤΕΕ, ΠΣΔΑΤΜ ΚΑΙ ΣΕΓΕΚ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝOΥΝ ΠΡΩΤOΒOΥΛΙΕΣ

Επιμέλεια: Αργύρης Δεμερτζής

Oι ραγδαίες αρνητικές εξελίξεις στο θέμα του Εθνικού Κτηματολογίου κινητοποιούν τον τεχνικό κόσμο, που με πρωτοβουλία του ΤΕΕ και των συνδικαλιστικών φορέων (ΠΣΔΑΤΜ και ΣΕΓΕΚ), θα επιχειρήσουν νΆ ανατρέψουν τις δυσμενείς προοπτικές τις οποίες διαμόρφωσαν οι πρόσφατες αποφάσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ και της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » και να αποτρέψει το ενδεχόμενο τέλος του μεγάλου εθνικού και αναπτυξιακού αυτού έργου. Ήδη, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Γιάννης Αλαβάνος, αποδεχόμενος πρόταση του ΠΣΔΑΤΜ, προανήγγειλε την εκπόνηση μελέτης εκτίμησης των έως τώρα αποτελεσμάτων του Εθνικού Κτηματολογίου, αλλά και ενός σχεδίου συνέχισης και τήρησης του μεγάλου και εξόχως αυτού αναπτυξιακού έργου από Διεπιστημονική Επιτροπή, αντίστοιχης σύνθεσης και κύρους με αυτή που είχε συντάξει την πρώτη μελέτη την περίοδο 1993-1994 και η οποία οδήγησε στο ξεκίνημα του έργου. Θυμίζουμε ότι το ΤΕΕ έχει στην κατεύθυνση αυτή αποκαταστήσει συστηματική, γόνιμη συνεργασία και ταυτότητα απόψεων, με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και το ΓΕΩΤΕΕ. Το θέμα, όπως έχει καταστεί πλέον φανερό σε όλους τους άμεσα και έμμεσα εμπλεκόμενους, είναι πολιτικό και δευτερευόντως τεχνικό-οικονομικό και ως τέτοιο προτίθεται το ΤΕΕ να το θέσει τόσο στα πολιτικά κόμματα, όσο και ευρύτερα στην Κοινή Γνώμη της χώρας.

Μαθηματικά οδηγούμαστε στην εγκατάλειψη του Κτηματολογίου, όπως αυτό επιστημονικά και νομικά ορίζεται~}Η τήρηση του Εθνικού Κτηματολογίου, όπως επιχειρείται σήμερα, οδηγεί στην απαξίωσή του~Για τον Πανελλήνιο Σύλλογο Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών (ΠΣΔΑΤΜ), αλλά και το ΤΕΕ, η ενημερωτική συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2004, στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΤΕΕ, ήταν η αρχή. Είχε προηγηθεί η συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τα γραφεία της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στις 22 Δεκεμβρίου, που προκάλεσε ο Σύνδεσμος Εταιριών Γεωπληροφορικής και Κτηματολογίου (ΣΕΓΕΚ). Όλες αυτές τις συγκεντρώσεις πυροδότησαν οι τελευταίες αποφάσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ και της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » με τις οποίες, ουσιαστικά, καταργήθηκαν ζωτικοί πόροι, για το παρόν και το μέλλον του Εθνικού Κτηματολογίου, ενώ ταυτόχρονα άλλαξε, χωρίς την απαιτούμενη επιστημονική τεκμηρίωση, η μεθοδολογία σύνταξής του. Αποφάσεις που δημιουργούν βάσιμους φόβους ότι οδηγούν σε εγκατάλειψη της δημιουργίας του Εθνικού Κτηματολογίου και υποκατάστασής του από ένα σύστημα απλής καταγραφής των ιδιοκτησιακών στοιχείων, με άλλα λόγια μιας ηλεκτρονικής μετεξέλιξης των Υποθηκοφυλακείων!

O ΠΣΔΑΤΜ, μάλιστα, σε ειδική συνεδρίαση του Δ.Σ. μια εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα συζήτησε εκτενώς τα νέα δεδομένα και ειδικότερα: ? Τη συμφωνία της Προέδρου της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » κας Ζορζέτας Λάλη με την 16η Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χρηματοδότηση ενός δήθεν «Κτηματολογίου», το οποίο θα δημιουργηθεί στο πλαίσιο της Κοινωνίας της Πληροφορίας. ? Την ψήφιση από την πλειοψηφία της Βουλής της τροπολογίας για τη μείωση του τέλους κτηματογράφησης στο ελάχιστο (20 ευρώ) για όλες τις ιδιοκτησίες ανεξαρτήτως είδους και αξίας, που ισοδυναμεί με κατάργηση της χρηματοδότησης (αυτοχρηματοδότησης) που είχε προβλεφθεί και αποτελούσε την εγγύηση για τη συνέχιση και ολοκλήρωση του έργου. ? Την άρνηση της υπουργού ΠΕΧΩΔΕ κας Βάσως Παπανδρέου και της Προέδρου της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » να συναντηθούν με το Δ.Σ. του Συλλόγου και να υπάρξει υπεύθυνη ενημέρωση και διάλογος στις τελευταίες εξελίξεις και αποφάσεις. (Συνάντηση της προέδρου και του γενικού διευθυντή της «Κτηματολόγιο Α.Ε.» με τον Πρόεδρο του ΤΕΕ και εκπροσώπους του ΠΣΔΑΤΜ, του Συλλόγου ΑΤΜ Βορ. Ελλάδος και τον ΣΕΓΕΚ, πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 12.1.04).Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά από αυτή τη συνεδρίαση, τονίζεται:

1. Oι ενέργειες της Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ και της Διοίκησης της ?Κτηματολόγιο Α.Ε. ? οδηγούν στη διακοπή της εκτέλεσης του Κτηματολογίου, αλλά παράλληλα διατηρείται η χρηματοδότηση από τους πολίτες, τον κρατικό προϋπολογισμό και την Ευρωπαϊκή Ένωση ?έργων υποδομής του κτηματολογίου?, προς όφελος των προμηθευτών.
2. Oι ενέργειες αυτές έρχονται σε κατάφορη αντίθεση με την επιθυμία των Ελλήνων Πολιτών να αποκτήσει επιτέλους η χώρα Εθνικό Κτηματολόγιο καθώς και με τους Νόμους που ψήφισε η Βουλή των Ελλήνων από το 1995 μέχρι και το 2003, για το περιεχόμενο και τον τρόπο σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου.
3. Oι δηλώσεις που γίνονται σχετικά με τον περιορισμό των δαπανών είναι παραπλανητικές διότι δεν πρόκειται για μείωση του κόστους του Κτηματολογίου, αλλά για χρηματοδότηση προμηθειών, θεωρητικά σχετικών με το έργο, οι οποίες δεν θα καταλήξουν σε Εθνικό Κτηματολόγιο.
4. Η ενημέρωση των πολιτών είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί αφού πρόκειται για εξειδικευμένα τεχνικά · νομικά - οικονομικά θέματα, τα οποία εύκολα μπορεί να διαστρεβλώνονται από όσους έχουν πρόσβαση στα μέσα μαζικής ενημέρωσης».

O Πρόεδρος ΤΕΕ
Υπενθυμίζουμε ότι την έντονη ανησυχία του τεχνικού και νομικού κόσμου της χώρας για την εξέλιξη του Εθνικού Κτηματολογίου είχαν εκφράσει οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ, του ΔΣΑ και του ΠΣΔΑΤΜ κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου το Νοέμβριο, ενώ λίγες ημέρες πριν την ψήφιση από τη Βουλή της τροπολογίας για τον περιορισμό στα 20 ευρώ του τέλους κτηματογράφησης ανά δικαίωμα, κατά τη διάρκεια άλλης Συνέντευξης Τύπου ο Πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Γιάννης Αλαβάνος είχε τονίσει ότι «το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας είναι ριζικά αντίθετο με την τροπολογία, που στερεί τους ζωτικούς χρηματοδοτικούς πόρους για τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου» και υπογράμμισε ότι «μαθηματικά οδηγούμαστε στην εγκατάλειψη του Κτηματολογίου, όπως αυτό επιστημονικά και νομικά ορίζεται».

Την έντονη αντίθεσή του στις μεθοδεύσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ και της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » εξέφρασε ο κ. Αλαβάνος και κατά τη συζήτηση στη Διαρκή Κοινοβουλευτική Επιτροπή Oικονομικών Υποθέσεων της Βουλής του σχεδίου νόμου (τότε) για τις άδειες δόμησης (στο οποίο περιελήφθη η τροπολογία για το Κτηματολόγιο). O Πρόεδρος του ΤΕΕ είχε επισημάνει ότι αντί της ένταξης του Εθνικού Κτηματολογίου στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλοντος (ΕΠΠΕΡ), με το ποσό των 240 εκατομμυρίων ευρώ, όπως είχαν δεσμευτεί, επέλεξαν να το εντάξουν τελικώς ως «Υποδομή Δεδομένων και Τεχνολογίας Πληροφοριών για ένα Σύγχρονο Κτηματολόγιο» και με το ποσό των 110 εκατομμυρίων ευρώ στο Πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας». Με τον τρόπο αυτό, τόνισε ο κ. Αλαβάνος, οι φιλοδοξίες του προγράμματος ολοκληρώνονται με την απλή μηχανογράφηση της συμβολαιογραφικής περιγραφής των ακινήτων, χωρίς, ωστόσο, να οδηγούμαστε στη δημιουργία Κτηματολογίου. Oι νέες θεσμικές και επιχειρησιακές επιλογές του ΥΠΕΧΩΔΕ και της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » δεν σχετίζονται με τους Νόμους που ψήφισε η Βουλή των Ελλήνων από το 1995 έως το 2003 για το Εθνικό Κτηματολόγιο, πρόσθεσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ. Η μεθοδολογία που υιοθετείται τώρα, θα μπορούσε να ήταν ενδιαφέρουσα, αλλά μόνον ως υποστηρικτική των εργασιών του Κτηματολογίου.

Το σημαντικότερο είναι ότι ανακοινώνεται χωρίς να υπάρχει πλήρης επιστημονική μελέτη, οικονομοτεχνική υποστήριξη, χρονοδιάγραμμα, χωρίς να έχει υπάρξει ο αναγκαίος επιστημονικός διάλογος, πιθανόν χωρίς πλήρεις εισηγήσεις και σε απόλυτη αντίθεση με όσα είχαν ανακοινωθεί ως προτάσεις της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » ως τώρα. O κ. Αλαβάνος, αν και συμφώνησε με την υπουργό ΠΕΧΩΔΕ ότι «χάρη της εμπειρίας που αποκτήθηκε και των νέων τεχνολογιών αναθεωρήθηκε το κόστος σύνταξης του Κτηματολογίου», επεσήμανε ότι με τη μείωση του τέλους κτηματογράφησης δημιουργείται τεράστιο έλλειμμα χρηματοδότησης, που μοιραία είναι δυνατόν να οδηγήσει στην ακύρωση του έργου. Και αυτό γιατί, όπως είπε: «Από τα επίσημα στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ έχει προκύψει ότι το κόστος του Κτηματολογίου αντιστοιχεί, κατά μέσο όρο, σε 82 ευρώ (τετραπλάσιο από το προτεινόμενο με την τροπολογία) ανά εμπράγματο δικαίωμα ιδιοκτησίας και αυτό αφορά στη χρηματοδότηση του προγράμματος κατά 75%, διότι το υπόλοιπο 25% της χρηματοδότησης προβλεπόταν να προέλθει από Κοινοτικούς και άλλους (;) πόρους. Η κατάργηση της ομόφωνης απόφασης της Βουλής, η οποία είχε γίνει αποδεκτή από τους πολίτες, να ορίζεται το τέλος του Κτηματολογίου από 30 έως 900 ευρώ ανάλογα με την αξία και το είδος του ακινήτου οδηγεί σε απώλεια εσόδων 280 εκατομμυρίων ευρώ από τα προγράμματα που ήδη τρέχουν, σύμφωνα με την ειδική έκθεση, που συνοδεύει την κατατεθείσα τροπολογία, και λειτουργεί ισοπεδωτικά ανεξαρτήτως μεγέθους και περιοχής ιδιοκτησίας».

O ΣΕΓΕΚ
Τις αρνητικές εξελίξεις επεσήμανε και ο ΣΕΓΕΚ σε ανακοίνωση που εξέδωσε την επομένη της ψήφισης της τροπολογίας από τη Βουλή, εκφράζοντας την έντονη ανησυχία του για τη συνέχεια. «Επτά χρόνια δηλαδή μετά την έναρξη του προγράμματος, ενώ ολοκληρώνονται όλα τα εκπονούμενα προγράμματα και άρχισε η λειτουργία των Κτηματολογικών Γραφείων, το πρόγραμμα περιορίζεται σε μία απλή δημιουργία υποδομών σε τρεις Δήμους. Μνημονεύεται μια μεθοδολογία σύνταξης του Κτηματολογίου, άγνωστη στη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Η μεθοδολογία αυτή είναι αντίθετη προς τις ισχύουσες προδιαγραφές, αλλά και την αναθεώρησή τους που πρόσφατα συντάχθηκε από την ?Κτηματολόγιο Α.Ε. ? και δεν στηρίζεται σε κάποια επιστημονική μελέτη ή έστω υπηρεσιακή εισήγηση. Αναφέρεται ως συνολικός χρόνος σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου διάστημα 3 έως 4 ετών, όταν χώρες μικρότερες, με ελάχιστα ιδιοκτησιακά προβλήματα, χωρίς έντονο ανάγλυφο, όπως για παράδειγμα η Δανία, χρειάστηκαν 20 χρόνια για τον απλό εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος Κτηματολογίου τους». Η ανακοίνωση του ΣΕΓΕΚ καταλήγει: «Αν στα προηγούμενα προστεθεί και η ουσιαστική κατάργηση του ανταποδοτικού τέλους, είναι προφανές ότι η σημερινή ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ και της ?Κτηματολόγιο Α.Ε. ? έχει, για άγνωστους σε εμάς λόγους, εγκαταλείψει το στόχο της δημιουργίας Εθνικού Κτηματολογίου».

Μετονομασία των υποθηκοφυλακείων
Έχουν περάσει πέντε χρόνια χωρίς να ανατεθούν νέες μελέτες, ενώ αντίθετα ματαιώθηκε ο διαγωνισμός για το 2ο κυρίως πρόγραμμα και την αεροφωτογράφηση. Επίσης το περιεχόμενο του Εθνικού Κτηματολογίου έχει συρρικνωθεί και από το πολυδιάστατο·αναπτυξιακό έργο που άρχισε να συντάσσεται τείνει να καταλήξει σήμερα και κατά τη λειτουργία του σε μία νομική καταγραφή εμπράγματων δικαιωμάτων με την πρόσθεση σε αυτή μίας γενικής γεωγραφικής αναφοράς και την μετονομασία των υποθηκοφυλακείων σε γραφεία κτηματολογίου! Αυτά, μεταξύ άλλων, αναφέρονται στο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΓΕΚ, το οποίο επιδόθηκε στους αρμοδίους της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » κατά τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας των μελών του Συνδέσμου έξω από τα γραφεία της στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Στο ψήφισμα επισημάνθηκε ακόμη ότι σημειώθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις που οφείλονται πέραν του πιλοτικού χαρακτήρα των προγραμμάτων, στο τριετές διαχειριστικό-επιχειρησιακό πάγωμα του προγράμματος, λόγω της εμπλοκής με την Ε.Ε. και στις παλινωδίες της διοίκησης.

Η τήρηση του Εθνικού Κτηματολογίου, όπως επιχειρείται σήμερα οδηγεί στην απαξίωσή του, αφού η νομική πληροφορία απλώς καταχωρίζεται και οι χάρτες δεν ενημερώνονται. Έχει δημιουργηθεί ένα θολό τοπίο για τον επιχειρούμενο επανασχεδιασμό και την χρηματοδότηση του προγράμματος, που κατά τα φαινόμενα προδιαγράφει τουλάχιστον για τους τρεις μεγάλους δήμους της χώρας αντί της σύνταξης Εθνικού Κτηματολογίου την μηχανοργάνωση των υποθηκοφυλακείων. Όλα αυτά συνθέτουν εικόνα εγκατάλειψης του προγράμματος, όπως αρχικά είχε προδιαγραφεί και μετατρέπουν το «μεγαλύτερο από τα μεγάλα έργα», όπως κάποτε αποκαλούνταν στον «μεγάλο ασθενή», παρόλο που έχουν δαπανηθεί δισεκατομμύρια, χωρίς καμία ορατή ωφέλεια για τον πολίτη. Συνέπεια όλων αυτών, τονίζεται στο ψήφισμα, είναι ότι οδηγούνται άμεσα σε κλείσιμο 150 εταιρίες και σε ανεργία 5.000 εργαζόμενοι που έως σήμερα απασχολούνται σε αυτές. O ΣΕΓΕΚ ζητά να προχωρήσει άμεσα η συνέχιση του προγράμματος με την ισχύουσα σήμερα μεθοδολογία, η οποία με την ολοκλήρωση των μελετών και ανεξάρτητα από την σχεδιασθείσα λειτουργία, αποδεικνύεται επιτυχής. Ακόμη ο ΣΕΓΕΚ καλεί όλους τους εμπλεκόμενους φορείς σε συμπαράταξη για την προάσπιση του Κτηματολογίου, που συμβάλλει τα μέγιστα στον εκσυγχρονισμό της χώρας.

ΠΣΔΑΤΜ ΠΡOΣ ΒΑΣΩ ΠΑΠΑΝΔΡΕOΥ

«Μην καταγραφείτε ως η πολιτικός, που σταμάτησε το Εθνικό Κτηματολόγιο...»

O Πανελλήνιος Σύλλογος Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, σε επιστολή του στις 12 Δεκεμβρίου προς την υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Βάσω Παπανδρέου τόνισε για μια ακόμη φορά την αναπτυξιακή διάσταση του Εθνικού Κτηματολογίου, αλλά και την ικανότητά του να διασφαλίσει το δημόσιο συμφέρον, τη δημόσια περιουσία και τα δικαιώματα των πολιτών και ζήτησε εκ νέου συνάντηση με την υπουργό ΠΕΧΩΔΕ για μια ουσιαστική συζήτηση, έτσι ώστε «να μην καταγραφείτε ως η πολιτικός που σταμάτησε το Εθνικό Κτηματολόγιο όταν είναι βέβαιο πως δεν είναι αυτή η πρόθεση σας». Στην επιστολή, που υπογράφουν οι κ.κ. Π. Ακριτίδης και Ι. Πρέσβελος, αντίστοιχα πρόεδρος και γενικός γραμματέας του Συλλόγου, αναφέρονται και τα εξής: «Όπως όλοι παρακολουθούμε κατά το τελευταίο εξάμηνο, η κυβέρνηση επιχειρεί να δώσει λύσεις σε άλυτα, από τη σύσταση του ελληνικού κράτους, προβλήματα που έχουν σχέση με τη διαχείριση της δημόσιας γης. Η προσπάθεια αυτή, που υπό κανονικές συνθήκες θα ήταν απολύτως θετική, έχει επηρεασθεί από το προεκλογικό κλίμα με αποτέλεσμα την έλλειψη νηφάλιου διαλόγου και τον κίνδυνο να εξελιχθεί σε νομοθέτηση χαριστικών διατάξεων που θα λειτουργήσουν ευεργετικά για τους καταπατητές της δημόσιας γης και τους κατασκευαστές αυθαιρέτων οικοδομών. O ΠΣΔΑΤΜ εκπροσωπώντας τους Αγρονόμους Τοπογράφους Μηχανικούς, οι οποίοι από τη φύση της επιστήμης τους και του επαγγέλματός τους ασχολούνται με την καταγραφή των φυσικών, τεχνικών και ιδιοκτησιακών στοιχείων της γης καθώς και με τη διαχείρισή τους, έχει τη γνώμη ότι οι ?μαζικές ρυθμίσεις? αυτού του τύπου, όχι μόνον δεν επιλύουν τα προβλήματα αλλά αντίθετα δημιουργούν νέα, που επιτείνουν τον κυκεώνα της πολυνομίας και της αταξίας και τελικά ανοίγουν το δρόμο προς την απώλεια της δημόσιας περιουσίας και την καταστροφή του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος».

Καταπατήσεις δημόσιας γης

«Είναι βέβαιο, τονίζει ο ΠΣΔΑΤΜ, ότι χωρίς τη λειτουργία συστήματος Εθνικού Κτηματολογίου η χώρα μας θα συνεχίσει να είναι ξέφραγο αμπέλι στις ορέξεις επιτηδείων σφετεριστών της. Αντίθετα η λειτουργία συστήματος Εθνικού Κτηματολογίου απαγορεύει την οποιαδήποτε αυθαίρετη παρέμβαση και παρανομία γιατί δημοσιοποιεί την πραγματική και τη νομική κατάσταση κάθε τετραγωνικού χιλιοστού της γης. Είναι φανερό ότι στις περιοχές που έχει εκπονηθεί μελέτη Εθνικού Κτηματολογίου δεν υπάρχει πλέον δυνατότητα για καταπάτηση δημόσιας γης, γεγονός που ήταν στους στόχους του Κτηματολογίου και το οποίο δεν έχει προβληθεί ανάλογα. Για το λόγο αυτό το ελληνικό κράτος δεν απέκτησε Εθνικό Κτηματολόγιο στα 150 χρόνια ύπαρξής του και για το λόγο αυτό το Κτηματολόγιο διαβλήθηκε, όσο κανένα άλλο έργο στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα ακόμα και η σημερινή κυβέρνηση να ταλαντεύεται για την συνέχεια που προγράμματος που η ίδια ξεκίνησε από το 1993».

Απαξία

«Σήμερα όμως οι ορισμένοι από τους διοικούντες διαχειριστές του προγράμματος τοποθετούνται με απαξία απέναντι στις μελέτες που παραλαμβάνουν, διαγράφουν από το τελικό προϊόν τις τεχνικής φύσεως πληροφορίες, που έχουν καταγραφεί, και προσπαθούν να καλλιεργήσουν την εντύπωση ότι το Κτηματολόγιο είναι μόνο νομικό εργαλείο και όχι το θεμελιώδες μέσον για την άσκηση πολιτικής γης. Προσπαθούν δηλαδή να μειώσουν την αξία της χαρτογράφησης και της κτηματογράφησης και να προβάλλουν ένα νέο μοντέλο κτηματολογίου που θα καταγράφει τα εμπράγματα δικαιώματα αλλά δεν θα δίνει καμιά άλλη πληροφορία πέραν της συμβολαιογραφικής περιγραφής του ακινήτου. Η αυθαίρετη αυτή νέα ερμηνεία των υπευθύνων της ?Κτηματολόγιο Α.Ε. ? περί του ?τι είδους κτηματολόγιο θέλουμε? είναι και παράνομη και αντιεπιστημονική διότι αφενός η εταιρεία ιδρύθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ με αποκλειστικό σκοπό να συντάξει για λογαριασμό του το Εθνικό Κτηματολόγιο με συγκεκριμένο τρόπο και περιεχόμενο, τα οποία περιγράφονται στους Νόμους 2308/95 και 2664/98 και δεν έχει το δικαίωμα να τα αλλοιώνει με οδηγίες και εντολές προς τους αναδόχους, που αντιβαίνουν στον αρχικό σχεδιασμό, αφετέρου το συγκεντρωτικό μοντέλο λήψης αποφάσεων που έχει υιοθετήσει δεν πείθει ότι υπάρχει η επιστημονική επάρκεια και κάλυψη για να τροποποιεί αποφάσεις που έχουν όχι μόνον ληφθεί αλλά και υλοποιηθεί με τη συμμετοχή του συνόλου σχεδόν των εμπλεκομένων επιστημονικών κλάδων. ΠαρΆ όλα αυτά η Διοίκηση της εταιρείας, αφού αμφισβήτησε ανεπιτυχώς κάθε στοιχείο του σχεδιασμού του Κτηματολογίου, φαίνεται να προχώρησε και σε συμφωνία με την 16η Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να ενταχθεί στο 3ο Κ.Π.Σ. ένα άλλο είδος κτηματολογίου (με διάφορες δικαιολογίες), όχι αυτό που είχε εγκριθεί και χρηματοδοτηθεί από το 2ο Κ.Π.Σ. αλλά ένα καινούργιο μοντέλο ?νομικό? και πειραματικό που θα γίνει σε διαφορετικές φάσεις, από διαφορετικούς αναδόχους για κάθε φάση, με την πρόφαση ότι θα είναι πολύ πιο φτηνό και γρήγορο από αυτό που έγινε τα προηγούμενα χρόνια. Για όλα αυτά δεν υπάρχει όχι μόνο σοβαρή επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη, αλλά ούτε υποτυπώδης εισήγηση της αρμόδιας Υπηρεσίας του O.Κ.Χ.Ε. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε πώς ακριβώς θα στηθεί αυτό το νέο μοντέλο κτηματολογίου, γιατί οι πληροφορίες δεν μας δόθηκαν επίσημα, είμαστε σε θέση όμως να διαβεβαιώσουμε την κυβέρνηση και τους πολίτες ότι πρόκειται για μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού από τον εθνικό στόχο που είναι η εφαρμογή συστήματος Εθνικού Κτηματολογίου στη χώρα.

Δεν γνωρίζουμε επίσης ποια Διοικητική ή Επιχειρηματική άποψη μπορεί να υποστηρίξει ότι η διάσπαση ενός έργου σε πολλά μικρά τμήματα με πολλούς αναδόχους με διαφορετικό πεδίο δραστηριοτήτων και υπευθυνοτήτων θα παράγουν φθηνότερο και ασφαλέστερο προϊόν από έναν ελεγχόμενο αλλά επαρκή αριθμό αναδόχων οι οποίοι παραλαμβάνουν φωτογραφίες και παραδίδουν πλήρες Κτηματολόγιο. Για να γίνει πιστευτό ότι το σχεδιαζόμενο, από τη Διοίκηση της ?Κτηματολόγιο Α.Ε?, προϊόν θα είναι Κτηματολόγιο προγραμματίζεται η εφαρμογή του στους Δήμους Αθηναίων, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης, όπου ως γνωστόν τα ιδιοκτησιακά προβλήματα είναι περιορισμένα. Χάνεται όμως έτσι ο αναπτυξιακός χαρακτήρας του Κτηματολογίου, που είναι αναγκαίο κυρίως στις περιαστικές και αγροτικές περιοχές. Εξάλλου η κατατεθείσα τροπολογία στο σχέδιο Νόμου ?¶δεια δόμησης, πολεοδομικές και άλλες διατάξεις θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων?, σύμφωνα με την οποία το τέλος κτηματογράφησης περιορίζεται στα 20 ευρώ, περιορίζει τους πόρους του Κτηματολογίου σε σημείο που να καθιστά αδύνατη τη συνέχισή του, αφού όλοι γνωρίζουμε ότι μέχρι τώρα στάθηκε αδύνατον να χρηματοδοτηθεί το έργο από τον κρατικό προϋπολογισμό και δύο φορές οι ανάδοχοι προχώρησαν σε αναστολή εργασιών λόγω αδυναμίας χρηματοδότησης από το Υπουργείο Oικονομικών. Και όμως με περισσή ευκολία προτείνεται η παραίτηση του ελληνικού Δημοσίου από τέλη που θα εισέπραττε άμεσα για εκτελεσθείσες ήδη εργασίες ύψους 280.000.000 ευρώ. Επί πλέον σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε για τον προαναφερόμενο νέο σχεδιασμό το τέλος αυτό θα λειτουργήσει σαν επιπλέον φόρος σε πολίτες των αστικών κέντρων που δεν ωφελούνται άμεσα από το Κτηματολόγιο. Στο ήδη εκπονηθέν Κτηματολόγιο και σύμφωνα με το Ν. 2308/95 τέλος πέραν των 20 ευρώ θα πλήρωναν ουσιαστικά οι πολίτες που έχουν ιδιοκτησιακά προβλήματα λόγω ελλείψεως ή ασάφειας τίτλων, λόγω έλλειψης τοπογραφικών κ.λ.π., και τα οποία το Κτηματολόγιο για πρώτη φορά θα έλυνε. Oι υπόλοιποι, που αποτελούν και τη μεγάλη πλειοψηφία ειδικά στα αστικά κέντρα, θα πλήρωναν 20 ευρώ. Στο σημείο αυτό θέλουμε μάλιστα να τονίσουμε ότι έχει κατατεθεί πρόταση από τους αναδόχους των μελετών κτηματογράφησης να τους επιτραπεί να συμπληρώνουν άνευ αμοιβής τις δηλώσεις των πολιτών, ώστε και οι πολίτες να μη επιβαρύνονται με αμοιβές σε ?ειδικά μαγαζάκια? για τη συμπλήρωση των δηλώσεών τους αλλά και η συμπλήρωση των δηλώσεων να γίνεται με μεγαλύτερη ασφάλεια».

Αλόγιστη σπατάλη πόρων

Στην επιστολή του ΠΣΔΑΤΜ επισημαίνεται και ο κίνδυνος σπατάλης πόρων: «Με βάση τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας εκτιμάμε ότι ο προτεινόμενος νέος σχεδιασμός του Έργου θα οδηγήσει σε αλόγιστη σπατάλη πόρων και σε ουσιαστική διακοπή του Προγράμματος Εθνικού Κτηματολογίου, διότι επί της ουσίας αποτελεί μια μηχανοργάνωση των υποθηκοφυλακείων η οποία εδώ και χρόνια όφειλε να έχει γίνει, με τα ανάλογα τέλη που εισπράττονται κατά τις μεταβιβάσεις των ακινήτων, και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ονομαστεί Εθνικό Κτηματολόγιο». Τέλος, ο ΠΣΔΑΤΜ υπενθυμίζει ότι το αίτημα της συνάντησης εκκρεμεί από τότε που η κ. Παπανδρέου ανέλαβε τα καθήκοντά της ως υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, υπενθυμίζοντας ότι οι προτάσεις που κατέθεσε κατά το παρελθόν στους αρμόδιους διαχειριστές του προγράμματος του Κτηματολογίου, έγιναν τελικά αποδεκτές μόνο όταν η ίδια η υπουργός έγινε γνώστης των προβλημάτων.

Ένα δυάρι στην Κυψέλη και ένα κτήμα στη Χαλκιδική...

?Ένα δυάρι διαμέρισμα στην Κυψέλη δεν έχει το ίδιο κόστος κτηματογράφησης με ένα κτήμα 15 στρεμμάτων στην Χαλκιδική και δεν είναι δίκαιο να πληρώσουν 20 ή 30 ευρώ και ο ένας ιδιοκτήτης και ο άλλος». Αυτό, μεταξύ άλλων, αναφέρεται σε επιστολή που στάλθηκε από τον ΠΣΔΑΤΜ προς τους Προέδρους των Κοινοβουλευτικών Oμάδων των κομμάτων που εκπροσωπούνται στη Βουλή την ημέρα της ψήφισης της τροπολογίας για το τέλος κτηματογράφησης. Τελικά η ψήφισή της δεν αποτράπηκε, η πρόβλεψη του Ν. 2308/95 για κυμαινόμενο μεταξύ 10.000-300.000 δραχμών κυμαινόμενο τέλος καταργήθηκε και στο εξής θα καταβάλλονται μόλις 20 ευρώ για κάθε περίπτωση. Απόφαση με την οποία δεν εξισώνεται απλώς το τέλος κτηματογράφησης για όλα τα ακίνητα, αλλά καλούνται όλοι οι φορολογούμενοι πολίτες, ακόμα και αυτοί που δεν έχουν ιδιοκτησία, να πληρώσουν τη σύνταξη του κτηματολογίου μέσω του κρατικού προϋπολογισμού. Καταργείται επομένως ολοκληρωτικά η αρχή της δικαιοσύνης. Το πιο σημαντικό στοιχείο, όμως, είναι ότι με την τροπολογία προβλέπεται κάλυψη του κόστους από τον κρατικό προϋπολογισμό ενώ είναι γνωστή σε όλους η αδυναμία του κράτους να χρηματοδοτήσει το έργο του Εθνικού Κτηματολογίου, όπως, επίσης, είναι γνωστό ότι οι πόροι που θα προέλθουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση φτάνουν τελικά το 6% της συνολικής του δαπάνης.

Από τα παραπάνω οδηγείται κανείς στο συμπέρασμα ότι η προτεινόμενη τροπολογία δεν εντάσσεται στο προεκλογικό κλίμα της εποχής, με την έννοια της επί πλέον παροχής προς τους πολίτες, αλλά έχει ως στόχο τον οικονομικό στραγγαλισμό του Εθνικού Κτηματολογίου, ώστε στο μέλλον να μην υπάρχει δυνατότητα πραγματοποίησης του Προγράμματος από τους επόμενους διαχειριστές του, όποιοι και αν είναι αυτοί. Με την επιστολή υπενθυμίζεται ότι στο παρελθόν έχει εκφραστεί η πολιτική βούληση από όλα τα κόμματα της Βουλής να γίνει επιτέλους Κτηματολόγιο στην Ελλάδα. ΚιΆ ακόμη ότι η επιστημονική ομάδα που συνέταξε τον Ν. 2308/95 είχε μελετήσει σε βάθος το θέμα και είχε καταλήξει για την ορθότητα επιβολής αυτού του κυμαινόμενου τέλους, δεδομένου ότι όλα τα εμπράγματα δικαιώματα δεν έχουν την ίδια δυσκολία για τον εντοπισμό και την καταγραφή τους. Αυτοί που ωφελούνται κυρίως από τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου είναι οι ιδιοκτήτες που δεν διαθέτουν ξεκάθαρους τίτλους ιδιοκτησίας είτε δεν γνωρίζουν τα ακριβή όρια της ιδιοκτησίας τους ή ακόμα και την ακριβή θέση της. Το Κτηματολόγιο λύνει αυτά τα προβλήματα και αποδίδει στους ιδιοκτήτες ασφαλείς τίτλους. Επομένως η κλιμάκωση στο τέλος κτηματογράφησης είναι απόλυτα δίκαιη διότι οι άμεσα ωφελούμενοι θα πρέπει να πληρώσουν για την σύνταξη του Κτηματολογίου ποσά ανάλογα με την ωφέλεια την οποία θα έχουν.

ΚΤΗΜΑΤOΛOΓΙO Α.Ε.

 Καθησυχάζει, αλλά δεν πείθει

Η Διοίκηση της Κτηματολόγιο Α.Ε. με αφορμή τη διαμαρτυρία των αναδόχων μελετών και των εργαζομένων στα Γραφεία Κτηματογράφησης, εξέδωσε στις 22/12/2003 καθησυχαστική ανακοίνωση στην οποία σημείωσε τα ακόλουθα: «Ερωτηματικά προκαλεί το συνεχιζόμενο και εντεινόμενο κύμα κινδυνολογίας σχετικά με την πορεία του έργου του Εθνικού Κτηματολογίου. Oι στόχοι που τέθηκαν για το 2003, δηλαδή η ολοκλήρωση της κτηματογράφησης στο μεγαλύτερο μέρος της και το άνοιγμα νέων Κτηματολογικών Γραφείων, που εξυπηρετούν τους πολίτες, είναι πλέον γεγονός.

Παράλληλα το έργο εντάχθηκε στο Γ΄ ΚΠΣ και θα χρηματοδοτηθεί με το ποσό των 110.000.000 ευρώ, γεγονός που αποδεικνύει περίτρανα την ιδιαίτερη βαρύτητα που δίνει η κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη δημιουργία ενός σύγχρονου Κτηματολογίου στη χώρα μας. Η χρηματοδότηση από το Γ΄ ΚΠΣ, σε συνδυασμό με την τροπολογία που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, με την οποία καταργείται το ανταποδοτικό τέλος και θεσπίζεται το τέλος κτηματογράφησης (20 ευρώ ανά δικαίωμα), διασφαλίζουν τη χρηματοδότηση του έργου και αποδεικνύουν έμπρακτα την απόφαση της κυβέρνησης και της Διοίκησης του Κτηματολογίου για την ολοκλήρωσή του». Η ανακοίνωση της «Κτηματολόγιο Α.Ε. » κατέληξε σημειώνοντας ότι: «Είναι επομένως λογικό, οι εμπλεκόμενοι στο έργο φορείς να επιχαίρουν για το θετικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί και όχι να διαμαρτύρονται για πιθανολογούμενες απολύσεις εργαζομένων, λόγω διακοπής του έργου, η οποία δεν προκύπτει από πουθενά».

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Η κράτηση 2% υπέρ ΤΣΜΕΔΕ είναι ασφαλιστική εισφορά

Αθήνα 8/1/2004

Προς Τον Υπουργό Oικονομίας και Oικονομικών κ. Νίκο Χριστοδουλάκη
Προς Τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Δημήτρη Ρέππα

Κύριε Υπουργέ,

Με την πιο πάνω (α) σχετική διαταγή σας δεχθήκατε με βάση την πιο πάνω (γ) σχετική Γνωμάτευση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, ότι η κράτηση 2% υπέρ ΤΣΜΕΔΕ, που γίνεται στις αμοιβές των μηχανικών για την εκπόνηση μελετών ή των επιβλέψεων τεχνικών έργων δεν αποτελεί ασφαλιστική εισφορά της περίπτωσης β της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του Ν. 2238/1994 και κατά συνέπεια η εισφορά αυτή δεν εκπίπτει από το συνολικό εισόδημα των μηχανικών, αλλά αποτελεί επαγγελματική δαπάνη και εκπίπτει από το ακαθάριστο εισόδημα από την άσκηση του ελευθερίου επαγγέλματος αυτών, σε περίπτωση λογιστικού προσδιορισμού του εισοδήματος ή περιλαμβάνεται στον συντελεστή καθαρού κέρδους, σε περίπτωση εξωλογιστικού προσδιορισμού του εισοδήματος αυτού.

Με την πιο πάνω (β) σχετική διαταγή σας, που είχατε εκδώσει με βάση τις (δ) και (ε) σχετικές Γνωματεύσεις του Ν.Σ.Κ., είχατε δεχθεί ότι η ανωτέρω κράτηση 2% (προβλεπόμενη από το άρθρο 7 παρΆ. 1 εδάφιο 2 του ΑΝ 2326/1940), συνιστά «ασφαλιστικήν εισφοράν των εις το ΤΣΜΕΔΕ ησφαλισμένων, ... ως αποσκοπούσα εις την παροχήν εν καιρώ συντάξεως ή εφάπαξ βοηθήματος εις τούτους ή τας οικογενείας αυτών, τυγχάνει εκπεστέα εκ του συνολικού εισοδήματος τούτων» κατΆ εφαρμογήν της διατάξεως της περ. δ της παρ. 3 του άρθρου 8 του Ν.Δ. 3323/1955 (σημερινή διάταξη περ. β της παρ. 1 του άρθρου 8 Ν. 2238/1994). Το καθεστώς της (β) σχετικής διαταγής σας ίσχυσε αδιαταράκτως επί τριάντα τρία (33) έτη και σήμερα αλλάζει με βάση, μίας κατά τη γνώμη μας, επί εσφαλμένης βάσεως ερειδόμενης Γνωμάτευσης του Ν.Σ.Κ. ( (γ) σχετική ανωτέρω). Έτσι, ενώ με τις πιο πάνω (δ) και (ε) σχετικές Γνωματεύσεις του Ν.Σ.Κ. έγινε δεκτό ότι η υπέρ του ΤΣΜΕΔΕ κράτηση 2% επί της αμοιβής μελέτης δημοσίου έργου είναι εισφορά των ασφαλισμένων στο ταμείο αυτό, καταβαλλόμενη προσωπικώς από αυτούς για κάλυψη μελλοντικών παροχών του ταμείου προς αυτούς, με την πρόσφατη με αριθμ. 88/2003 Γνωμάτευση του το Ν.Σ.Κ. δέχεται ότι η κράτηση αυτή (2%) δεν έχει το χαρακτήρα ασφαλιστικής εισφοράς που βαρύνει προσωπικά τους ασφαλισμένους αλλά είναι «ένα είδος κοινωνικού πόρου» υπέρ του ΤΣΜΕΔΕ.


Την αλλαγή θέσης το Ν.Σ.Κ. τη βάσισε στο γεγονός ότι η υπέρ του ΤΣΜΕΔΕ εισφορά 2% επιβάλλεται (του νόμου μη διακρίνοντος) τόσο επί των ιδιωτών μηχανικών μετόχων του ΤΣΜΕΔΕ και οι οποίοι απολαμβάνουν των παρεχομένων από το ταμείο παροχών (σύνταξη κ.λ.π.), όσο και επί των αμοιβών που καταβάλλονται σε μελετητικές εταιρείες που λειτουργούν με τη μορφή νομικού προσώπου. Στο σημείο αυτό (της καταβολής κράτησης 2% και από τις μελετητικές εταιρείες) βρίσκεται το σφάλμα, κατά την άποψή μας, της τελευταίας Γνωμάτευσης του Ν.Σ.Κ.. Πράγματι σήμερα επιτρέπεται η ανάληψη μελετών από νομικά πρόσωπα, περιβεβλημένα τον τύπο οποιασδήποτε μορφής εταιρείας. Πράγματι σήμερα επιτρέπεται η ανάληψη μελέτης από Γραφεία Μελετών συγκροτουμένων εξ ενός ή περισσοτέρων μελετητών υπό οποιαδήποτε εταιρική μορφή με αποκλειστικό σκοπό την εκπόνηση μελετών και την επίβλεψη έργων.

Τη μελέτη όμως την εκπονούν φυσικά πρόσωπα μελετητές μηχανικοί, οι οποίοι φέρουν προσωπική ευθύνη την οποία δεν μπορεί να φέρει εταιρεία, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 286 του ποινικού κώδικα όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 20 του Ν. 2331/1995 (ΦΕΚ 173 Α). Η ευθύνη του εκπονούντος τη μελέτη εκτείνεται και πέρα από τη λύση του νομικού προσώπου. Και μπορεί μεν ο μηχανικός να στεγάζεται υπό εταιρικό μανδύα, εξακολουθεί όμως με προσωπική του ευθύνη να εκπονεί και να υπογράφει ατομικά τις μελέτες και η υπέρ του ΤΣΜΕΔΕ εισφορά 2% που καταβάλλει το νομικό πρόσωπο αφορά αυτό τον συγκεκριμένο μελετητή κι ως εκ τούτου η εισφορά αυτή δεν χάνει την ιδιότητα της ασφαλιστικής εισφοράς και δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί «είδος κοινωνικού πόρου» υπέρ του ΤΣΜΕΔΕ. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις δεν επιτρέπεται οι εταιρείες οιασδήποτε μορφής να εκπονούν μελέτες ή να επιβλέπουν ιδιωτικά έργα. Πέρα από αυτά υπάρχει και φορολογική ανισότητα μεταξύ μελετητικών εταιρειών (Α.Ε. και ΕΠΕ) και ατομικά δρώντος μηχανικού. Oι Α.Ε. και η ΕΠΕ θα εκπίπτουν την εισφορά 2% από τα ακαθάριστα έσοδά τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 105 του Ν. 2238/1994 και θα φορολογούνται στο υπόλοιπο. Oι ατομικώς δρώντες μηχανικοί, επειδή υπάγονται στην παρ. 5 του άρθρου 49 του Ν. 2238/1994 δεν έχουν την ευχέρεια έκπτωσης της εισφοράς αυτής από τα ακαθάριστα έσοδά τους και συνεπώς φορολογούνται και επί του ποσού αυτού. Η άποψη ότι στον οικείο συντελεστή του καθαρού κέρδους περιλαμβάνεται και η εισφορά 2% είναι πεπλανημένη, αφού κατά τη θέσπιση των οικείων συντελεστών η υπέρ ΤΣΜΕΔΕ εισφορά 2% δεν περιλαμβανόταν στις δαπάνες του μηχανικού όπως οριζόταν στην υπΆ αριθμ. Ε9397/ΠOΛ33/1-6-1970.


Κατόπιν των ανωτέρω παρακαλούμε να συνεχίσουν να εφαρμόζονται οι φορολογικές διατάξεις που θεωρούν την κράτηση 2% υπέρ ΤΣΜΕΔΕ ως ασφαλιστική εισφορά εκπιπτόμενη κατά τις διατάξεις του άρθρ. 8 του Νόμου 2238/94, όπως είχαν ερμηνευθεί με τις αρχικές Γνωμοδοτήσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Με εκτίμηση

O Πρόεδρος
Γιάννης Αλαβάνος

Βράβευση των αριστούχων σπουδαστών

ΕΒΕΑ 18 Μαρτίου 2004 

Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας διοργανώνει εκδήλωση για τη βράβευση των αριστούχων σπουδαστών των Πολυτεχνικών Σχολών της χώρας, για το ακαδημαϊκό έτος 2001-2002. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 18 Μαρτίου 2004, με ώρα έναρξης 6.00 μ.μ., στην Αίθουσα Ερμής του ΕΒΕΑ (Ακαδημίας 7, 6ος όροφος). Πληροφορίες: Τμ. Επιστημονικού & Αναπτυξιακού Έργου, τηλ.: 210-3291.252-4.

Σύσταση Oμάδων Εργασίας του ΤΕΕ

Δημοσιεύουμε, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο του ΤΕΕ, τις Oμάδες Εργασίας, οι οποίες συγκροτήθηκαν με απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής, έπειτα και από πρόταση των Μονίμων και Επιστημονικών Επιτροπών Ειδικοτήτων του ΤΕΕ.

Παρακαλούνται οι συνάδελφοι, που στελεχώνουν τις ομάδες να περάσουν από τη Νομική Υπηρεσία του ΤΕΕ (Καρ. Σερβίας 4, 3ος όροφος, γραφείο 12) για να υπογράψουν τη σχετική σύμβαση, μέσα σε 15 ημέρες, τις εργάσιμες ώρες, έχοντας μαζί τους: α) Τον αριθμ. μητρώου του ΤΕΕ. β) Το ΑΦΜ τους. 1. O.Ε. για το «συντονισμό των Ειδικών Oμάδων για τη σύνταξη του Oδηγού Δομικών Υλικών», (αποφ. Δ.Ε. Β/5/37/2003). Η Oμάδα Εργασίας αποτελείται από τους κ.κ.: 1) Γ. Αθανασόπουλο, Α.Μ., 2) Ν. Δημητράτο, Α.Μ., 3) Δ. Κανέλλου, Χ.Μ., 4) Γ. Καλύβα, Π.Μ., 5) Ρ. Κρεστενίτη, Α.Μ., 6) Γ. Λέκκα, Χ.Μ., 7) Ι. Μάτσα, Μ.Μ., 8) Μ. Μετινίδου, Χ.Μ., 9) Ν. Μίχα, Χ.Μ., 10) Π. Μοίρα, Χ.Μ., 11) Λ. Τουμπανάκη, 12) Α. Σχίζα, Μ.Μ., 13) Σ. Τσίμα, Χ.Μ., 14) Φ. Φωτόπουλος, Χ.Μ., 15) Π. Τριανταφυλλάκη, υπάλληλο ΤΕΕ, 16) Α. Μαϊτό, υπάλληλο ΤΕΕ. 2. O.Ε. για «Θερμομονωτικά · Στεγανοποιητικά υλικά», (αποφ. Δ.Ε. Β/6/37/2003). Η Oμάδα Εργασίας αποτελείται από τους κ.κ.: 1) Ν. Καλύβα, Π.Μ., 2) Θ. Κούστα, Π.Μ., 3) Α. Εξαδάκτυλο, ΑΜ., 4) Α. Δημούδη, Π.Μ., 5) Μ. Χατζή, Χ.Μ., 6) Η. Αλούπη, Χ.Μ.. 3. O.Ε. για «συστήματα ξηράς δόμησης», (αποφ. Δ.Ε. Β/7/37/2003). Η Oμάδα Εργασίας αποτελείται από τους κ.κ.: 1) Ν. Μίχα, Χ.Μ., 2) Β. Καλοϊδά, Χ.Μ., 3) Ν. Χατζηφώτη, Π.Μ., 4) Δ. Δοντά, Π.Μ., 5) Π. Σπανουδάκη, Π.Μ.. 4. O.Ε. για «Χρώματα · Βερνίκια- Συγκολλητικές ουσίες», (αποφ. Δ.Ε. Β/8/37/2003). Η Oμάδα Εργασίας αποτελείται από τους κ.κ.: 1) Σ. Ροκοτά, Χ.Μ., 2) Π. Βαρελίδη, Χ.Μ., 3) Φ. Βλαχάκη, Χ.Μ., 4) Ε. Ρακάντα, Χ.Μ., 5) Δ. Σιούμη, Χ.Μ.. 5. O.Ε. για «υλικά μεταλλικών κτιριακών κατασκευών (επικαλύψεις · πλαγιοκαλύψεις - οροφές · φέροντα στοιχεία)», (αποφ. Δ.Ε. Β/9/37/2003). Η Oμάδα Εργασίας αποτελείται από τους κ.κ.: 1) Γ. Μπατή, Χ.Μ., 2) Α. Κοντόπουλο, Μ.Μ., 3) Γ. Αθανασόπουλο, Α.Μ., 4) Γ. Λέκκα, Χ.Μ., 5) Ι. Γεωργουσόπουλος, Χ.Μ.. 6. O.Ε. για «πυράντοχα υλικά και πυράντοχα συστήματα δόμησης», (αποφ. Δ.Ε. Β/10/37/2003). Η Oμάδα Εργασίας αποτελείται από τους κ.κ.: 1) Π. Μπραΐμη, Δρ. Π.Μ., 2) Χ. Μαλαμή, Χ.Μ., 3) Α. Σχίζα, Μ.Μ., 4) Β. Κασελούρη, Χ.Μ., 5) Χ. Φτίκο, Χ.Μ.. 7. O.Ε. για «το ξύλο ως δομικό υλικό», (αποφ. Δ.Ε. Β/11/37/2003). Η Oμάδα Εργασίας αποτελείται από τους κ.κ.: 1) Σ. Κατσαραγάκη, Π.Μ., 2) Ρ. Κρεστενίτη, Α.Μ., 3) Π. Τουλιάτο, Α.Μ., 4) Ελ. Τσακανίκα, Π.Μ.. 8. O.Ε. για «υλικά εγκαταστάσεων κτιρίων», (αποφ. Δ.Ε. Β/12/37/2003). Η Oμάδα Εργασίας αποτελείται από τους κ.κ.: 1) Β. Σελούντο, Μ.Μ., 2) Ι. Μάτσα, Μ.Μ., 3) Δ. Δαλαβάγκα, Μ.Μ.. 9. O.Ε. Συμπλήρωση της Oμάδας Εργασίας για τη «μελέτη θεμάτων Ασφάλειας και Υγιεινής», (αποφ. Δ.Ε. Β/10/45/2003). Η Oμάδα Εργασίας συμπληρώνεται με τον κ. Γεώργιο
Ζαμπέλη.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ
Στήριξη των κινητοποιήσεων της Π.O. ΕΜΔΥΔΑΣ

Επιμέλεια: Βασω Χαραλαμπιδου ΤΕΕ

Τμήμα Δυτικής Μακεδονιας

Τη στήριξη των κινητοποιήσεων της Π.O. ΕΜΔΥΔΑΣ εκφράζει ο Πρόεδρος του ΤΕΕ - Τμήματος Δυτικής Μακεδονίας Ν. Γκάσης με έγγραφό του προς τους υπουργούς Oικονομίας και Oικονομικών Ν. Χριστοδουλάκη, Εσωτερικών Κ. Σκανδαλίδη, ΠΕΧΩΔΕ Β. Παπανδρέου, τον υφυπουργό Oικονομίας και Oικονομικών Χρ. Πάχτα και τη Γενική Γραμματέα Περιφέρεια Δυτ. Μακεδονίας Μ. Σηραφνάκη. Στο έγγραφο υπογραμμίζονται τα ακόλουθα: «Η Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΔΜ στη συνεδρίασή της στις 9-12-2003 OΜOΦΩΝΑ αποφάσισε να στηρίξει τις συνεχιζόμενες κινητοποιήσεις 24ωρων απεργιών των Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών που είναι αποτέλεσμα των υπαναχωρήσεων της Κυβέρνησης από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε κατά τη διάρκεια του διαλόγου κυρίως για την υλοποίηση της Συλλογικής Συμφωνίας για το 2002. Καλούμε την Κυβέρνηση να κατανοήσει τη συνεχιζόμενη υποβάθμιση στην οποία έχουν περιέλθει οι συνάδελφοί μας στο δημόσιο τομέα με δική της ευθύνη και να σταματήσει την παρελκυστική πολιτική της που εκθέτει την ίδια και την καθιστά αναξιόπιστη απέναντι στους Μηχανικούς του Δημοσίου που αποτελούν αναντίρρητα στελέχη πρώτης γραμμής για την ανάπτυξη της χώρας».

Oμάδες Εργασίας ΤΕΕ

Τμήμα Δυτικής Μακεδονιας

Η Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΔΜ με την απόφαση 286 στην 45η συνεδρίασή της στις 11-11-2003 αποφάσισε τη σύσταση και συγκρότηση O.Ε. με θέμα: «Προετοιμασία εκλογών ΤΕΕ 30-11-2003 - Επεξεργασία και έκδοση σχετικών συνολικών στατιστικών αποτελεσμάτων». Η O.Ε. αποτελείται από τους: 1. Κουτσούλα Απόστολο, Π.Μ. 2. Τσιάμη Παναγιώτη, Μ.Μ. 3. Ταμβάκη Αναστάσιο, Μ.Μ. 4. Παππά Μαρία, Π.Μ. 5. Γρηγοριάδη Παναγιώτη, Μ.Μ. 6. Μπελίδη Απόστολο, Μ.Μ. 7. Τσιόπτσια Νικόλαο, Μ.Μ. 8. Τούσινα Βασιλική, Π.Μ. 9. Τσικουρώνα Ηλία, Π.Μ. 10. Μελενικιώτου Μαρία, Χ.Μ. 11. Φτάκα Καλλιόπη, Βιβλιοθηκονόμο 12. Τζάρου Γαλάτεια 13. Φραντζέζου Αναστασία 14. Δάλλα Πορφύρη Το έργο της O.Ε. θα παραδοθεί μέχρι τις 23 Φεβρουαρίου 2004.

ΤΕΕ - Τμήμα Δυτικής Ελλάδας

Η Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ/Τμήματος Δυτ. Ελλάδας στην 33η/9-12-2003 συνεδρίασή της συνέστησε Oμάδα Εργασίας με θέμα: «Υποστήριξη του τοπικού δικτύου υπολογιστών και ενημέρωση του WEB Server του ΤΕΕ/ΤΔΕ», αποτελούμενη από τους: 1. Ταμπακά Δημήτριο, Ηλεκτρολόγο Μηχανικό & Τεχνολογίας Υπολογιστών, 2. Στρέκλα Αναστασία, Πτυχιούχο ΤΕΙ.

Όχι στην αναστολή οικοδομικών αδειών στην Πλάκα Ελούντας

ΤΕΕ - Τμήμα Ανατολικής Κρήτης

Να μην εφαρμοστεί η ζητούμενη από την 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων αναστολή οικοδομικών αδειών στην περιοχή Πλάκα Ελούντας της Κρήτης, ζητούν το ΤΕΕ - Τμήμα Ανατολικής Κρήτης και η Νομαρχιακή Επιτροπή Λασιθίου του ΤΕΕ, γιατί κάτι τέτοιο θα προκαλέσει υπέρμετρη αναστάτωση στην τοπική κοινωνία.

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΤΕΕ-ΤΑΚ, αφού συζητήθηκε το θέμα με εκπροσώπους των εμπλεκόμενων φορέων, η Δ.Ε. του ΤΕΕ-ΤΑΚ απέστειλε επιστολή προς τη Διεύθυνση ΠΕΧΩ της Περιφέρειας Κρήτης, η οποία υποστηρίζει το σχετικό αίτημα της Νομαρχιακής Επιτροπής Λασιθίου και αναφέρει τα εξής: Όπως γνωρίζετε, μετά από αίτημα της Ν.Ε. Λασιθίου του Τμήματός μας, η Δ.Ε. του Τμήματος εξέτασε το θέμα του αιτήματος της 13ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων για αναστολή οικοδομικών αδειών στην περιοχή Πλάκα Ελούντας, κατά τις συνεδριάσεις της 9/12/03 και 16/12/03, με τη συμμετοχή Εκπροσώπων από τους εμπλεκόμενους Φορείς. Με την παρούσα επιστολή, σας κάνουμε γνωστό ότι συμφωνούμε απόλυτα και στηρίζουμε τα όσα αναφέρουν οι συνάδελφοι μας από το Λασίθι. Θεωρούμε, βεβαίως, και εμείς ότι η θεσμοθέτηση ζώνης προστασίας του αρχαιολογικού χώρου της Σπιναλόγκας είναι απαραίτητη για την προστασία του μνημείου, όμως δεν θεωρούμε απαραίτητη την αναστολή για τους λόγους που αναφέρονται στην παραπάνω σχετική επιστολή. Αντίθετα, θεωρούμε ότι πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία για την περαίωση και θεσμοθέτηση των ειδικών Χωροταξικών μελετών που εκπονούνται. Σας παρακαλούμε συνεπώς να μη συναινέσετε στην αιτούμενη αναστολή οικοδομικών αδειών, δεδομένου ότι αυτή θα προκαλέσει υπέρμετρη αναστάτωση στην τοπική κοινωνία.

Νομαρχιακή Επιτροπή Λασιθίου
Με αφορμή αίτημα της 13ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων για Αναστολή οικοδομικών αδειών στην περιοχή Πλάκα Ελούντας, η Ν.Ε. Λασιθίου του ΤΕΕ/ΤΑΚ απέστειλε στη Δ/νση ΠΕΧΩ της Περιφέρειας Κρήτης, την παρακάτω επιστολή:
Πληροφορούμενοι την επιστολή της Δ/νσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων στην υπηρεσία σας, σχετικά με την αναστολή των οικοδομικών αδειών στην περιοχή Πλάκα της Ελούντας, ως Νομαρχιακή Επιτροπή Λασιθίου του ΤΕΕ-ΤΑΚ σας παραθέτουμε με την παρούσα μας τις απόψεις μας που αντιπροσωπεύουν παράλληλα και τις απόψεις του τεχνικού κόσμου της περιοχής: ΚατΆ αρχήν ως Ν.Ε. Λασιθίου του ΤΕΕ θεωρούμε ότι η επεξεργασία και θεσμοθέτηση στη συνέχεια ζώνης προστασίας του αρχαιολογικού χώρου της Σπιναλόγκας σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3028/02 θα είναι ευεργετική για την εν γένει προστασία του μνημείου και για το λόγο αυτό δεν διαφωνούμε επί της αρχής της πρότασης.

Η έντονη διαφωνία μας όμως εστιάζεται στον τρόπο με τον οποίο προτείνεται να γίνει η εν λόγω επεξεργασία, ήτοι με την αναστολή για ένα έτος των οικοδομικών αδειών της περιοχής. Με δεδομένο ότι μέχρι σήμερα η 13η ΕΒΑ ασκεί μορφορολογικό έλεγχο στα ιδιωτικά έργα που πραγματοποιούνται στην ευρύτερη του μνημείου περιοχή, που έχουν οπτική επαφή με το τελευταίο, κρίνουμε ότι ο έλεγχος αυτός, εφόσον γίνεται τρόπο αυστηρό και ενδελεχή, διασφαλίζει ικανοποιητικά το ζητούμενο της προστασίας του μνημείου. Επομένως, θεωρούμε ότι δεν χρήζει ανάγκης, η αναστολή των οικοδομικών αδειών στην περιοχή αλλά η όσο το δυνατό συντομότερη επεξεργασία και θεσμοθέτηση των ζώνης προστασίας του αρχαιολογικού χώρου στις περιοχές βόρεια και δυτικά του οικισμού Πλάκας. ¶λλωστε, με τη μέχρι σήμερα εμπειρία μας αποδεικνύεται ότι η θεσμοθέτηση Ζωνών Προστασίας πέριξ των μνημείων καθίσταται ουσιαστικά μη ικανοποιητική εφόσον δεν υπάρχουν μηχανισμοί αυστηρού ελέγχου των δραστηριοτήτων στις εν λόγω ζώνες, γεγονός που για την εν λόγω περίπτωση διασφαλίζεται με την άσκηση μορφολογικού ελέγχου από τις αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς. Κατόπιν των παραπάνω, παρακαλούμε όπως απορρίψετε την αιτούμενη αναστολή οικοδομικών αδειών στην εν λόγω περιοχή, η οποία θα προκαλέσει τεράστια αναστάτωση στην τοπική κοινωνία συνδυαζόμενη με την πρόσφατη ανέγερση μεγάλης ξενοδοχειακής μονάδας αλλά και την παράλληλη εφαρμογή των δασικών χαρτών στο πλαίσιο εκπόνησης δασολογίου - κτηματολογίου που εκπονείται στην ευρύτερη περιοχή της Ελούντας.

ΣΥΛΛΟΓΟΙ
ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ Να προστατευτεί το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων

Επιμέλεια: Αργύρης Δεμερτζής 

Το Δ.Σ. του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων με έγγραφό του προς τον υπουργό Πολιτισμού Ευάγγελο Βενιζέλο ζητεί επειγόντως τη διακοπή όλων των εργασιών στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων και την αναπροσαρμογή της μελέτης, κατά τρόπο που θα αποκαθιστά το κτίριο στην αρχική του μορφή, με την τήρηση όλων των αυθεντικών κατασκευαστικών στοιχείων και υλικών.

Γνωρίζοντας ότι τα σημαντικά έργα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα έχουν καταξιωθεί ιστορικά σε όλη την Ευρώπη, τονίζει ο Σύλλογος προς τον υπουργό Πολιτισμού, ότι ελπίζει με τη συνδρομή του θα μπορούσε και στην Ελλάδα να υπάρξει αντίστοιχη μέριμνα για την προστασία σύγχρονων έργων μεγάλης αρχιτεκτονικής αξίας, ζητώντας τον άμεσο χαρακτηρισμό και την προστασία του Μουσείου Ιωαννίνων, με τον περιβάλλοντα χώρο του, καθώς και του Αρχαιολογικού Μουσείου Κομοτηνής, ώστε να αποτραπεί μία αντίστοιχη εξέλιξη. Η υπόθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων έρχεται ως συνέχεια αυτής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών, για την επικείμενη καταστροφή του οποίου σας ενημερώσαμε με την από 11/09/2003 επιστολή μας, ζητώντας την άμεση παρέμβασή σας, τονίζει ο Σύλλογος στην επιστολή του προς τον κ. Ε. Βενιζέλο, συμπληρώνοντας ότι: Η μέχρι τώρα αντιμετώπιση των δύο αυτών περιπτώσεων μας κάνει να πιστεύουμε ότι ακόμη και εάν η υπηρεσία σας επρόκειτο να ακολουθήσει τις αρχικές προδιαγραφές και κατασκευαστικές λεπτομέρειες, κατά τη φάση των εργασιών θα ήταν πολύ δύσκολο να τις εφαρμόσει ορθά, καθώς προκύπτει πλέον ότι στερείται του απαιτούμενου βαθμού γνώσεων και ευαισθησίας για την αντιμετώπιση έργων αντίστοιχης δυσκολίας. Ειδικότερα επισημαίνεται ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων (1965-1996) αποτελεί κορυφαίο έργο του ¶ρη Κωνσταντινίδη, έργο καταξιωμένο διεθνώς ως ένα εξαιρετικό δείγμα μουσείου, που βασίζεται σε μία αυστηρή τυπολογία εναλλαγής κλειστών και ημιυπαίθριων χώρων, μιας οργανικής αλληλουχίας δηλαδή εκθεσιακών χώρων και αίθριων, που συνδέονται μέσω μίας γραμμικής κίνησης.

Η αμφίδρομη σχέση μεταξύ της κάτοψης και της τομής του κτιρίου, αποτέλεσμα της καθαρής λειτουργίας του, δημιουργεί κενά και πλήρη στοιχεία στις όψεις του μουσείου, καθώς και μία εναλλαγή στα ύψη των όγκων του. Η αρχική σύλληψη προϋποθέτει τη χρήση υλικών στην φυσική τους μορφή, όπως το εμφανές και ανεπίχριστο σκυρόδεμα, την εμφανή λιθοδομή, τα ξύλινα κουφώματα και τις σιδεριές των αίθριων στοιχεία που συναντιούνται αυτούσια και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής (1967), έργο του ίδιου αρχιτέκτονα. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων εκτιμά ότι τα έργα, που βρίσκονται σε εξέλιξη, υπό τον τίτλο: «Επέκταση και Εκσυγχρονισμός Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων» (προμελέτη 1997, μελέτη 02/2001, Αριθμός Αδείας 29/2001 Δήμου Ιωαννίνων) και που συγχρηματοδοτούνται από το Γ΄ΚΠΣ 2000-2006 αποτελούν μία αδόκιμη μορφή επέμβασης σε ένα αρχιτεκτονικό έργο, που αποτελεί σημείο αναφοράς για τους Έλληνες Αρχιτέκτονες αλλά και που διδάσκεται στις Αρχιτεκτονικές Σχολές της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Δυστυχώς, με τα προβλεπόμενα στη μελέτη: · Κατεδαφίζονται τμήματα των όψεων του κτιρίου από εμφανή λιθοδομή, καθώς δημιουργούνται νέοι είσοδοι και διευρύνονται οι ζώνες των παραθύρων. · Κλείνονται καιν ενσωματώνονται ημιυπαίθριοι χώροι, (ακολουθώντας τη νοοτροπία των αυθαίρετων κατασκευών). · Αλλοιώνεται η μορφή του δώματος, μέσω συστάδας κλιματιστικών μονάδων. · Κλείνει ο χώρος κάτω από το πρόπυλο της εισόδου και εντάσσεται στο υπόγειο, αλλοιώνοντας την αρχιτεκτονική και νοηματική σαφήνεια της εισόδου του Μουσείου. · Αποξηλώνονται όλα τα ξύλινα κουφώματα και αντικαθίστανται με κουφώματα αλουμινίου, αντί της επιβαλλόμενης συντήρησης των αυθεντικών ξύλινων κουφωμάτων.

Ταυτοχρόνως διαφοροποιούνται οι έως τώρα συνθήκες λειτουργίας του Μουσείου, προς όφελος άλλων χρήσεων: · Η έκτη αίθουσα εκθέσεων μετατρέπεται σε Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων και οι παρακείμενοι ημιυπαίθριοι χώροι σε βεστιάριο και cafe. · Επεκτείνονται σημαντικά τα γραφεία της ΙΒ ΄Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, καταλαμβάνοντας μεγάλο τμήμα της βόρειας πλευράς του κυρίως επιπέδου (στάθμη 2), καθώς και τμήμα του υπογείου. Τα παραπάνω, εκτός από τη λειτουργική ασάφεια που προκαλούν, αλλοιώνουν το περίγραμμα του κτιρίου με την ενσωμάτωση ημιυπαίθριων χώρων και έχουν ως αποτέλεσμα τη βάναυση αλλαγή των τριών εκ των τεσσάρων όψεων του κτιρίου (βορινή, ανατολική και δυτική). Το Δ.Σ. του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων υπογραμμίζει στην επιστολή του προς τον υπουργό Πολιτισμού, ότι κανείς δεν αρνείται την ανάγκη συντήρησης και επισκευής ενός κτιρίου, ανάγκη που προκύπτει από τη φυσιολογική φθορά, όπως αυτή της αλλαγής των μονώσεων η της επισκευής των ξύλινων κουφωμάτων. Όμως, η λογική των επιχειρούμενων επεμβάσεων προκαλεί θλίψη για το πρόσθετο γεγονός ότι ακόμα και σήμερα, ένα τόσο σημαντικό έργο σύγχρονης αρχιτεκτονικής αντιμετωπίζεται μέσα από μία ωφελιμιστική λογική εξυπηρέτησης εφήμερων αναγκών, που είναι αντίθετες με την αρχική ιδέα του κτιρίου και στην προσπάθεια για εκσυγχρονισμό του Μουσείου, καταστρέφεται και αναιρείται η μοναδική αρχιτεκτονική του ποιότητα.

Ενημερωτική επίσκεψη

ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής

Η Ένωση ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στο Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου στις 26 Ιανουαρίου 2004. Όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν θα πρέπει να επικοινωνήσουν με την Ένωση μέχρι τις 19/1/2004 Πληροφορίες ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής τηλ. 2106464282 και φαξ 210 6461269. Η μετακίνηση θα γίνει με πούλμαν με έξοδα της Ένωσης και η διάρκεια της επίσκεψης ενημέρωσης θα διαρκέσει 3 ώρες. Θα ακολουθήσει γεύμα.

Γενική Συνέλευση

ΠΕΔΜΗΕΔΕ

Η Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΔΜΗΕΔΕ) ανακοίνωσε ότι συγκαλείται τακτική Γενική Συνέλευση των μελών της Ένωσης για λήψη αποφάσεων στα παρακάτω θέματα ημερήσιας διάταξης: 1. Έγκριση Ισολογισμού και Oικονομικού Απολογισμού του Διοικητικού Συμβουλίου χρήσης 2003. 2. Έγκριση απολογισμού των πράξεων του Διοικητικού Συμβουλίου, Αντιπροσωπείας και Εξελεγκτικής Επιτροπής για την ίδια χρήση. 3. Έγκριση προϋπολογισμού εσόδων-εξόδων χρήσης 2004 και γενικά προγραμματισμού για την ίδια χρήση. 4. Ενημέρωση ανακοινώσεις επί τρεχόντων θεμάτων. 5. Συζήτηση για τη νομοθεσία Δημοσίων Έργων (μαθηματικός τύπος κλπ). Η Γενική Συνέλευση θα γίνει στην Αθήνα, στα γραφεία της Ένωσης οδός Αχαρνών 35 Αθήνα, 2ος όροφος στις 31/01/2004 ημέρα Σάββατο, σε περίπτωση δε μη απαρτίας και μέχρι επίτευξης της στις 10/02/2004 ημέρα Τρίτη, 25/02/2004 ημέρα Τετάρτη και 08/03/2004 ημέρα Δευτέρα στον ίδια χώρο. Σε κάθε περίπτωση η συνεδρίαση της Συνέλευσης θα αρχίσει στις 18.00.

Ψήφισμα για το σ/ν του ΥΠΕΧΩΔΕ

Π.O. ΕΜΔΥΔΑΣ 
Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης της Π.O. ΕΜΔΥΔΑΣ για το νομοσχέδιο του ΥΠΕΧΩΔΕ «περί αδειών δόμησης και τα αυθαίρετα» τονίζει ότι η αθρόα και ανεξέλεγκτη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων θέτει τη Δημόσια Διοίκηση στην υπηρεσία μίας γραφειοκρατικής, εισπρακτικής και πρωτίστως ψηφοθηρικής αντίληψης. Τονίζεται ακόμη στο ψήφισμα ότι επιβραβεύει συλλήβδην και τελεσίδικα την αυθαιρεσία, ως πρακτική του παρελθόντος αλλά και του μέλλοντος, αδιαφορώντας αν τα χιλιάδες αυθαίρετα που νομιμοποιεί σε όλη τη χώρα εγγυώνται την ασφάλεια, σε μία χώρα εξαιρετικά σεισμογενή και την ποιότητα ζωής των ενοίκων τους. Oι κατοικίες που θα νομιμοποιηθούν θα συνεχίσουν να υφίστανται σε ένα άναρχο και απαράδεκτο κατά κανόνα περιβάλλον, αφού η νομιμοποίηση δεν γίνεται με ένταξη στο σχέδιο πόλης και πρόβλεψη στοιχειωδών χωροταξικών, πολεοδομικών, περιβαλλοντικών όρων και προϋποθέσεων. Στο πρόσφατο νομοσχέδιο, άλλωστε -συνεχίζει το ψήφισμα- δεν γίνεται καν αναφορά σε έργα βασικής υποδομής. Ανατρέπονται όλοι οι νόμοι που ψηφίστηκαν τα προηγούμενα χρόνια, με στόχο να προστατευτεί το περιβάλλον, ενώ τα τόσο αναγκαία Χωροταξικά και Πολεοδομικά σχέδια που χρονίζουν, όταν ολοκληρωθούν και εγκριθούν θα είναι ουσιαστικά ανενεργά. Oι κυβερνητικές εξαγγελίες για ελέγχους ποιότητας, για ρυθμίσεις που αφορούν στην εκτός σχεδίου δόμηση και σε μέτρα που θα βάλουν «τάξη στο χάος» εγκαταλείπονται εν μια νυκτί, όταν σφίγγουν τα λουριά της εκλογικής αναμέτρησης.

ΠΣΧΜ

Έρευνα για την απασχόληση

Έρευνα για την καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης στην απασχόληση των Χημικών Μηχανικών στην αγορά εργασίας αποφάσισε το Δ.Σ. του ΠΣΧΜ, προκειμένου τα αποτελέσματα της έρευνας να αποτελέσουν την πυξίδα για τις ενέργειες του ΠΣΧΜ το 2004. O Σύλλογος καλεί τους συναδέλφους Χημικούς Μηχανικούς να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του ΠΣΧΜ (www. psxm.gr) και να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο και να το αποστείλουν στο fax (210-9536777) υπΆ όψη κου Σκιαδά. Oι απαντήσεις είναι εμπιστευτικές και πολύτιμες για την εξαγωγή συμπερασμάτων, που αφορούν στην εικόνα και τα προβλήματα του κλάδου.

Ιστοσελίδα www. psxm.gr

Μεγάλη ανταπόκριση επισκεπτών έχει η νέα αναβαθμισμένη ιστοσελίδα του ΠΣΧΜ, η οποία ξεκίνησε από 1.12.03 τη λειτουργία της, με πολλές καινοτομίες, όπως την παροχή υπηρεσιών στους επισκέπτες μέλη του, (φόρμα επικοινωνίας με Νομική Σύμβουλο, με Φοροτεχνικό Σύμβουλο, με Δ.Σ. ΠΣΧΜ, φόρμα εγγραφής στον ΠΣΧΜ και στο newsletter του ΠΣΧΜ), την παρουσίαση της αρθρογραφίας του Δελτίου του ΠΣΧΜ, την δυνατότητα ανάκτησης της νομοθεσίας (αρχεία pdf) που διέπει το επάγγελμα του ΧΜ. Η νέα ιστοσελίδα επίσης είναι σχεδιασμένη σε ιδιαίτερα φιλικό για τους επισκέπτες περιβάλλον. H όλη προσπάθεια σχεδιασμού και κατασκευής της χρήσιμης νέας Ιστοσελίδας του ΠΣΧΜ έγινε με τον συντονισμό του Μ. Μακρυλού (μέλους του Δ.Σ. και υπεύθυνου Υποτομέα Πληροφόρησης-Δελτίου/Ιστοχώρου & Υποστήριξης Μελών ΠΣΧΜ) και των μελών της Επιτροπής Ιστοσελίδας ΠΣΧΜ Π. Διονυσόπουλου (υπεύθυνος web development), Π. Παναγιωτίδη, Α. Κουλίδη, Μ. Σάββα, οι οποίοι προσέφεραν εθελοντικά σημαντικές υπηρεσίες. Για να επισκεφθείτε την Νέα Ιστοσελίδα του ΠΣΧΜ, απλά πληκτρολογήστε www. psxm. gr στον Internet Explorer.

ΕΠΩΝΥΜΩΣ
Το πρόταγμα της αειφορίας και η τοπική διακυβέρνηση

Η περίπτωση της Πλάκας(1) και του κόλπου της Ελούντας

Του Κωστή Ε. Μαυρικάκη (*) (*)

O κ. Κωστής Ε. Μαυρικάκης, είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ και ειδικός Σύμβουλος του Δημάρχου Αγ. Νικολάου Κρήτης. Είναι κοινή η διαπίστωση ότι τα τελευταία χρόνια οι πιέσεις που ασκούνται από τη μορφή και την ένταση της ανάπτυξης στις παράκτιες περιοχές, έχουν ξεπεράσει την κοινώς εννοούμενη ανεκτικότητα της συντεταγμένης κοινωνίας διά των θεσμών της, που θέτουν ως απαραίτητη προϋπόθεσή της, την παράλληλη προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Αυτά τα δύο πλέον, όχι μόνον βάσει Διεθνών αλλά και Ευρωπαϊκών Συνθηκών και Συμβάσεων (βλ. Συνθήκη ¶μστερνταμ 1999), αλλά και του Ελληνικού Δικαίου και Νομοθεσίας, αποτελούν τα πρωτεύοντα στοιχεία που πρέπει να περιφρουρήσει η κοινωνία, για την ύπαρξη της ζωής και την ισορροπία της βιοποικιλότητας στον πλανήτη. Αφορμή για τους προβληματισμούς του παρόντος σημειώματος, αποτελεί η πρόσφατη πρόταση της Γ.Γ. του ΥΠ.ΠO. κ. Λίνας Μενδώνη, για προσωρινή αναστολή των οικοδομικών αδειών πέριξ της Πλάκας στην Ελούντα, με σκοπό τη θέσπιση ειδικών και περιοριστικών όρων δόμησης, για την προστασία του μνημειακού συνόλου της Σπιναλόγκας, ως υποχρέωση της Πολιτείας και εν γένει της Διοίκησης, που πηγάζει (μεταξύ των άλλων) και από το νέο αρχαιολογικό νόμο, στα πλαίσια τους σαφούς χωρικού καθορισμού εκτάσεων που τελούν υπό ειδικό προστατευτικό καθεστώς και της συναρμοδιότητας των σχετικών υπουργείων.

¶λλωστε, τη θέσπιση των ειδικών όρων δόμησης, έπρεπε προ πολλού η Κοινωνία να την είχε επιτύχει και η Διοίκηση να την είχε επιβάλλει, διά των τοπικών της ταγών, όχι μόνο για να προλάβουμε τις εξαμβλωματικές αρχιτεκτονικές λύσεις και τη μη αναστρέψιμη αλλοίωση του τοπίου που προέκυψαν απέναντι από τη Σπιναλόγκα, δίπλα στο παραδοσιακό και γραφικό ψαροχώρι της Πλάκας, και που προκαλούν όχι μόνο τον αμφιβληστροειδή, το τοπίο και την ιστορική μνήμη, αλλά και για να περιφρουρήσουμε το μέλλον από αυτού του είδους τη «βλάσφημη» ανάπτυξη... Το φαινόμενο της φόρτισης των παράκτιων περιοχών είναι κοινό σε ολόκληρη τη νησιωτική Ελλάδα. Η ιδιαιτερότητα και η μοναδικότητα των παράκτιων ζωνών που φιλοξενούν ποικίλα, πολύπλοκα και παραγωγικά οικοσυστήματα, σε σχέση με τον τρόπο ανάπτυξής τους, ανάγκασε την Ε.Ε. σαν συνέχεια των διεθνών δεσμεύσεων για το περιβάλλον, για τη σύσταση της «Oλοκληρωμένης Διαχείρισης των Παράκτιων Περιοχών» στα πλαίσια μιας στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Μεσογείου και ως συνέχεια της εδραιωμένης Ευρω-Μεσογειακής Συνεργασίας (Βαρκελώνη 1995). Η Ελληνική Πολιτεία σήμερα, ακολουθώντας τα κελεύσματα, τόσο των καιρών, όσο και της διεθνούς κοινότητας και της Ε.Ε. έχει θεσπίσει το «ειδικό πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τον
παράκτιο χώρο», που στοχεύει στην προώθηση πολιτικών και δράσεων, μέσα από νομικές δεσμεύσεις ή διακρατικές συνεργασίες για την επίτευξη ολοκληρωμένης και ισόρροπης ανάπτυξής του. Στα πλαίσια αυτά, προγραμματίζεται ο σταδιακός περιορισμός της δόμησης στον παράκτιο χώρο και ο επανακαθορισμός των όρων της κατά τόπους. Ειδικά για το νησιώτικο χώρο, επιδιώκεται και αποσκοπείται η προστασία της αναντικατάστατης φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς, με το πρόταγμα της αειφόρου διαχείρισης του φυσικού αποθέματος και της ποικιλότητας του τοπίου και με την ανάδειξη των ιστορικών πολιτιστικών μνημείων. Επίσης, η προστασία της φέρουσας ικανότητας των φυσικών οικοσυστημάτων για το σχεδιασμό των δραστηριοτήτων και των αντίστοιχων έργων ή έργων υποδομής, καθώς και η κινητοποίηση του πληθυσμού με την καλλιέργεια του αισθήματος της κοινής ευθύνης για την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης.

Έχοντας εξειδικεύσει αυτές τις αρχές για την Κρήτη, το «Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Κρήτης», προβλέπει (2) στις κατευθύνσεις για την προστασία και την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, την «άσκηση αποτελεσματικής πολιτικής για την προστασία και την ανάδειξη των στοιχείων του πολιτιστικού και του φυσικού περιβάλλοντος, στους χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς και αξιόλογους οικισμούς και μνημειακά · ιστορικά σύνολα στους οριοθετημένους αρχαιολογικούς χώρους και στις χαρακτηρισμένες ζώνες και τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους» αλλά και τη «λήψη και εφαρμογή κατάλληλων θεσμικών μέτρων κατά μήκος όλων των προβληματικών παράκτιων ζωνών με σύγκρουση χρήσεων γης και πίεση αστικοποίησης». (3) Είναι σαφέστατο λοιπόν, ότι σήμερα ευτυχώς υπάρχει, (και ας κάνουν μερικοί ότι το αγνοούν...), ένα πολυποίκιλο και πολυδιεργασιακό πλέγμα νομοθετικών οιονεί δεσμεύσεων που προσπαθούν να διαφυλάξουν την ανάπτυξη με ένα ολοκληρωμένο τρόπο διαχείρισης των παράκτιων ζωνών. Αυτό, ξεκίνησε ως βούληση της Ε.Ε. για συνόρθωση και διαπλοκή διαφόρων φορέων και πολιτικών σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο που έχουν σχέση με τον παράκτιο χώρο. Το πλέγμα αυτό, που εκπορεύεται πλέον από παγιωμένες διεθνείς απόψεις, τυγχάνει να φωτογραφίζει μεταξύ πάρα πολλών περιοχών στη νησιώτικη Ελλάδα, και τις περιοχές της Πλάκας και της Ελούντας. Το ζήτημα είναι, πότε θα γίνουν επιτέλους πράξη όλα αυτά, για να περισωθεί ό,τι απέμεινε από την περιβαλλοντική λεηλασία που έχει κορυφωθεί και οφείλεται στο συντριπτικό βαθμό του από τις νέες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις που επελαύνουν τώρα και στις δυτικές ακτές...

Η περίπτωση της άναρχης και απρογραμμάτιστης τουριστικής ανάπτυξης γύρω από τα παράλια του κόλπου της Ελούντας, με τελευταίο εναπομένον «φιλέτο» τα δυτικά παράλια του κλειστού όρμου της, με δείγμα ήδη το αποκρουστικό γιγαντιαίο ξενοδοχείο που κατασκευάστηκε τελευταία, προσδιορίζει την ακόρεστη βουλιμία για άκρατη και συντριπτική αστικοποίηση της περιοχής, υπερβαίνοντας κατά πολύ τη «φέρουσα ικανότητα» (carrying capacity) του τοπίου, του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, παρά και ενάντια στα αυτονόητα ζητούμενα και θεσπισμένα της Πολιτείας, της Κοινωνίας και των καιρών μας. Η βιομηχανία του τουρισμού δεν θα πρέπει να ανταγωνιστεί την ακεραιότητα του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου και αποθέματος της περιοχής. Και αυτό γιατί όλοι μας πρέπει να κατανοήσουμε το γνωστό απόφθεγμα, ότι δηλαδή αυτό το «περιβάλλον δεν το κληρονομήσαμε από τους πατεράδες μας, αλλά το δανειστήκαμε από τα παιδιά μας». Η μη θέσπιση αυστηρών και περιοριστικών όρων δόμησης σε ολόκληρες τις δυτικές και βόρειες ακτές του όρμου, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στην ασφυκτική πίεση έως εξάντληση και επιδείνωση των φυσικών και παράκτιων πόρων, με αναπόφευκτο αποτέλεσμα μετά από πολλά χρόνια, την επαλήθευση του εφιαλτικού σεναρίου της αποικοδόμησης όχι μόνο του τουρισμού αλλά και του ντόπιου πληθυσμού ...

Η θέσπιση ειδικών όρων δόμησης, δεν θα αποτελέσει απειλή για τον τουρισμό και την απασχόληση στην περιοχή, αλλά θα συνδράμει αποφασιστικά στη βελτίωση του αλλοιωμένου περιβαλλοντικού επιπέδου, που αποτελεί μοναδικό πόρο και προϊόν που μαζί με τα μνημεία μας, πουλάμε ως περιοχή στους επισκέπτες μας. Αντιθέτως, τεράστια απειλή θα αποτελέσει η άκρατη αστικοποίηση και «πήξιμο» της περιοχής με κτιριακούς όγκους όπως δυστυχώς συνέβη από τη δεκαετία του Ά70 μέχρι και σήμερα στην περιοχή «Πηγαϊδάκια» όπου, ενώ κατά τα άλλα αποτελούν τα παγκοσμίως γνωστά τουριστικά θέρετρα που κοσμούν την περιοχή μας, από την άλλη δεν χωρούν να περάσουν αν διασταυρωθούν οι λιμουζίνες πολυτελείας τους, που σωρηδόν μεταφέρουν τους πελάτες τους, του διεθνούς jet set... Η εύρεση της χρυσής τομής, που προσδιορίζεται στην προστασία της περιοχής, με ανάπτυξη συμβατή με τους σύγχρονους κανόνες και χωροταξικά πλαίσια της χώρας μας αλλά και της Ε.Ε. για την περιφρούρηση του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου της περιοχής, αποτελεί στρατηγικό στόχο της σημερινής δημοτικής αρχής, αφού τούτη συνιστά και θεσμικά το μοναδικό συλλογικό φορέα που σκέφτεται, συλλογάται και δρα επιτελικά για την προάσπιση των συμφερόντων της περιοχής και των πολιτών της. Σε ολόκληρη την παράκτια ζώνη όχι μόνο της Ελούντας, αλλά και του Μεραμπέλλου, η αυστηρή προστασία των περιβαλλοντικών παραμέτρων αποτελεί την αναγκαία και ικανή συνθήκη για την επιβίωση της περιοχής και συνάμα την εγγύηση για μια μακρόπνοη βιωσιμότητα. Oλόκληρο το κοινωνικοοικονομικό οικοδόμημα θα καταρρεύσει με την καταστροφή του περιβάλλοντος και την εξάντληση των φυσικών πόρων του οικοσυστήματος της περιοχής. Είναι σοβαρές οι ευθύνες σήμερα των ενώσεων των ξενοδόχων (ΣΕΤΕ, Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο), καθώς και του Τεχνικού Επιμελητηρίου, κ.λπ. που δεν προτάσσουν εμπράκτως τη βούλησή τους για προστασία του φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου της περιοχής...

Μια πρώτη έμπρακτη απόδειξη θα ήταν η σύνταξη συγκεκριμένης πρότασης που να αφορά στοιχεία ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων στους όρους και περιορισμούς δόμησης που πρέπει να οριστούν, όπως συντελεστές, ποιότητα υλικών, ποσοστό ανοιγμάτων επί των όψεων, μείωση των μέγιστων υψών, χρωματολόγιο, βιοκλιματικά αρχιτεκτονικά πρότυπα κ.λπ. Τέλος, είναι ανησυχητικό, το ότι σήμερα υπάρχουν φωνές λαϊκισμού, που προσπαθούν να ψαρεύουν στα θολά και να διακηρύσσουν ότι «κλειδώνουν» την ανάπτυξη στην περιοχή, επιμένοντας ότι «η υπάρχουσα νομοθεσία καλύπτει πλήρως τη σωστή αντιμετώπιση του θέματος» (4), την ίδια στιγμή πλέον που όχι μόνο πρωτοετείς φοιτητές των Πολυτεχνείων, με ειδικότητα σε θέματα διαχείρισης του χώρου, αλλά και μικροί μαθητές του γυμνασίου γνωρίζουν άριστα, ότι για τη σημερινή μας οικιστική και περιβαλλοντική εικόνα, ευθύνονται οι από ετών απόντες χωροταξικοί κανόνες και πλαίσια καθώς και οι αυστηροί έλεγχοι για την εφαρμογή της νομοθεσίας... Όποιοι λοιπόν διαφωνούν σήμερα, ότι η παράκτια ζώνη του όρμου της Ελούντας, το χερσαίο και υδάτινο οικοσύστημα, δεν παρουσιάζει κρίσιμη ιδιαιτερότητα και ότι δεν πρέπει να τύχει αυστηρής θεσμικής προστασίας και περιορισμών, κηρύττοντας πόλεμο κατά των αυτονόητων, ας βγουν να το πουν και να το υποστηρίξουν ευθαρσώς και δημοσίως...

Bhopal, Ινδία: 30 χρόνια μετά

 Τα μεγάλα βιομηχανικά ατυχήματα που συνέβησαν κατά την τελευταία εικοσαετία έχουν συγκλονίσει την παγκόσμια κοινή γνώμη και κατά συνέπεια η σε βάθος ανάλυση τέτοιων σπάνιων ευτυχώς γεγονότων από την επιστημονική κοινότητα και τους τεχνικούς των επιχειρήσεων αποτελεί πρωταρχικό καθήκον για την προστασία του ευρύτερου πληθυσμού.

Του κ. A. Σιπάκη* * Χημικός Μηχανικός Πολυτεχνείου Τορίνου

O ακριβής προσδιορισμός της αλληλουχίας των γεγονότων πριν την εμφάνιση του ατυχήματος είναι δύσκολος και επίπονος λόγω των διαφορετικών πηγών πληροφόρησης και εξαιτίας υποκειμενικών κρίσεων. Αν πάρουμε ως παράδειγμα την περιγραφή του τραγικού ατυχήματος της Union Carbide από διαφορετικές πηγές θα καταλήξουμε σε διαφορετικούς βαθμούς κατανόησης του ατυχήματος.

ΣΕΝΑΡΙO 1 Μόλυνση Αέρα από Μόνιμη Εγκατάσταση - Bhopal, Ινδία Η εταιρεία Union Carbide Corporation είχε αριθμό δεξαμενών στις οποίες υπήρχε ισοκυανικό μεθύλιο CH3NCO (MIC) στο εργοστάσιό της στο Bhopal. Το εργοστάσιο λειτουργούσε για 5 χρόνια. Κατά τη διάρκεια της νύχτας 2 προς 3 Δεκεμβρίου 1984 στη δεξαμενή 610, που περιείχε 42 τόνους MIC άρχισε διαρροή μετά από αύξηση στην πίεση, που προκλήθηκε από σαμποτάζ το οποίο έγινε από εργαζόμενο που είχε διαφορές με την εταιρεία. Σε διάστημα μόλις 1 ώρας απελευθερώθηκαν 20-30 τόνοι (περίπου 40 m3) στην ατμόσφαιρα. Το αέριο σύννεφο προκάλεσε άμεσα προβλήματα στους πνεύμονες και τα μάτια. Απολογισμός: άμεσος θάνατος 2.000 ατόμων, 800 πέθαναν μέχρι το τέλος του 1997 και τραυματίστηκαν-μολύνθηκαν περίπου 300.000 άτομα. Προκάλεσε θανατηφόρους τραυματισμούς σε ακτίνα 2,5 km και σοβαρούς τραυματισμούς σε ακτίνα 4,0 km. Δημιούργησε εκτεταμένο πανικό στα 5.000.000 κατοίκων της περιοχής. Υπήρξαν φόβοι και άλλης διαρροής από δεύτερη κοντινή δεξαμενή με αριθμό 611, γεγονός το οποίο εξανάγκασε τον πληθυσμό της περιοχής να την εγκαταλείψει μέχρι να ξαναγίνει ασφαλής. Αυτή είναι η χειρότερη τοξική βιομηχανική καταστροφή του κόσμου μέχρι σήμερα. [...]

ΣΕΝΑΡΙO 2 Το ατύχημα του Bhopal Το μεγαλύτερο ατύχημα στην ιστορία της χημικής βιομηχανίας μέχρι σήμερα, είναι αυτό που συνέβη στις 3 Δεκεμβρίου 1984 στο εργοστάσιο παραγωγής παρασιτοκτόνων της Union Carbide στο Bhopal, μια πόλη 800.000 κατοίκων στην κεντρική Ινδία. Περίπου 25 τόνοι ισοκυανικού μεθυλίου διέφυγαν στην ατμόσφαιρα από μια δεξαμενή. O επίσημος απολογισμός είναι 1.754 νεκροί αλλά ορισμένες αναφορές τους ανεβάζουν στις 10.000. Συγχρόνως περισσότερα από 200.000 άτομα έπαθαν μόνιμες βλάβες της υγείας τους μεταξύ των οποίων κάπου 1.000 περιπτώσεις τύφλωσης. Κατά ειρωνική σύμπτωση το εργοστάσιο γιόρταζε τη χρονιά εκείνη τη χρυσή πεντηκονταετηρίδα του (είχε ιδρυθεί το 1934) κλείνοντας με τον τραγικό αυτό τρόπο τις γιορτές και τους πανηγυρισμούς. [...] Το Bhopal σε αριθμό θυμάτων είναι με μεγάλη διαφορά, το χειρότερο ατύχημα της χημικής βιομηχανίας που συνέβη ποτέ. [...] Στην περίπτωση του ατυχήματος του Bhopal, ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε ασφαλιστικές διατάξεις οι οποίες και υπήρχαν. Παρόμοια πρόβλεψη είχε γίνει, και συστήματα έκτακτης ανάγκης ήταν σχεδιασμένα, για να αποφύγουν τον κίνδυνο κάποιου συμβάντος. [...]

ΣΕΝΑΡΙO 3  Εκείνη την 2 Δεκέμβρη 1984, στις δεξαμενές υπάρχουν εξήντα τρεις τόνοι ισοκυανιούχου μεθυλίου, μια αληθινή ατομική βόμβα στη μέση του εργοστασίου. Η ψύξη είναι σταματημένη εδώ και ενάμιση μήνα και η Mic διατηρείται σε θερμοκρασία περιβάλλοντος, δηλαδή καμιά εικοσαριά βαθμούς Κελσίου εκείνον τον χειμερινό μήνα. Oι ηχητικοί συναγερμοί που ενεργοποιούνται σε περίπτωση ανώμαλης θερμοκρασίας στις δεξαμενές απενεργοποιήθηκαν για μείωση του κόστους λειτουργίας. Όσον αφορά τον πύργο εξουδετέρωσης και εκείνον της καύσης των αερίων πολλά τμήματά τους αποσυναρμολογήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα για εργασίες συντήρησης. Εκείνο το βράδυ υπάρχει ακόμη κάτι πιο ανώμαλο. Με σαράντα δύο τόνους Mic, η δεξαμενή 610 είναι σχεδόν γεμάτη, κάτι το οποίο αποτελεί μια απαράδεκτη παραβίαση των κανόνων ασφαλείας. Στη διπλανή δεξαμενή, την 611, υπάρχουν αντίθετα 20 τόνοι Mic. Η 619, που θα έπρεπε να παραμένει άδεια αφού αποτελεί τη δεξαμενή υποδοχής σε περίπτωση ατυχήματος στις άλλες δύο δεξαμενές, περιέχει από την πλευρά της έναν τόνο Mic. Από τις 26 Oκτώβρη 1983, ημέρα κατά την οποία παύει η παραγωγή του εργοστασίου, το περιεχόμενο των δεξαμενών δεν αναλύθηκε πλέον, και αυτό αποτελεί μια άλλη μεγάλη παράβαση, αφού το ισοκυανιούχο μεθύλιο δεν είναι μια αδρανής ουσία. Εξαιτίας των πολλών αερίων που τη συνθέτουν, ζει, μετασχηματίζεται, αντιδρά. Αποσυντιθέμενη από την προκύπτουσα θερμότητα, η Mic θα μπορούσε έτσι να απελευθερώσει κάθε είδος αερίων, συμπεριλαμβανομένου του θανατηφόρου υδροκυανίου. Σε περίπτωση διαφυγής, αυτά τα διαφορετικής πυκνότητας αέρια θα σχημάτιζαν τοξικά νέφη που θα διαδίδονταν με διαφορετικές ταχύτητες και σε περισσότερα επίπεδα. Εκείνη την νύχτα στις 2 του Δεκέμβρη οι άνθρωποι του εργοστασίου συγκεντρώθηκαν στο εστιατόριο για να παίξουν χαρτιά. [...]

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι οι κυριότερες αστοχίες/παραβλέψεις ήταν οι εξής:
1. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι ειδικοί τεχνικοί της Union Carbide είχαν προειδοποιήσει για τους κινδύνους που συνεπάγεται η κατασκευή της συγκεκριμένης χημικής εγκατάστασης σε χώρο υψηλής πληθυσμιακής συγκέντρωσης.
2. Oι προδιαγραφές των υλικών κατασκευής, των συστημάτων ελέγχου και των συστημάτων ασφαλείας ήταν πολύ κατώτερες του αντίστοιχου εργοστασίου της Union Carbide στο West Virginia.
3. Από τις 26 Oκτωβρίου 1983 μέχρι τις 3 Δεκεμβρίου 1984 υπήρξε πλήρης έλλειψη χημικών αναλύσεων για την επαλήθευση της σύστασης του περιεχομένου των δεξαμενών αποθήκευσης Mic.
4. Η θερμοκρασία της δεξαμενής η οποία περιείχε την MIC ήταν υψηλότερη κατά 20 C της προβλεπόμενης (0 C) από τα εγχειρίδια ασφαλείας λόγω μη λειτουργίας (για εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας) του συστήματος ψύξης της, ενάμιση μήνα πριν το ατύχημα.
5. Η πίεση στην δεξαμενή ήταν μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη πολλές ημέρες νωρίτερα αλλά η αιτία αυτής της απόκλισης δεν μπόρεσε να ερμηνευτεί από τους υπεύθυνους της εγκατάστασης. Λίγο πριν εκδηλωθεί το ατύχημα ο δείκτης του μανόμετρου έδειχνε διάφορες πιέσεις (από 230 psig).
6. Το ηχητικό σύστημα συναγερμού έκτακτης ανάγκης της εγκατάστασης είχε αποσυναρμολογηθεί και κατά συνέπεια δεν λειτουργούσε.
7. Η αδιαφορία του προσωπικού όσον αφορά την κρισιμότητα των τραγικών γεγονότων που συνέβαιναν στον χώρο ευθύνης τους ήταν πλήρης.
8. Η εισροή ύδατος έκπλυσης, συνοδευόμενο από κρυστάλλους NaCl και διαφόρων μεταλλικών ιόντων, στην γιγάντια δεξαμενή προκάλεσε βίαιες εξώθερμες αλυσιδωτές χημικές αντιδράσεις. Η εκλυόμενη θερμότητα μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας εξαέρωσε μεγάλη ποσότητα Mic. Είχαμε δηλαδή την μετατροπή της δεξαμενής αποθήκευσης 610 σε χημικό αντιδραστήρα με απενεργοποιημένα συστήματα ψύξης και συστήματα ελέγχου φυσικοχημικών παραμέτρων.



  © 2003 - 2010 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ. Με επιφύλαξη κάθε νόμιμου δικαιώματος. Όροι χρήσης | Προστασία προσωπικών δεδομένων | Αναφορά προβλήματος